حسین رئیسی، حقوقدان: بازداشت دروازه‌بان پرسپولیس توجیه قانونی ندارد؛ سوشا‌مکانی باید آزاد شود
در پی بازداشت و انتقال سوشا مکانی، دروازه‌بان تیم فوتبال پرسپولیس به زندان اوین در روز دوشنبه ۱۴ دی ماه، به دلیل انتشار عکس‌های خصوصی وی که تصویر این فوتبالیست را در کنار چند دختر نشان می‌داد، حسین رئیسی، حقوقدان به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت دستگیری این دروازه‌بان توجیه قانونی ندارد.
به گفته حسین رئیسی، “در قانون جرائم رایانه‌ای آمده است که اگر کسی خودش مبادرت به انتشارعکس مبتذل و مستهجن چه از خودش و چه دیگران بکند مرتکب جرم شده است. اما با توجه به مشهور بودن این شخص و سخنان وکیل او، به نظر نمی‌رسد این فوتبالیست خودش اقدام به انتشار عکس‌هایش کرده باشد.”
بهنام علی محمدی، وکیل مدافع سوشا مکانی، مکانی هم روز دوشنبه به ایسنا گفت: “قاضی حسن‌زاده دستور داده که پلیس فتا تحقیقات را انجام دهد و ما نیز اعلام کرده‌ایم که تصاویر منتشر شده ربطی به موکلم ندارد و تلگرام موکلم و گوشی نامزد وی را هک کرده‌اند.” به گفته علی محمدی، دروازه‌بان پرسپولیس شاکی خصوصی ندارد و پرونده در شعبه ۱۲ بازپرسی دادسرای کارکنان دولت به ریاست قاضی حسن‌زاده در حال رسیدگی است: “به دلیل اینکه بازپرس پرونده امروز(دوشنبه) در مرخصی بود، بازپرس جانشین دستور اعزام موکلم را به زندان اوین داد.”
این در حالی است که پلیس فتا روز سه شنبه ۱۵ دی ماه اعلام کرد که پرونده سوشا مکانی به پلیس فتا ارجاع نشده است. سرهنگ محمدمهدی کاکوان، رئیس پلیس فتای تهران بزرگ در این رابطه گفت: “ممکن است مقام قضایی نیز پیگیری آن را به بخش دیگری در پلیس واگذار کرده باشد اما همان‌طور که گفتم این پرونده به پلیس فتای تهران بزرگ ارجاع نشده و ما از همان روز نخست نیز اطلاعی از جزئیات آن نداشتیم.”
یک منبع آگاه قضائی هم به وب سایت میزان، خبرگزاری قوه قضاییه، گفت: “یکی از شاکیان خصوصی مکانی رضایت داده است اما وی به دلیل انتشار تصاویر مستهجن که باعث ایجاد فساد و فحشا در جامعه میشود همچنان برای کشف حقیقت در زندان حضور خواهد داشت.”
پیش از آن و در روز دوشنبه یک منبع آگاه قضائی به وب سایت میزان، خبرگزاری قوه قضاییه، گفت: “یکی از شاکیان خصوصی مکانی رضایت داده است اما وی به دلیل انتشار تصاویر مستهجن که باعث ایجاد فساد و فحشا در جامعه میشود همچنان برای کشف حقیقت در زندان حضور خواهد داشت.”
ماده، ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای می‌گوید: “هرکسی که به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، صوت، تصویر یا فیلم خصوصی و خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایتش منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا هتک حیثیت شود به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.”
اما آن طور که وکیل این دروازه‌بان گفته است، تصاویر در اثر هک شدن تلگرام و تلفن همراه این فوتبالیست منتشر شده است. حسین رئیسی، حقوقدان در این رابطه به کمپین گفت: “اگر این فوتبالیست شاکی ندارد و صرف اینکه عکس‌ها منتشر شده اتهام او است، دستگیری او توجیهی ندارد و نباید تحت تعقیب باشد. از سوی دیگر اتهام هم نیاز به اثبات دارد، انتقال به زندان صحیح نیست و مقام قضایی می‌توانست با قرار تامین مناسب او را آزاد کند، که تا زمان به نتیجه رسیدن تحقیقات و محاکمه احتمالی آزاد باشد. ضرورتی برای زندان کردن این بازیکن وجود نداشته است.” این حقوقدان با انتقاد از به زندان انداختن اغلب متهمان بعد از شروع تعقیب قضایی گفت: “متاسفانه به صرف وجود اتهام و شروع تعقیب قضایی فرد را به زندان می برند. در حالی که قانون می‌گوید در جرایم بسیار مهم مثل جنایت‌ها و در جرائمی که اگر شخص آزاد باشد دلایل از بین برود، الزامی است که فرد در زندان نگهداری بشود. ”
رئیسی در ادامه گفت: “صرف این قانون، مفید است و از حریم خصوصی افراد دفاع می‌کند. اما متاسفانه تفسیربردار است و موارد این چنینی هم رخ می‌دهد.”
