ادامه اعدام های مخفیانه ، گروهی و اعلام نشده در زندان های ایران: اعدام دست کم ۱۴ زندانی دیگر در زندان وکیل آباد مشهد
در حالی که سکوت مقامات قضایی ایران در خصوص اعدام متهمان مرتبط با مواد مخدر در زندان وکیل آباد مشهد ادامه دارد، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران مطلع شد که در روز بیستم مرداد ماه سال جاری ۷ زندانی و در تاریخ ۲۹ شهریور نیز ۷ زندانی دیگر در این زندان به صورت دسته جمعی به دار آویخته شدند. بنا بر اطلاعاتی که یک منبع اگاه در اختیار کمپین گذاشته است این اعدام ها به صورت دسته جمعی صورت گرفته است. اتهام همه این افراد مرتبط با جرائم موادمخدری بوده است.
منابع یاد شده به کمپین گفتند که به جز دو تاریخ یاد شده ، دست کم دو نوبت اعدام گروهی دیگر در ” سه ماهه دوم سال نود ” در زندان مرکزی مشهد ( زندان وکیل آباد ) رخ داده است اما کمپین نتوانسته است جزییات بیشتری از اعدام های صورت گرفته به دست بیاورد.
در روز اول تیرماه سال جاری محمود ذوقی دادستان مشهد ضمن تایید ” بالا بودن اعدام های اعلام نشده” در زندان وکیل آباد مشهد و بدون اشاره به تعداد و جزئیات اعدام های اجرا شده در سالهای ۸۸ و ۸۹ ، از ” اجرای پنج نوبت” اعدام گروهی متهمان جرایم مربوط به مواد مخدر تنها در “سه ماهه نخست سال ۹۰ ” در این زندان خبر داده بود. (لینک به مصاحبه دادستان مشهد در خبرگزاری ایسنا)
پیش از این کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران از اعدام ” ۱۲ زندانی در تاریخ هشتم تیرماه نود” و ” ۱۸ زندانی در تاریخ دوازدهم تیرماه نود” در این زندان خبر داده بود. کمپین همچنین از اعدام۱۰ نفر در روز هفدهم فروردین ، ۱۲ نفر در روز بیست و چهارم فروردین ، ۱۰ نفر در روز بیست و ششم اردیبهشت ، ۱۲ زندانی در تاریخ دوم خرداد ، ۴زندانی در تاریخ سوم خرداد و ۲۶ زندانی در تاریخ بیست و پنجم خرداد سال ۱۳۹۰ خبر داده بود.
به جز زندان وکیل آباد مشهد ، کمپین از اعدام های گروهی و مخفیانه متهمان مربوط به مواد مخدر در بسیاری دیگر از زندان های ایران مطلع شده است.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران تاکنون از اعدام مخفیانه ، گروهی و اعلام نشده صدها زندانی در سال های ۸۸ ، ۸۹ و ۹۰ در زندان وکیل اباد مشهد و اجرای اعدام های دسته جمعی و مخفیانه در زندان بیرجند خبر داده است. در تاریخ چهارم تیرماه سال جاری محمد باقر باقری ، معاون دادگستری خراسان جنوبی تلویحا اعدام های پنهانی و دسته جمعی متهمان مواد مخدری در زندان بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی واقع در جنوب شرق ایران را پذیرفت و بدون اشاره به اعدام های مشابه در سال ۸۸ و سال جاری ، از اعدام ”۱۴۰ قاچاقچی مواد مخدر” تنها در سال ۸۹ در این زندان خبر داد. هیچ یک از اعدام های مورد اشاره آقای باقری پیش از این و طی سال ۸۹ اعلام نشده است. (لینک به مصاحبه معاون دادگستری خراسان جنوبی در خبرگزاری مهر)
همچنین کمپین از اعدام های گسترده زندانیان مرتبط با جرایم مواد مخدری در زندان “قزلحصار کرج ” با خبر شده است. به گفته یک منبع موثق این اعدام ها نیز در ماههای اخیر در حال اجرا میباشند. منابعی که اطلاعات مربوط به اجرای اعدامهای دسته جمعی در وکیل آباد را مطرح کرده اند از وقوع اجرای احکام مشابه در زندان های ” تایباد” و ” کارون اهوز” نیزخبر داده اند. به گفته آنان اکثر اعدام ها در زندان تایباد مربوط به زندانیان افغان بوده است. با این حال علیرغم مطلع شدن از وقوع چنین اعدام هایی در زندان های یاد شده از منابع موثق کمپین نتوانسته است به دلیل محدودیت های موجود جزییات بیشتری از چگونگی اعدام ها و افرادی که اعدام شده اند به دست بیاورد.
در ماه های اخیر بارها منابع خبری کرد از اعدام های مشابه در زندان ارومیه واقع در شمال غربی ایران خبر داده اند. در زندان قم ، زندان اصفهان و زندان زاهدان نیز چند مورد اعدام های متهمان مربوط به مواد مخدر اجرا شده است که هیچگاه توسط مقامات و نهاد های رسمی اعلام نشده است.
