قطعنامه هشدار آمیزسازمان بین المللی مخابرات؛ سلامتی شهروندان، پارازیت و مسوولیت دولتها
سازمان بین المللی مخابرات (آی.تی.یو)، وابسته به سازمان ملل در کنفرانس اخیر خود (The Plenipotentiary Conference) که در آبان ماه ۱۳۹۳ (۲۰ اکتبرتا ۷نوامبر) در شهر بوسان کره جنوبی با حضور کشورهای عضو این سازمان برگزار شد، قطعنامه هشدارآمیزی (Resolution 176 , صفحه ۲۷۷ در فایل pdf) را تصویب کرد که برای دولتهای عضو این سازمان وظایفی در حوزه حفاظت از سلامت شهروندان دربرابرامواج الکترومغناطیسی که شامل پارازیتهای ماهوارهای هم میشود تعیین کرده است.
این قطعنامه از آن جهت اهمیت دارد که طی ماه های گذشته موضوع ارسال پارازیت روی شبکه های ماهواره ای، و نقش آن در به خطر انداختن سلامت شهروندان و احتمالاتی که درخصوص سرطان زا بودن این امواج مطرح می شود، مورد توجه رسانه ها و مسوولین دولتی و غیردولتی قرار گرفته است. مقامات محیط زیستی کشور نیز طی ماه های گذشته خواستار توقف پارازیتهای ماهواره ای شده اند.
علی اکبر موسوی (خؤئینی) نایب رییس کمیته مخابرات مجلس ششم وپژوهشگرفناوری ارتباطات در مورد این قطعنامه به کمپین بینالمللی حقوق بشردرایران گفت: «این قطعنامه محکم ترین سند جهانی دال بر وجود نگرانی های واقعی از خطرات پخش خارج از استاندارد امواج رادیویی از جمله پارازیت های ماهواره ای بر روی سلامت شهروندان است وتایید کننده کلیت هشدارهای سازمان حفاظت از محیط زیست وبرخی کارشناسان حوزه پزشکی است.» وی افزود: «با تصویب این قطعنامه چنین پارازیت های ماهواره ای از نظر بین المللی نیزعملی خلاف مقررات بوده وامیدوارم رییس جمهوری به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی دستور توقف آن را صادر کند.»
به موجب این قطعنامه سازمان آی.تی.یو از دولتها خواسته محدودیتهای فنی واستانداردهایی را که برای انتشار امواج الکترومغناطیسی از نظر سلامتی مردم تصویب شده را رعایت کنند. این استانداردها در محدوده فرکانسهای ۳ کیلوهرتز تا ۳۰۰ گیگاهرتز است که پارازیتهای ماهوارهای را هم در بر می گیرد. امواجی که در سالهای اخیر حکومت ایران از آنها برای محدود کردن دسترسی شهروندان به شبکههای ماهوارهای استفاده نموده است.
طی سالهای گذشته، برخی از نهادهای حکومتی که هیچگاه رسما مسوولیت ارسال امواج پارازیت را به عهده نگرفته اند وهمواره در سایه به سر می برند، برای محدود کردن دسترسی شهروندان به شبکه های ماهواره ای یا حتی سرویسهای تلفن همراه، میلیون ها شهروند ایرانی را در معرض این امواج الکترومغناطیسی قرار داده اند. از آنجا که این پارازیتها مستقیما در محیطهای شهری و پر جمعیت ارسال و پخش میشوند، نگرانیهای وسیعی در تاثیر مخرب و بالقوه آن بر سلامتی شهروندان وجود دارد.
در ۱۲ مهرماه سال جاری، سعید متصدی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به سرطانزا بودن پارازیتهای ارسالی به وبسایت سلامت نیوز گفت: «پیشنهاد سازمان محیط زیست بر حذف کامل پارازیت هاست اما اگر قرار است برای مقابله با بحث تهاجم فرهنگی و حفاظت از شأن و کیان کشور اقدامی انجام شود بهتر است راههای دیگری برای آن پیشنهاد شود.»
