اظهارات مقامات رسمی در مورد زنان: تبعیض حکومتی علیه زنان
انتخاب حسن روحانی در انتخابات سال ۱۳۹۲ باعث واکنش شدید مقامات تندروی حکومت و روحانیون محافظه کاری که برای ابراز قدرت خود در عرصۀ سیاست داخلی بی تاب بودند، شد
مسایل زنان که همیشه در ایدئولوژی جمهوری اسلامی از موضوعات غالب بوده، در این کشمکش قدرت و استفاده از منابر برای بیان نظرات یک قشر خاص که نگرش بسیار محدودی را نسبت به جایگاه زنان در جامعه دنبال می کند، اهمیت ویژهای یافت. ابراز این دید محدود از زمان انتخاب روحانی تا کنون افزایش قابل ملاحظه ای یافته است.
این بیانات از طریق صداوسیما، نمازهای جمعه و سخنرانی های رسمی در سراسر کشور منتشر می شدند و نمایندۀ تفکرات تندروترین محافظه کاران ایران در مورد زنان و سیاست های جنسی در احکام اسلام (و همچنین ضرورت این سیاست ها در امنیت ملی برای محافظت در برابر نفوذ غرب) بودند و از طریق اشارات صریح شان به لزوم اجرای این تفکرات و سیاست ها توسط مردم، بنیان اقدامات خودسرانۀ افراد برای در دست گرفتن اوضاع را پایه ریزی کردند.
با کنار گذاشتن سخنان تحریک آمیز مطرح شده جای تردیدی باقی نمی گذارد که این افراد و نهادها مستقیما به اسیدپاشی هایی که بعدا نسبت به زنان انجام شد، کمک کردند.
برای مثال در تاریخ ۱۸ تیرماه ۱۳۹۲، آیت الله مکارم شیرازی گفت: «امروز مساله بیحجابی و بدحجابی…تبدیل به مساله سیاسی شده است. تصور دشمنان نظام این است که با رواج بی حجابی ضربه کاری را بر پیکره نظام وارد کنند، اما مامعتقدیم اگر بیحجابی را برطرف کنیم نظام را حفظ و تقویت کردهایم.” او افزود: ” اگر حجاب جامعه را حفظ نکنیم در نهایت نظام ضربه میخورد؛ چرا که ضد انقلابها از هر فرصتی با کشف حجاب برای تضعیف نظام استفاده میکنند. حفظ حجاب از نظر شرعی و اخلاقی وظیفه است برخلاف آنچه بعضی غربزدهها میگویند شما چرا روی این مسئله اصرار دارید و باید آزاد بگذارید.»
در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۳۹۲، آیت الله جنتی، رییس شورای نگهبان در سخنرانی نماز جمعه تهران گفت: «چرا که قانون حجاب و عفاف تصویب شده است و در حال خاک خوردن است. البته ما به آقای رییس جمهور قبل هم گفته بودیم. من می گویم برادر محترم از کجا می خواهی شروع کنی؟ از جیره خواران و حقوق بگیران خود شروع کن. کسی که از شما حقوق می گیرد را در ادارات ملزم به رعایت حجاب اسلامی کن.«
جنتی همچنین گفت: «چرا دختران دانشجویی که میخواهند درس بخوانند بعد از ورود به دانشگاه چادر خود را بر می دارند و خراب می شوند؟ دانشگاه باید مرکز علمی و امن باشد. دانشجو نمره می خواهد و برای نمره هر کاری می کند. اگر حجابش بد بود به دانشگاه راهش ندهید و در نمره او تاثیر بگذارید. این که خرج و زحمتی ندارد از این جا شروع کنید.»
همچنین در ۳۱ شهریور ۱۳۹۲، آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی در یک سخنرانی خطاب به فرماندهان سپاه پاسداران گفت: «از مهمترین راههای منحرف کردن جامعه، بی حجابی است و شما سپاهیان به عنوان کسانی که هدفتان حفظ اسلام عزیز است در مبارزه با انحرافات، باید در خط مقدم امر به معروف و نهی از منکر باشید.»
