دولت ایران باید زندانیان آمریکاییِ ایرانی تبار که با اتهامات ساختگی بازداشت شده اند را آزاد کند

از چپ به راست رضا عابدینی، جیسون رضاییان و امیرحکمتی سه ایرانی-آمریکایی که هم اکنون در ایران در زندان هستند.

۲۰ مرداد ۱۳۹۴– کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران امروز گفت دولت رییس جمهور روحانی باید فورا آزادی سه زندانی آمریکاییِ ایرانی تبار که با اتهاماتی با انگیزه سیاسی در بازداشت به سر می‌برند را تضمین کند.

روز دو شنبه ۱۹ مرداد ماه آخرین جلسه دادگاه جیسون رضاییان، شهروند ایرانی آمریکایی در  شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد و قرار است طی روزهای آینده حکم دادگاه بدوی او اعلام شود. سعید عابدینی و امیرحکمتی دو شهروند دیگر ایرانی آمریکایی نیز هم اکنون در زندان به سر می برند. علاوه بر این سه، امیدکوکبی دانشجوی نخبه ایرانی که در آمریکا تحصیل می کرد، در بازگشت به ایران دستگیر شد و هم اکنون زندانی است.

هادی قائمی، مدیر کمپین گفت: “دولت ایران می‌خواهد در حالی‌که این افراد با اتهامات ساختگی و بدون طی فرآیند دادرسی در زندان تحلیل می‌روند، جهان به آنها هیچ اعتنایی نکند.” وی افزود: “آقای روحانی باید انتخاب کند: اگر می‌خواهد به وضعیت منفورِ بین المللی ایران پایان دهد، باید تمام قدرت خود را برای خاتمه هدف‌گیری غیرقانونی این شهروندان با تابعیت دوگانه به کار بگیرد.”

طبق اصل ۱۱۳ قانون اساسی ایران، رییس جمهور ایران حسن روحانی می تواند از قوه قضاییه در مورد وضعیت زندانیان و در مورد رعایت قوانین ایران و تضمین حق دسترسی به فرآیند دادرسی مناسب توسط قوه قضاییه سوال کند. تحت قوانین ایران، رییس جمهور صراحتا مسئول اجرای قانون اساسی توسط کلیه نهادهای کشور می‌باشد.

هادی قائمی گفت: “اینک مدت‌هاست زمان آن فرارسیده که دولت روحانی به سکوت خود در خصوص این زندانیان سیاسی پایان دهد و به صورت فعال برای آزادی آنان تلاش کند.”

جیسون رضاییان، ۳۸ ساله، خبرنگار روزنامه واشنگتن پست و دارای تابعیت ایرانی– آمریکایی است. او از سال ۲۰۱۲ در تهران برای روزنامه واشنگتن پست کار می کرد. بازجویی‌ از وی چندماه پس از دستگیریش پایان یافت، اما قوه قضاییه مکررا محاکمه وی را به تاخیر انداخت تا اخیرا سه جلسه از محاکمه وی پشت درهای بسته برگزار شده است. این خبرنگار روز ۳۱ تیر ۱۳۹۳ در تهران به همراه همسرش، یگانه صالحی دستگیر شد.  خانم صالحی که خبرنگار روزنامه نشنال امارات نیز هست روز ۱۴ مهر ۱۳۹۳ با قرار وثیقه آزاد شد.

در تاریخ هشتم آبان‌ماه ۱۳۹۳، در مصاحبه ای با شبکه خبری سی ان ان، محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران در پاسخ به سوال مایکل هولمز، مجری سی ان ان در مورد اتهام و علت بازداشت جیسون رضاییان، خبرنگار روزنامه واشنگتن پست گفت: «متاسفانه، آنها (جیسون رضاییان و همسرش) درگیر فعالیتهایی بوده‌اند که ماموران اطلاعاتی ما آنها را فعالیت‌هایی قطعا ورای روزنامه نگاری می‌دانند.” وی افزود: “بازداشت آنها مطابق قوانین و طبق دستور قضات بوده است.”