اعدام های گسترده یاد شده در زندان وکیل آباد مشهد و دیگر زندانهای کشورمخفیانه ، دسته جمعی ، اعلام نشده ، فراقانونی و خودسرانه میباشند. به گفته منابعی که با کمپین صحبت کرده اند این اعدام ها گسترده و دسته جمعی میباشند به این نحو که به صورت گروهی در یک ردیف در راهرو روباز منتهی به سالن ملاقات های زندان وکیل آباد اجرا میشوند. به علاوه این اعدام ها مخفیانه است، از این جهت که بدون حضورو اطلاع وکلا و خانواده اعدام شدگان اجرا میشود و آنها تا یک یا چند روز بعد از اجرای حکم، از اعدام زندانی شان مطلع نمیشوند و حتی خود زندانیان اعدام شده نیز تا چند ساعت قبل از اجرای حکم اعدام از آن بی خبرند.
این اعدام ها اعلام نشده است، به این خاطر که هیچگاه مقام های رسمی دولتی یا قضایی جزئیات، تعداد و اسامی اعدام شدگان و تاریخ اجرای اعدام ها را منتشر نکرده اند و به صورت رسمی مسئولیت اعدام ها را برعهده نمیگیرند. کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران بر این باور است که عدم اعلام رسمی اعدام های یادشده با هدف پنهان کردن آمار واقعی اعدام ها در ایران میباشد.
منابع یاد شده همچنین به کمپین گفته اند که احکام اعدام در دادگاه هایی که بعضا تنها چند دقیقه طول می کشد صادرشده و متهمان از حق دادرسی عادلانه محروم است. این شرایط اعدام های یاد شده را در ردیف اعدام های فراقانونی و خودسرانه قرار می دهد.
یک منبع محلی به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت:«چند شعبه خاص در دادگاه انقلاب مشهد بدون رعایت ایین دادرسی منصفانه و قوانین جاری ایران “در هر یک ساعت چندین پرونده متهمان جرایم مواد مخدری” را بررسی میکنند و در بسیاری از موارد تنها مستند به گزارش اداره اطلاعات ، اطلاعات سپاه یا اطلاعات ناجا و یا اقرارهای متهمان زیر شکنجه های شدید جسمی در عموما بازداشتگاه های نیروی انتظامی ، احکام گسترده اعدام صادر میکنند. اکثر قریب به اتفاق احکام گسترده اعدام یاد شده متهمان مواد مخدری ، تنها با برگزاری “یک جلسه چند دقیقه ای” که عموما بدون حضور وکیل تعیینی یا تسخیری متهمان میباشد ، در دادگاه انقلاب مشهد صادر میشوند و در یک پروسه زمانی چند ماهه حکم اعدام تایید و اجرا میشود.»
وی افزود: « در بسیاری از موارد احکام اعدام برای متهمان خارجی و عموما افغان بدون رعایت ” حق دسترسی کنسولی ” صادر میشوند. این افراد به سبب ناآشنایی با زبان رسمی دادگاه ،زبان فارسی، از روند قضایی و سوال جواب ها نامطلع میباشند.»
این منبع که طی ماه های گذشته از نزدیک در جریان روند اعدام ها در زندان وکیل آباد مشهد بوده است به کمپین گفت: « در سه زندان ” تایباد ، بیرجند و وکیل اباد مشهد ” دهها زندانی افغان و چند مورد زندانیانی از کشورهای نیجریه و غنا اعدام شده اند. سفارتخانه های غنا و نیجریه به کمپین گفته اند که پس از اجرای حکم اعدام و از طریق تماس خبرنگار کمپین از اعدام دو تبعه شان مطلع شده اند. همچنین یک محکوم به اعدام اهل کشور فیلیپین که به صورت ناعادلانه ای به اعدام محکوم شده بود ، بعد از پیگیریهای کمپین بین المللی حقوق بشر و اطلاعرسانی کمپین به سفارت فیلیپین در تهران از وجود چنین زندانی ای، پرونده اش مجددا بررسی و آزاد شد.طی پروسه خلاف قانون دیگر در همه این اعدام ها، حکم تایید اعدام از سوی دیوان عالی کشور به متهم و خانواده وی هیچگاه ابلاغ نمیشود و تنها در زمان اجرای حکم اعدام، متهمان از تایید نهایی حکمشان مطلع میشوند.»
به گفته منابعی که با کمپین صحبت کرده اند هم اکنون صدها زندانی دیگر در زندان وکیل آباد ، صدها زندانی در زندان قزللحصار و صدها زندانی در دیگر زندان های کشور در انتظار اجرای حکم اعدام به همین شیوه میباشند.
اجرای مخفیانه و اعلام نشده این اعدام ها در زندانهای ایران در حالی صورت میگیرد که در روزهای اخیر گزارشگر ویژه سازمان ملل از اجرای حکم اعدام مخفیانه و گروهی دست کم ۳۰۰ زندانی در سال گذشته میلادی و دست کم ۱۴۶ زندانی در سال جاری تنها در زندان وکیل آباد مشهد خبر داده است.
پیش از این نیز دبیرکل سازمان ملل و گزارشگر موضوعی اعدام های سازمان ملل به صورت جداگانه از اجرای اعدام های گسترده ، مخفیانه و گروهی در زندان وکیل آباد سخن گفته بودند. مقامات قوه قضاییه ایران همچنان در خصوص اعدام هایی که اعلام نمی شوند سکوت کرده اند.