گزارش تفصیلی از اجلاس حقوق بشر در ژنو: شورا در انتظار گزارش احمد شهید

محل برگزاری اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل ژنو- طی روزهای آینده گزارشگرویژه ایران گزارش جامع خود را ارائه خواهد کرد. عکس: کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران

کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران- ژنو: 

نوزدهمین اجلاس شورای حقوق بشر که هم اکنون در ژنو ادامه دارد، این هفته با ارائه گزارش گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران دنبال خواهد شد. احمدشهید، پیش از این گزارش مقطعی خود را در مهرماه سال جاری (اکتبر۲۰۱۱) ارائه کرده بود. گزارش آقای شهید طی روزهای آینده در حالی ارائه خواهد شد که قوه قضاییه ایران دو حکم سنگین زندان برای عبدالفتاح سلطانی وکیل برجسته حقوق بشر (۱۸ سال زندان) و نرگس محمدی فعال شناخته شده حقوق بشر ( ۶ سال زندان) درست در روزهای پیش از انتشار گزارش صادر کرد.

برای مقامات تهران با توجه به اینکه گزارش گزارشگرویژه پیش از این به رویت آنها رسیده محتویات آنچه وی در خصوص نقض حقوق بشر در کشور مطرح کرده مشخص است. با این وجود باید دید علیرغم اصرار مقامات ایرانی به همکاری نکردن و اجازه ندادن به احمدشهید برای ورود به کشور واکنش آنها به گزارش چه خواهد بود.

شورای حقوق بشر سازمان ملل هر سال حداقل سه جلسه برگزار می کند که در مجموع ده هفته به طول می انجامد. این اجلاس در ماه مارس (چهارهفته)، ماه ژوئن (سه هفته) و ماه سپتامبر( سه هفته) در شهر ژنو برگزار می شود. اگر یک سوم از اعضای این شورا درخواست جلسه اضطراری برای موارد ضروری وفوری کنند آنگاه شورا می تواند جلسه ای را به این منظور اختصاص بدهد. اجلاس نوزدهم از ۴ اسفند ( ۲۷ فوریه) تا ۴ فروردین ( ۲۳ مارس) ادامه خواهد داشت.

هم اکنون برخی از سازمان های غیردولتی و فعالان حقوق بشر ایرانی در جریان این اجلاس حضوری فعال دارند تا نقطه نظرات خود را در خصوص موارد نقض حقوق بشر با اعضای شورا و دیپلمات های حاضر در میان بگذارند.

به گزارش کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران از محل اجلاس، در روز دوشنبه ۱۵ اسفند (۵ مارس) جلسه ای با موضوع بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران برگزار شد که میزبانی آن را سازمان غیردولتی سودویند و حسن نائب هاشم به نمایندگی از آن به عهده داشتند.

در این جلسه آنتونیا برت شینگر(Antonia Bertschinger) از کارشناسان دفتر سوئیس سازمان عفو بین الملل به بررسی وضعیت اعدام ها در ایران در سال ۲۰۱۱ و دو ماهه اول سال ۲۰۱۲ پرداخت. او گفت که در سال ۲۰۱۱ بیش از ۳۶۰ اعدام در ایران اجرا شده که به معنی آن است که به صورت متوسط هر روز یک اعدام انجام شده است. این کارشناس سازمان عفو بین الملل گفت که در دو ماهه اول سال ۲۰۱۲ نیز ۵۰ حکم اعدام در ایران اجرا شده است. آنتونیا برت‌شینگر در ادامه گزارش خود مهمترین اتهامات منجر به صدور حکم اعدام در ایران را قاچاق مواد مخدر، تجاوز، قتل عمد، محاربه و همجنس گرایی دانست و اعدام در ملا عام را یکی از مهمترین روشهای حکومت ایران برای ایجاد رعب و وحشت در جامعه توصیف کرد.

پس از آن لادن برومند ازبنیانگزاران بنیاد برومند سخنران دوم این نشست، به ارائه گزارشی از روش های شکنجه، اعتراف گیری و سرکوب زندانیان در زندان های جمهوری اسلامی در ۳۳ سال اخیر پرداخت و با اشاره به اسامی و سرگذشت نمونه هایی از زندانیان سیاسی در سالهای مختلف، بر سیستماتیک بودن این گونه رفتار در سیستم امنیتی و قضایی ایران تاکید کرد. وی با اشاره به گزارش ها و خاطرات برخی از زندانیان تحت شکنجه در ایران، تصمیم به خودکشی را یکی از مهمترین دغدغه های آنان در طول دوران شنکجه دانست.

