وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات
– محدود کردن دسترسی به اینترنت، سانسور/فیلتر کردن وبسایت ها
– محدود کردن سرعت اینترنت
– هک اینترنتی توسط نهادهای وابسته به حکومت
– تحت نظر و مورد هدف قرار دادن شهروندان
(از طریق شنود خطوط تلفن عادی، شنود خطوط تلفن همراه، خواندن ایمیل شهروندان، و نظارت بر سایر ارتباط)
– ارسال پارازیت روی برنامه های ماهواره ای
(نسخه کامل گزارش «عمل به وعده ها: یک نقشه راه حقوق بشری برای حسن روحانی»-PDF)
محدود کردن دسترسی به اینترنت، سانسور/فیلتر کردن وبسایت ها
دولت ایران دسترسی به میلیونها وبسایت را از داخل کشور مسدود میکند. تحت نظارت شورای عالی انقلاب فرهنگی، نمایندگانی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی، وزارت اطلاعات، و وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات به صورت سیستماتیک دسترسی کاربران ایرانی به وبسایت ها و سایر خدمات اینترنتی را بر اساس قانونی که توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده، که اعلام میدارد در صورتی که وبسایت ها حاوی اطلاعات مجرمانه باشند میتوانند فیلتر شوند، محدود می کند. تشخیص چنین محتوایی توسط یک کمیتۀ ۱۱ نفره (که شش عضو آن اعضاء کابینۀ رییس جمهور هستند) و توسط قوۀ قضاییه تحت نظر دادستان کل گردهم می آیند تعیین میشود.
اما این کمیته در واقع وبسایت هایی که ماهیت سیاسی دارند و یا از دولت انتقاد می کنند را فیلتر میکند. برای مثال، در انتخابات ریاست جمهوری سالهای ۱۳۸۸و۱۳۹۲، دولت ایران دسترسی ایرانیان به وبسایتهای خبری و حاوی اطلاعات و همچنین دسترسی آنان به شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک و توییتر را شدیدا محدود کرد. در حالی که مقامات ایرانی آمار رسمی از وبسایتهای فیلترشده منتشر نمیکنند، چندین مقام ایرانی به میلیونها وبسایت فیلترشده اشاره کرده اند.
آخرین تلاشهای دولت ایران حول محور ایجاد “اینترنت ملی” بوده است که تنها به محتوای مورد تایید دولت ایران دسترسی میدهد و شامل کنترل جاسازی شدۀ تمام فعالیتهای آنلاین شامل ایمیل و سایر مکاتبات خصوصی نیز خواهد بود.
محدود سازی سرعت اینترنت
وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات در حال حاضر سرعت دسترسی به اینترنت را از خانه های شهروندان عادی محدود می کند. طبق بخشنامه ای که در سال ۱۳۸۵ به کلیۀ ارائه کنندگان خدمات اینترنتی در ایران ارسال شد، آنها مجاز به ارائۀ اینترنت با سرعت بالاتر از ۱۲۸ نیستند. این بخشنامه تا امروز به قوت خود باقی است و در ایران کاربران خانگی ممکن است حتی با سرعتهای پایینی مانند
۶Kbps نیز روبرو باشند. با این سرعت پایین، دسترسی به اطلاعات آنلاین و یا سهیم شدن فایل ها اگر غیر ممکن نباشد خیلی مشکل است.
مطابق اندازه گیری نت ایندکس، میانگین سرعت برای کلیۀ کاربران اینترنت در ایران، شامل کاربران خانگی و تجاری، در شش ماه اول سال ۲۰۱۳ در حدود ۲.۱۷ MBPS بود، که ایران را از میان ۱۸۴ کشور در رتبۀ ۱۷۲ قرار میداد. از آنجا که بسیاری از ایرانیان برای اطلاعات و آموزش، دسترسی به اخبار از منابعی بجز رسانه های بشدت سانسورشدۀ ایران و ارتباطات، به اینترنت تکیه می کنند، دستور محدودیت سرعت اینترنت دولت باعث ایجاد محدودیت شدید برای دسترسی به اطلاعات شده است. در شهریورماه ۱۳۹۱، وزیر مخابرات ایران رضا تقی پور به نقش داشتن حکومت در محدود کردن سرعت اینترنت و پهنای باند اعتراف کرد و ادعا کرد که که این محدودیت به دلایل امنیتی ایجاد شده است.