اما اتهامات “جاسوسی” و “همکاری با دول متخاصم” علیه جیسون رضاییان تنها در آخر فروردین ماه سال جاری، پس از نه ماه بازداشت و بدون ارائه هرگونه مستندات مربوط به این اتهامات اعلام شد. خانواده جیسون رضاییان و خود او در دادگاه این اتهامات را کرارا رد کرده اند. 

سعید عابدینی، یک آمریکایی ایرانی تبار دیگر، در مهرماه سال ۱۳۹۱ دستگیر شد و دادگاهی در بهمن ماه ۱۳۹۱ به هشت سال زندان محکوم کرد. پرونده وی بازتاب آشکاری از نبود آزادی مذهب در ایران، و به طور خاص، عدم تحمل مقامات از هرگونه تبلیغ مذهبی است که آن را به عنوان یک تهدید مستقیم علیه اسلام شیعه می‌دانند.

سعید عابدینی، نوکیش مسیحی ایرانی ـ آمریکایی تبار پس از تغییر مذهب در سال ۱۳۸۵ از ایران به آمریکا رفت و در مهرماه ۱۳۹۱ برای «بازدید از خانواده و تاسیس یک پرورشگاه» به ایران بازگشت که در منزل پدریش دستگیر شد. او در بهمن ماه همان سال به اتهام تشکیل کلیساهای خانگی در ایران به قصد بر هم زدن امنیت ملی از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی به ۸ سال زندان محکوم شد و دادگاه تجدید نظر عینا این حکم را تایید کرد. کلیساهای خانگی کلیساهای بدون مجوزی هستند که به دلیل عدم صدور مجوز برای تشکیل کلیساهای رسمی توسط مقامات، در راستای انجام مراسم مذهبی مسیحیت در منازل شهروندان برگزار می‌شوند.

این زندانی از تاریخ ۱۲ آبان ماه ۱۳۹۲ بدون دلیل مشخصی از زندان اوین به بند زندانیان خطرناک زندان رجایی شهر منتقل شد.

امیر میرزایی حکمتی، یک تبعه آمریکا که خانواده وی ایرانی هستند برای اولین بار در زندگی‌اش در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۹۰ وارد ایران شد. وی سه ماه قبل از ورود به ایران از دفتر حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن گذرنامه و مجوز ورود به ایران را دریافت کرد. دو هفته پس از ورود به ایران، امیر حکمتی در تاریخ ۷ شهریورماه ۱۳۹۰ بدون هیچ توضیحی به خانواده‌اش دستگیر شد و به زندان اوین منتقل شد. مدتی بعد از وی یک اعتراف در صدا وسیما پخش شد که خانواده اش آن را تکذیب کرده و اعلام کردند زیر فشار مجبور به چنین اعتراف هایی شده است.

او در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی در تاریخ ششم دی ماه به اتهام همکاری با دولت متخاصم و عضویت در سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) «محارب» و «مفسد فی الارض» شناخته و محکوم به اعدام شد. خانواده این زندانی اعلام کردند که او برای دیدار با مادربزرگش به ایران برگشته بوده است. امیر حکمتی در اعتراف هایش گفته بود که از سال ۲۰۰۱ به نیروی نظامی ارتش آمریکا ملحق شده و پس از آن به عنوان تحلیلگر امنیتی با ارتش همکاری می کرده است. او ۱۶ ماه در انفرادی بود و اکنون در بند عمومی زندان اوین به سر می‌برد.

در ایران اعترافات تلویزیونی در پرونده های زندانیانی که با انگیزه سیاسی دستگیر شده اند معمولا زیر تهدید شکنجه صورت می‌پذیرند.

