ویدیوی جدید: نگرانی هزاران تن از ایرانیان مقیم خارج از مخاطرات بازگشت به ایران
وعده روحانی برای حق بازگشت به ایران برای بسیاری توخالی است
۳۰ فروردین ۱۳۹۴—کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران امروز با انتشار یک ویدیو، وضعیت بغرنج هزاران ایرانی که می‌خواهند به وطن خود بازگردند، اما به دلیل ابراز مسالمت آمیز باورها وعقاید، هنر و یا شیوه زندگی خود از آزار واذیت و یا حتی زندانی شدن پس از ورود به ایران نگران هستند دارند را برجسته کرد.
دهها ایرانی مقیم خارج که پس از وعده‌های اطمینان بخش رییس جمهوری ایران حسن روحانی مبنی بر بازگشت امن به ایران به کشور بازگشته اند با دستگیری، بازجویی، ممنوعیت ترک کشور از طریق ضبط گذرنامه هایشان، و در برخی موارد با زندان روبرو شده اند.
در این ویدیو، چندین تن از ایرانیان مقیم خارج از کشور در مورد حق بازگشت سخن می گویند (لینک به ویدیو روی یوتوب و فیس بوک) و شامل سخنان چهار هنرمند و نویسنده برجسته ایرانی، مسیح علی نژاد، روزنامه نگار؛ روزبه امیرابراهیمی، نویسنده؛ نیکزاد نجومی، نقاش؛ و ملودی صفوی، موسیقیدان است.
هادی قائمی، مدیر کمپین گفت: “ایرانیان نباید به دلیل نظرات یا شیوه زندگی که دولت با آن مخالف است از بازگشت به وطن خویش نگران باشند یا بهراسند.” وی افزود: ” از یک طرف دولت آنان را دعوت می‌کند و از طرف دیگر قوه قضاییه آنها را به زندان می‌اندازد؛ حکومت ایران باید این عدم همکاری را مورد بررسی قراردهد.” همانگونه که آهنگساز و خواننده ملودی صفوی در این ویدیو می‌گوید، “من هنر خلق میکنم. کاری که معمولا باید ازش قدردانی بشه، اما متاسفانه من مثل یک جنایتکار رفتار میشه.”
رییس جمهور ایران ایران حسن روحانی طی سفر شهریورماه ۱۳۹۲ خویش به اجلاس عمومی سازمان ملل متحد بلافاصله پس از آغاز به کار به گروهی از ایرانی-آمریکایی های شادمان در یک دیدار در هتلی در نیویورک گفت که دیدار از وطن “حق مسلم” آنهاست. برخی ایرانیانی که چندین سال به دلیل اظهارنظر ها و فعالیت‌های مسالمت آمیز خود در خارج از کشور به سر می‌بردند، مانند سراج میردامادی، حرفهای روحانی را باور کردند.
هم اکنون میردامادی در حال سپری کردن حکم شش سال حبس در زندان اوین است که بر اساس اتهامات ساختگی “تبلیغ علیه نظام” و “تبانی علیه امنیت ملی” علیه وی اقامه شده است. برخی دیگر از ایرانیان مقیم خارج که به ایران بازگشته اند نیز سرنوشت مشابهی داشته اند.
در تازه ترین مورد، مصطفی عزیزی، نویسنده و تولید کننده تلویزیون که برای مدتی طولانی مقیم کشور کانادا بود، در دی‌ماه ۱۳۹۳ به ایران بازگشت، اما به فاصله کوتاهی در تاریخ ۱۲ بهمن دستگیرشد و هم اکنون در سلول انفرادی زندان اوین به سر می برد.
سراج میردامادی و مصطفی عزیزی بخشی از گروه رو به رشد ایرانیان مقیم خارجی هستند که پس از انتخاب حسن روحانی به ایران بازگشته اند. این گروه شامل فعال سیاسی کاظم برجسته، روزنامه نگار و سیاستمدار اصلاح طلب حسین نوری نژاد، و دانشجویان دوره دکترا حمید بابایی و معصومه قلی زاده نیز می باشد.
براساس گزارش‌های منتشر شده، حسن روحانی پس از مراسم تحلیف خود به عنوان رییس جمهور ایران، از وزارت اطلاعات ایران خواست تا بازگشت ایرانیان مقیم خارج به ایران را تسهیل کند. در آبانم‌اه سال ۱۳۹۲، معاون کنسولی و پارلمانی وزارت امورخارجه ایران اعلام کرد که کمیته ای تشکیل شده تا به فعالان سیاسی در تبعید برای بازگشت به ایران کمک کند. اما با بررسی دستگیری های یک سال و نیم گذشته، به نظر می آید که حق بازگشت امن—به صورتی که توسط مقامات ایران تعبیر شده است—تنها برای کسانی اجرا میشود که نظرات مخالف علیه حکومت ابراز نکرده باشند.
سخنگوی قوه قضاییه ایران، غلامحسین محسنی اژه ای در سال ۱۳۹۲ گفت: “اگر کسی مرتکب جرمی شده، حالا چه در خارج از کشور علیه ایران مرتکب جرم شده یا در داخل ایران مرتکب جرم شده بعد رفته از کشور بیرون. ما ممنوع الورود نمی کنیم که بگویم او حق وارد شدن به کشور را ندارد اما حتما وقتی وارد شد به اتهام او رسیدگی می شود.”
این نقض اصل ۱۳(۲) اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد است که تصریح می‌کند،” هر انسانی محق به ترک هر کشوری، از جمله کشور خود، و بازگشت به کشور خویش است.”