هک اینترنتی توسط حکومت
گزارشات متعددی از حملات دی داس (ایجاد سیل ترافیک در یک سایت به نحوی که قادر به ارائۀ دسترسی آنلاین نباشد) به وبسایتهای منتقد دولت ایران و شواهد قوی از دست داشتن دولت در این حملات وجود دارد. هیچ گونه تحقیقاتی برای این حملات هرگز انجام نشده است.
در اردیبهشت ماه سال ۸۹، یکی از سرداران سپاه، ابراهیم جباری، تایید کرد که سپاه پاسداران یک ارتش سایبری تاسیس کرده است. در طول چند سال گذشته، ارتش سایبری بارها به حملۀ دی داس علیه وبسایتهای مختلف پرداخته است، مخصوصا وبسایتهای مخالفان یا افرادی که منتقد دولت ایران هستند، و به صورت فعال حسابهای ایمیل، فیس بوک، و توییتر دانشجویان و فعالان را برای دسترسی به اطلاعات شخصی آنان هک کرده است و این همه بدون دلیل مناسب و یا حکم قضایی صورت گرفته است.[۱]
تحت نظر و مورد هدف قرار دادن شهروندان
(شنود خطوط تلفن، تحت نظر گرفتن تلفن های همراه، ایمیل ها، و سایر ارتباط ا الکترونیکی)
شنود ارتباطات در ایران گسترده و به طور اخص روی تحت نظر قراردادن و آزار شهروندانی که از دولت انتقاد می کنند متمرکز است. دولت ایران مرتبا بدون مجوز قضایی تلفن های همراه و خطوط تلفن را شنود میکند تا شهروندان را تحت نظر بگیرد. فعالان مدنی وسیاسی گفته اند که علاوه بر خطوط تلفن خودشان، خطوط تلفن خانواده های آنان نیز دائما مورد شنود قرار میگیرد؛ نمایندگان وزارتخانه های ارتباطات و اطلاعات به چندین نفر از آنان مستقیما اطلاع داده اند که تلفن آنان مورد شنود قرار گرفته است.[۲]
همچنین، وزارت ارتباطات با وزارت اطلاعات در استفاده از فن آوری تعقیب برای تحت نظر گرفتن جغرافیایی فعالان و معترضان سیاسی همکاری میکند و به تلاشهای حکومت برای آزار و یا بازداشت این افراد کمک میکند.[۳] وزارت ارتباطات همچنین با دستور وزارت اطلاعات، از ابزار شناسایی صدا برای مورد هدف قرار دادن فعالان و معترضان سیاسی استفاده می کند.[۴]
ایران همچنین در نقض مستقیم قانون اساسی ایران و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران از امضاء کنندگان آن است، به تحت نظر گرفتن وبلاگ نویسها و دستگیری و زندانی کردن آنها برای استفاده از حق آزادی بیان خویش ادامه میدهد.[۵]
ارسال پارازیت روی برنامه های ماهواره ای
وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات به شدت با فن آوری ماهواره مقابله می کند. نیروی انتظامی ایران مرتبا به منازل خصوصی حمله میکند تا سخت افزارهای تلویزیونهای ماهواره ای را جمع آوری و منهدم کند. همچنین بنابرگزارشهای متعدد ادعا میشود که سازمانهای نظامی مشغول عملیات بسیار وسیع ایجاد پارازیت برای تلویزیونهای ماهواره ای شده اند تا از دسترسی به برنامه های ماهوارهای که از شبکههای فارسی زبان خارج از کشور مخابره میشوند و همچنین سایر برنامه های ماهواره ای جلوگیری کنند.
در حالیکه چندین مقام ایرانی، از جمله یک وزیر ارتباطات سابق نسبت به خطراتی که امواج خطرناک پارازیت ماهواره ای میتوانند برای سلامتی افراد داشته باشند هشدار داده اند، هیچ سازمانی در ایران تا کنون مسئولیت این اقدامات را نپذیرفته است. در تاریخ ۳۱مرداد ماه سال ۱۹، در خصوص پذیرفتن اثرات غیر مستقیم ارسال امواج پارازیت ،رضا تقی پور، وزیر وقت ارتباطات به خبرگزاری مجلس شورای اسلامی گفت که ارسال پارازیتها هیچ ارتباطی با وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات ندارد و وزارتخانۀ متبوع وی در تلاش است تا کشف کند که منبع این پارازیت ها چیستند. اما رییس کمیسیون بهداشت مجلس حسینعلی شهریار در مرداد ۱۳۹۱ گفت که وزارت اطلاعات و اعضاء مجلس همگی در خصوص منبع مخابرۀ پارازیت مطلع هستند اما نمیخواهند که آن را اعلام کنند.