پس از اعتراضات بین‌المللی، در فروردین ۱۳۹۳ وکیل مدافع امیر میرزایی حکمتی از صدور حکم ۱۰ سال حبس برای موکلش و قطعی شدن این حکم در دادگاه تجدید نظر استان خبر داد.

علاوه بر این زندانیان، امید کوکبی دانشجوی نخبه ایرانی که قبل از سفر و زندانی شدن در ایران در آمریکا تحصیل می کرد نیز جزو افرادی است که  به صورت غیر عادلانه و بدون دسترسی به دادرسی عادلانه در زندان اوین به سر می برد و پرونده او رابطه مستقیم با تحصیل او در ایالات متحده آمریکا دارد.

امید کوکبی، فارغ التحصیل دانشگاه شریف و دانشجوی دانشگاه تگزاس آمریکا در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۸۹ در فرودگاه امام خمینی هنگام ترک کشور بازداشت شد و به اتهام ارتباط با دول متخاصم‌(آمریکا) به ده سال حبس محکوم شد.

در نامه سرگشاده‌ای از زندان اوین در اردیبهشت ۱۳۹۲، امید کوکبی نوشت که دستگیری او پس ازاین اتفاق افتاد که به ماموران اطلاعاتی اعلام کرد علاقه‌ای به همکاری در یک پروژه تحقیقاتی نظامی ندارد.

پس از اینکه شعبه ۳۶ دیوان عالی کشور پرونده امید کوکبی را برای رسیدگی مجدد به شعبه ۵۴ دادگاه تجدید نظر استان تهران فرستاد، وکیل و خانواده این زندانی امیدوار بودند که با بررسی مجدد حکم ده سال حبس این دانشجوی دکتری نقض شود، اما حکم ۱۰ سال حبس این زندانی عینا تایید شد.

علاوه بر حکم ده سال زندان برمبنای اتهامات ساختگی، امید کوکبی از مشکلات جسمی زیادی مانند تپش قلب، تنگی نفس و بیماری کلیه در رنج است و علیرغم درخواست های مکررش برای انتقال او به بیمارستان هنوز مسولان با درمانش موافقت نکرده‌اند.

در سال ۲۰۱۳، جامعۀ فیزیک آمریکا (APS)، که یک نهاد بزرگ متشکل از پنجاه هزار فیزیکدان در سراسر جهان است، جایزۀ معتبر ساخاروف خود را “برای شهامتش، در شرایط فشار مفرط جسمی و روحی، برای رد استفاده از دانش فیزیک خود برای کار روی پروژه‌هایی که او برای بشریت مضر تشخیص می‌داد،” به امید کوکبی اهداء کرد. وی همچنین در سال ۲۰۱۴، برنده جایزه بین المللی «آزادی و مسوولیت» از «انجمن ارتقاء علم آمریکا» (AAAS)  شد. همچنین ۳۱ دریافت کنندۀ جوایز نوبل و هزاران فعال در سراسرجهان خواستار آزادی امید کوکبی شده‌اند.

سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مسئول دستگیری و تحقیقات در پرونده این سه آمریکایی ایرانی تبار و امید کوکبی بوده است. درهمه این پرونده ها بی‌نظمی فاحش، سوء رفتار، و ممانعت آشکار از دسترسی متهمان به فرآیند دادرسی عادلانه مشهود است.

علاوه بر این زندانیان، صدها زندانی عقیدتی دیگر در حال حاضر در ایران وجود دارند که بسیاری از آنها از زمان سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز پس از انتخابات مورد مناقشه سال ۱۳۸۸ در زندان بوده‌اند.

هادی قائمی گفت: “هرآنچه مقامات ایران فکر می‌کنند میتواند از طریق زندانی نگاهداشتن این افراد نصیبشان بشود، جامعه بین‌المللی باید برای آنها روشن سازد که نتیجه واقعی ادامه این نقض شرم‌آور عدالت این است که ایران همچنان در صحنه بین‌المللی مطرود باقی خواهد ماند.”