سخنران آخر مراسم این نشست، صبری نجفی از گروه حامیان مادران پارک لاله در ایتالیا بود که با اشاره به گزارش های نهاد های وابسته به سازمان ملل آماری از اخرین وضعیت «سرکوب، زندان، پرونده سازی و حبس روزنامه نگاران» سخن گفت. او با استناد به گزارش دیده بان حقوق بشر بیشترین فشارها را در چند سال اخیر معطوف به روزنامه نگاران دانست. وی در بخش دیگری از صحبت های خود بازداشتها و سرکوب ها در نقاط مختلف خوزستان را مورد توجه قرار داد و بی خبری از این افراد را نگران کننده دانست. عبدالفتاح سلطانی و حکم صادره علیه وی، یکی دیگر از نمونه هایی بود، که صبری نجفی با اشاره به آن، از حقوق تضیع شده وکلا در ایران یاد کرد. خانم نجفی در انتهای گزارش خود، روش هایی همچون «کتک زدن، اویزان نگه داشتن، شوک برقی، تهدید خانواده زندانیان ، قطع مواد دارویی ضروری»، را از جمله اقداماتی که دربرخی از زندان های ایران  مورد استفاده قرار می گیرد برشمرد.

***

روز دوشنبه همچنین سازمان غیردولتی سودویند اتریش که جمعی از فعالان حقوق بشری به نمایندگی از آن در اجلاس حضور دارند، با انتشار بیانیه ای صدور حکم سنگین زندان و محکومیت از وکالت عبدالفتاح سلطانی را محکوم کرد. نماینده انجمن سودویند با بیان اینکه ” تصویب بیانیه های سطحی در شورا، نمی تواند کمک موثری به وضعیت حقوق بشر در کشورها بکند” خاطر نشان کرد «تا زمانی که کمیسر عالی حقوق بشر نتواند به بازداشتگاه های غیر قانونی در کشورها دسترسی یابد، نمی توان از ابعاد فاجعه اطلاعات درستی در دست داشت».

این انجمن در ادامه با اشاره به فقدان آزادی تشکل ها، مداخله و کنترل فعالیت انجمن هایی که برای دفاع از حقوق شکنجه شدگان و زندانیان در کشور های مخلتف تلاش می کنند، حکم صادره در مورد عبدالفتاح سلطانی وکیل و حقوق دان ایرانی که به ۱۸ سال زندان و ۲۰ سال ممنوعیت از وکالت به اتهام تاسیس کانون مدافعان حقوق بشر در کنار خانم شیرین عبادی و قبول جایزه حرام برای حقوق بشر، اهدا شده توسط شهردار شهر نورنبرگ آلمان، تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی محکوم شده است را نمونه ای از نقض معاهدات بین المللی توسط قوه قضاییه ایران دانست.
در پایان سودویند از تمامی کشور هایی که معاهدات سازمان ملل رو تصویب کرده اند از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر ، میثاق حقوق مدنی و سیاسی و میثاق حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی دعوت کرد که تمام تلاش خودرا برای برداشتن موانع قانونی و عملی از مقابل شهروندان برای حق شرکت در تظاهرات مسالمت آمیز به کار گیرند.

***

با تلاش سازمان غیردولتی «سودویند» همچنین نشستی با حضور جمعی از روزنامه نگاران و کنشگران سیاسی و فعال حقوق بشر در حاشیه اجلاس حقوق بشر سازمان ملل برگزار شد. (ادامه مطلب در زیر عکس)

پیام ویدویویی شیرین عبادی وکیل برجسته ایرانی و برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۳ در جریان نشست جمعی از فعلان حقوق بشر و روزنامه نگاری پخش شد. عکس: کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران

در این نشست نیما راشدان کارشناس امنیت سایبری، با گزارشی از وضعیت دسترسی کاربران ایرانی به اینترنت، به جنگ نرمی که میان مردم و حکومت ایران در گرفته اشاره کرد. وی با بیان اینکه شواهد موجود حاکی از کمک های دولت روسیه به ایران در راه ایجاد محدودیت در دسترسی آزاد به اطلاعات شهروندان ایرانی است، مدعی شد که  قسمتی از بودجه نفتی ایران در چند سال اخیر صرف تجهیز ارتش سایبری شده که به گفته وی  کار آن، دخالت در حوزه های شخصی و عمومی ایرانیان در داخل و خارج از کشورشان است. وی این رفتار حکومت ایران را مصداق بارز «شکنجه سایبری» دانست.