اثرات سوء پارازیت محدود به سرطان زا بودن نیست و ارسال چنین امواجی در مواردی می تواند منجر به اختلال در سیستم هواشناسی بشود که در نهایت جان شهروندان را باخطرات جدی مواجه کند. به گفته رییس سازمان هواشناسی ایران «یک سوم تصاویر هواشناسی شهر تهران به علت امواج پارازیت نامفهوم است»، داود پرهیزگار در تاریخ ۱۱ مهر به خبرگزاری ایرنا گفت: «رادار هواشناسی پایتخت احتمالا به دلیل امواج پارازیت دارای نویز است و این موضوع یک سوم تصاویر هواشناسی این شهر را نامفهوم کرده است.» وی همجنین افزود: «عدم پیش بینی طوفان تهران در خرداد ماه سال جاری می تواند به دلیل همین نویز و نامفهومی تصاویر باشد.»
شهر تهران در ۱۲ خرداد ماه گذشته با توفان شدیدی روبه رو شد که ۶ کشته و ۳۰ زخمی برجای گذاشت.
محمود واعظی وزیر ارتباطات وفناوری اطلاعات در ۳۰ آذر ماه ۱۳۹۲ با اعلام خبر تشکیل کمیتهای برای اندازه گیری آثار تشعشعات بر سلامت شهروندان ایرانی افزود:«درباره پخش ماهواره ای یک کمیته ای در وزارت ارتباطات با حضور نماینده معاون وزیر بهداشت و معاون رییس سازمان حفاظت از محیط زیست و معاون سازمان انرژی اتمی تشکیل شده است که نزدیک به دو ماه است این کمیته در مناطق مختلف روز و شب در حال اندازه گیری تشعشات است.»
هادی قائمی مدیر کمپین بین المللی حقوق بشر درایران گفت: «کمیته هایی که درون کشور برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شده اند باید بطور شفاف متدولوژی خود و آمار و اسناد موجود را علنی کنند. برخورد امنیتی با موضوعی که سلامت همگان را در خطر قرار میدهد به هیچ وجه قابل توجیه نیست. ما از مواردی اطلاع داریم که پزشکان مطلعی که خواسته اند در سطح جامعه این موارد را مطرح کنند تهدید شده اند تا سکوت کنند. در حالی که متخصصین و پزشکان باید بتوانند آزادانه در این بحث مشارکت کنند.»
وی همچنین افزود: « موضوع تاثیر سوء پارازیتها بر شهروندان نه سیاسی است و نه جناحی. بلکه سلامتی همگان را در بر میگیرد. مقاماتی که این اطلاعات را محرمانه تلقی میکنند یا از گفتمان جمعی و تخصصی در این مورد جلوگیری میکنند، باید هرچه زودتر درک کنند که آسیبهای جدی پارازیت شامل همگان، من جمله خانواده ها و نزدیکان خودشان هم میشود و توقف آن برای سلامت همگان ضروری است.»
در قطعنامه سازمان ملل از دولتها خواسته شده طی همکاریهای منطقهای نسبت به تبادل اطلاعات وآموزش وکمک به اندازه گیری مشخصات این امواج وتاثیر آنها بر سلامت شهروندان اقدام کرده و به روش دورهای موضوع تطابق تشعشعات امواج را با استاندارد ها مورد بررسی قرار دهند.
این دستورالعمل واستانداردهای مورد تایید سازمان بهداشت جهانی، ICNIRP و IEEE 95.1 هستند. در یکی از بندهای این قطعنامه به نیازفوری در بعضی کشورها در بخش تنظیم مقررات برای متدولوژی اندازه گیری مشخصات انرژی تشعشعات به منظور حفاظت ازشهروندان نیز اشاره شده است. همچنین این قطعنامه دبیر کل سازمان بین المللی مخابرات(ITU) را موظف به تهیه گزارشی از نتایج اجرای این قطعنامه به شورای سازمان و نیز به نشست بعدی ارائه میکند.
نشست تام الاختیار سازمان بین المللی ارتباطات (آی.تی.یو) عالی ترین جلسه این سازمان بوده واختیار تعیین دبیرکل سازمان را داشته و طی نشست خود دربوسان کره جنوبی با پایان دوره حمدون توره, هولین زائو معاون فعلی را به عنوان دبیرکل آتی این سازمان انتخاب کرد که از اول ژانویه سال آینده میلادی کار خود را در این سمت آغاز خواهد کرد.