در تاریخ ۱ آبانماه ۱۳۹۲، سردار سرلشکر حسن فیروزآبادی، فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح، گفت: «اگر زمانی، مانند زمان فتنه ۸۸، بی حجابی و بی عفتی با هدایت شبکه های ماهوارهای و ضد انقلاب و به صورت سازمان یافته به منظور مخدوش کردن چهره انقلاب صورت می گیرد در این حالت موضوع امنیتی می شود و نهادهای امنیتی باید به وظیفه خود عمل کنند و با فعالیتهای سازمان یافته ضد انقلاب برخورد شود.»
او اضافه کرده بود: «اگر با اقدامات فرهنگی اجتماعی و نهاد مقدس امر به معروف و نهی از منکر هم نتوان نتیجه گرفت، نیروی انتظامی و قوه قضاییه باید برابر قانون وارد بشود و برخورد کنند. بنابراین مسئله حجاب و عفاف یک مسئله دقیق و همه جانبه است.»
در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۹۳، آیت الله العظمی نوری همدانی گفت: «امروز در شهر تهران و برخی دیگر از شهرهای بزرگ مردم مشاهده میکنند که در مسئله حجاب، امر به معروف و نهی از منکر اجرایی نمی شود. در این مناطق بانوان فقط به پوشیدن یک روسری که موهای سرشان را نشان می دهد اکتفا می کنند باید نسبت به این مسئله اقدام لازم صورت گرفته و امر به معروف و نهی از منکر در چنین شهرهایی هرچه بیشتر شود.»
وی همچنین گفت: «یکی از مسائل مهم فرهنگی کشور موضوع عفاف و حجاب است که متاسفانه به نحو شایسته مورد توجه قرار نمی گیرد. دولت باید مساله عفاف و حجاب را از ادارات و نهادهای زیر مجموعه خود آغاز کند تا به تدریج در جامعه اجرایی و نهادینه شود.»
آیت الله سید مرتضی محمودی، امام جمعۀ ورامین در تاریخ ۱۴ آبانماه ۱۳۹۳ گفت: «اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و میان اقشار و طبقات مختلف مردم فراگیر شده و همه نسبت به این موضوع حساسیت نشان دهند بطور حتم بسیاری از مشکلات و ناهنجاری های اجتماعی در کشور دیده نخواهد شد.»
او با اشاره به راه اندازی “گروه های تذکر لسانی” در سطح شهرستان گفته بود: «در ورامین برخی گروهها به صورت داوطلبانه به تذکر لسانی مشغول هستند و به افرادی که هنجارهای اسلامی را رعایت نمی کنند، با زبان خوش و نیکو تذکر می دهند که در خیابانها و مراکز عمومی تا حدودی تأثیرگذار بوده و اگر همه افراد در این زمینه به صحنه بیایند، برکات تذکر لسانی بیش از پیش مشخص می شود.»
تندروانی که می خواستند تصور خویش از نقش و جایگاه صحیح زن در جامعه را در حیطۀ قانون که کلیۀ زنان ایرانی را ملزم به رعایت آن می کند جا بیاندازند، علاوه بر تمام امکانات دیگری که در اختیار داشته اند با حمایت همه جانبه ای که از رهبر ایران آیت الله خامنه ای دریافت کرده اند قدرتمند شده اند.
در ۳۰ فروردین ۱۳۹۳ آیت الله خامنه ای گفت: «اگر می خواهیم نگاه ما نسبت به مسئله زن، نگاه سالم و منطقی و دقیقی باشد، شرط اوّل آن این است که ذهنمان را از این حرفهایی که غربی ها در مورد زن میزنند – در مورد اشتغال، در مورد مدیریّت، در مورد برابری جنسی باید بکلّی تخلیه کنیم. یکی از بزرگترین خطاهای تفکّر غربی در مورد مسئله زن، همین عنوان برابری جنسی است.»
این بیانات، به عنوان نمونه ای از اظهارنظرهای مقامات و روحانیون محافظه کار، نه تنها تفسیری بسیار محافظه کارانه از عفاف اسلامی را ترویج داده اند، بلکه اجرای این تفسیر توسط مردم عادی در جامعه را مشروع و تکلیفی کرده اند. این اقدام مستقیما منجر به حملات خشونت آمیز گروههای خودسر علیه زنان شده است.