خبرگزاری ایلنا هم خبر داده است که مکانی روز چهارشنبه به قید وثیقه آزاد میشود: ” قاضی مربوط به پرونده دروازه بان سرخپوشان، از گرفتن وثیقه امتناع کرده بود، ولی به نظر می‌رسد پیگیری مدیران باشگاه پرسپولیس و چند پیشکسوت این باشگاه امروز باعث جلب رضایت قاضی و موافقت وی با سپردن وثیقه و آزادی سوشا شده است.”
اما چند ساعت بعد یک منبع آگاه قضایی در این رابطه گفت:” این مسئله به هیچ عنوان صحت ندارد و قرار نیست سوشا مکانی با قرار وثیقه و سفارش افراد خاص از زندان آزاد شود. وی فعلا با قرار بازداشت موقت در زندان است ولی متاسفانه اخبار نادرستی در مورد مکانی شنیده میشود.”
عکس‌هایی که از این فوتبالیست عضو باشگاه پرسپولیس تهران در فضای مجازی منتشر شده، او را در کنار دو دختر نشان می‌دهد، در بعضی این تصاویر به نظر می‌رسد که این افراد در حال رقصیدن هستند و در برخی دیگر عکس یادگاری گرفته‌اند. محمد حسینی حمیسی، رییس حراست فدراسیون فوتبال، روز شنبه ۱۲ دی ماه درباره پرونده سوشا مکانی در این فدراسیون به خبرگزاری ایسنا گفت: “سوشا مکانی امروز به همراه فردی که خود را پدر یکی از دختران معرفی کرده بود به فدراسیون فوتبال آمدند و با ارائه مدارکی اذعان داشتند که این دختر نامزد مکانی بوده است. البته هیچ گونه عقدی میان این دو برقرار نشده بود. دربارهٔ سایر دختران دیگر که در عکس‌ها بودند سوشا مکانی هنوز توضیحاتی ارائه نکرده است.”
حسین عبدی، سخنگوی باشگاه پرسپولیس روز دوشنبه در پی دستگیری مکانی گفت چند نفر از مسئولان باشگاه پیگیر وضعیت دروازه‌بان دستگیر شده این باشگاه هستند: “امیدواریم که این مساله یک سوء تفاهم باشد و این مشکل هر چه زود‌تر حل شود. ما به قوانین جمهوری اسلامی ایران اعتقاد کامل داریم اما با این حال امیدواریم این مساله یک سوء تفاهم باشد.” سخنگوی باشگاه پرسپولیس گفت: “ما تمام تلاشمان را می‌کنیم که از سوشا مکانی به عنوان بازیکن استفاده کنیم اما در هر حال به تصمیم قوه قضاییه احترام می‌گذاریم.”
اما مکانی تنها قربانی اخیر انتشار عکس‌های خصوصی‌اش در فضای مجازی نیست. آذر ماه امسال پلیس تهران مرد جوانی که “وحید” و ۳۰ ساله معرفی شده را بازداشت کرده که انتشار عکس‌هایش با زنان بی‌حجاب خبرساز شده بود.
این جوان پس از پخش گسترده عکس‌هایش با زنان بی‌حجاب در یک فیلم ویدئویی مدعی شده بود که تلفن همراه وی که حاوی عکس‌ها بوده دزدیده شده و همه زنان حاضر در عکس‌ها اعضای خانواده‌اش هستند. او همچنین گفته بود که به پلیس فتا شکایت کرده و “پلیس فتا حواسش به همه چیز هست”.
با وجود فراگیر شدن تلگرام در ایران و استفاده رسانه‌ها و صدا و سیما از آن، همچنان برخی مقامات از وجود محتوای “غیراخلاقی” در آن ابراز نگرانی می‌کنند و برخی نیز به طور کلی شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی را ابزار جاسوسی برای کشورهای غربی می‌دانند. سایت گرداب، وابسته به سپاه پاسداران روز ۱۶ آبان ماه اعلام کرد گروه سایبری سپاه پاسداران استان قزوین، ۱۷۰ نفر از مدیران گروه‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی موبایلی را دستگیر کرده است. در این خبر آمده بود که این تعداد گسترده از شهروندان ایرانی در “حوزه ضد امنیت اخلاقی” فعالیت می‌کردند. این خبر توسط سخنگوی قوه قضاییه تکذیب شد اما سپاه پاسداران هیچ واکنشی به این تکذیبیه نشان نداد. تاکنون افراد بسیاری به دلیل فعالیت در شبکه‌های اجتماعی دستگیر و به حبس‌های طولانی مدت محکوم شده‌اند.