معصومه ابتکار، رییس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران، مکررا نگرانی خود را نسبت به اثرات امواج پارازیت روی سلامتی شهروندان ابراز کرده است. گزارشاتی وجود دارند که ادعا میکنند که امواجی که برای ایجاد پارازیت به کار می روند به صورت فیزیکی برای سلامتی افراد خطرناک هستند. برخی گزارشات ادعا می کنند که میزان سرطان و نازایی ممکن است در مناطقی که دستگاههای پارازیت انداز وجود دارند بالاتر باشد. به گزارش خبر آنلاین، در خردادماه ۱۳۹۲، معصومه ابتکار گفت: “به عنوان یک متخصص ایمونولوژی و محقق میگویم که سر منشا بسیاری از عوارض و بیماریهای بدن میتواند این امواج باشد.” تا این زمان، هنوز هیچ تحقیقی برای آثار منفی ارسال پارازیت روی سلامتی شهروندان صورت نگرفته است.
توصیه هایی برای وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات:
– از اینکه کمیتۀ فیلترینگ از هرگونه تاثیر سیاسی، تجاری، و یا سایر تاثیرات غیر قانونی بری است حصول اطمینان کنید.
– توصیههای گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد در خصوص آزادی بیان را اردیبهشت ماه سال ۸۹ وی اجرا کنید.
– یک فهرست عمومی از وبسایت های فیلترشده همراه با توضیح و توجیه دلایل فیلترینگ هر وبسایت را منتشر کنید و همچنین مکانیسمهای فعالی برای اینکه افراد بتوانند با کمیته مربوطه ارتباط و نسبت به رفع فیلتر اقدام کنند ایجادکنید یا مکانیسمهای موجوداحتمالی را تقویت کنید.
– از اینکه کمیتۀ فیلترینگ فقط محتوای مجرمانه را سانسور میکند و از فیلترینگ برای ابزاری برای خاموش کردن مخالفان سیاسی و یا محدود کردن دسترسی به اینترنت برای آموزش استفاده نمیکند حصول اطمینان کنید.
– به نقض آزادیهای بیان که توسط قانون اساسی ایران و میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران از امضاء کنندگان آن است تصریح شده و دراین وزارتخانه اعمال میشود، خاتمه دهید.
– به زندانی کردن وبلاگنویس ها برای انجام حقشان نسبت به آزادی بیان خاتمه دهید و کلیۀ وبلاگنویسهایی را که در حال حاضر در زندان به سر می برند آزاد کنید.
– محدودیتهای سرعت اینترنت برای کاربران ایرانی را از میان بردارید. (ایران تنها کشوری در جهان است که از سرعت اینترنت به عنوان ابزاری برای سانسور اینترنت استفاده میکند.)
– در مورد حملات دی داس تحقیق کنید و عاملین و مجریان آن را پاسخگو کنید. این وزارت به دلیل نقشی که به عنوان نگهبان قانون اساسی ایفا میکند، باید با اعمال فراقانونی ارتش سایبری سپاه پاسداران مقابله کند و به آنها خاتمه دهد.
– به تحت نظرگرفتن وسیع ارتباطات شهروندان عادی خاتمه دهید. مقررات شفاف نظارت بر افراد خاص و با دلایل کافی، شامل نیاز به اخذ حکم قضایی برای شنود را تعریف کنید.- به کلیۀ فعالیتهای شنود و نظارت بر مکالمات معترضان و خانواده های آنان خاتمه دهید.
– به فرستادن پارازیت روی برنامه های بین المللی ماهواره ای خاتمه دهید و در خصوص تاثیر پارازیتهای ماهواره روی سلامتی مردم تحقیق کنید.
– به عنوان رییس شورای امنیت ملی، حسن روحانی می تواند به پلیس دستور دهد تا حمله به منازل و پشت بام های مردم برای جمع آوری و انهدام سخت افزار دریافت برنامه های ماهواره ای خاتمه دهند. وی همچنین میتواند دستور دهد تا مخابرۀ امواج پارازیت روی برنامه های ماهواره ای خاتمه یابد.
– به ارائۀ انحصاری خدمات اینترنتی خاتمه دهید و خدمات کابلی فیبر به خانه (FTTH) را به منازل ارائه کنید.
– وزیر ارتباطات باید دستور دهد تا طرح “اینترنت ملی” بررسی شود و حصول اطمینان کند که چنین شبکه ای دسترسی ایرانیان به جهان خارج را محدود یا کم نمیکند و یا اطلاعات خصوصی آنان را به خطر نمی اندازد.