در ادامه این جلسه، سراج الدین میردامادی روزنامه نگار ساکن پاریس به ارائه گزارشی از آخرین وضعیت روزنامه نگاران در ایران و در آستانه انتخابات پرداخت، وی رفتار حکومت با روزنامه نگاران را در روزهای منتهی به انتخابات نگران کننده و بی سابقه عنوان کرد و دشمن شماره یک نظام جمهوری اسلامی را در برهه کنونی “سربازان آگهی بخشی یا روزنامه نگاران” دانست، که به گفته وی بیشترین و شدید ترین شکل سرکوب ها، در سالهای اخیر متوجه آنها بوده است.

در ادامه نشست جانبی گروه های حقوق بشری پیرامون مسائل ایران، شیرین عبادی حقوق دان و برنده جایزه صلح نوبل در پیامی ویدیویی به موضوع قربانیان مین و مین گذاری در ایران پرداخت. وی در این پیام، با اشاره با حجم انبوه مین های خنثی نشده در خاک ایران که از زمان جنگ ایران و عراق باقی مانده است، حکومت ایران را به خاطر کم کاری و بی توجهی به این مسئاله مورد سرزنش قرار داد.

خانم عبادی با اشاره به شرایط زندگی مردم در مناطق مرزی غرب کشور، بر آمار بالای قربانیان این مین ها تاکید و تبعات ادامه این بی توجهی را خطرناک و اسف بار توصیف کرد.

در بخش دیگری از نشست جانبی شورای حقوق بشر سازمان ملل «اردوان کریمی» پزشک ساکن نروژ در سخنرانی خود گزارشی از آسیب دیدگان حوادث پس از انتخابات ارائه نمود. وی با اشاره به شرایط اسفبار بهداشتی و امنیتی زندان هایی مانند کهریزک، قربانیان خاموش اعتراضات دو سال گذشته را بسیار بیشتر از آمار ارائه شده از سوی رسانه های رسمی و غیر رسمی دانست، و به مواردی از رفتار بازجویان در زندان های غیر قانونی اشاره کرد که به گفته وی منجر به نقض عضو، قطع نخاع و آسیب های جسمی و روحی بسیار در بازداشت شدگان وقایع پس از انتخابات ۲۲ خرداد شده است.( ادامه مطلب در زیر عکس

نمایی دیگر از نشست فعالان حقوق بشر که به ابتکار سازمان غیردولتی سودویند و حسن نائب هاشم از فعالان حقوق بشر حاضر در محل اجلاس برگزار شد. عکس: کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران

آقای کریمی در ادامه سخنان خود اظهار کرد که امروز بسیاری از آسیب دیدگان مجبور به خروج از کشور شده اند و اکنون در ر شرایط بسیار نابسامانی به سر می برند.

سخنران پایانی این نشست، محمد (فرهاد) یگانه تبریزی یکی از مجروحان اعتراضات عاشورای ۸۸ بود. وی که در جریان حوادث رخ داده در عاشورا ۸۸ مورد اصابت گلوله قرار گرفت با شرح جزئیاتی از این حادثه گفت: «ناگهان بدنم گرم شد و در اثر شلیک بیهوش شدم، شدت زخم ها به حدی بود که مرا به همراه جنازه ها به سرد خانه منتقل کردند، اما چون سردخانه ظرفیت نداشت به بیمارستانی فرستاده شدم و آنجا بود که فهمیدند هنوز نفس می کشم و زنده ام …».

***

درجلسه صبح روز اول هفته دوم اجلاس، ابتدا  گزارش سالانه عملکرد کمیساریای عالی حقوق بشر، خانم ناوی پیلای، مورد بررسی قرار گرفت. جلسه بعد از آن  به موضوع سوم دستور کار شورا (بررسی گزارش گزارشگرهای ویژه موضوعی) اختصاص داشت. گزارشگران ویژه شکنجه، گزارش گر ویژه مدافعان حقوق بشر، کار گروه ناپدید شدگان اجباری و گزارشگر ویژه آزادی بیان، گزارش های سالانه خود را ارائه کردند. از مهمترین نکات مطرح شده در گزارش های دوشنبه می توان به گزارش، گزارشگر ویژه شکنجه اشاره کرد که در آن گفت: «با شرایط دشوار حبس در سلول انفرادی، تحت هیچ شرایطی نگه داری افراد در سلول های انفرادی نمی بایست بیشتر از ۱۵ روز طول بکشد».