لغو کنسرت با مجوز دو پیشکسوت موسیقی و سکوت قوه قضاییه در قبال محدود کردن غیرقانونی فعالیت هنرمندان
کنسرت شهرام ناظری ، خواننده سنتی ایران که قرار بود در تاریخ اول خرداد ماه در شهر نیشابور برگزار شود، بدون ذکر دلیل مشخصی لغو شد. هفته گذشته نیز کنسرت کیوان کلهر، نوازنده ایرانی که قرار بود در روزهای ۲۱ و ۲۲ اردبیهشت ماه در نیشابور برگزار شود به دستور دادستان این شهر لغو شد.
شهرام ناظری از لغو کنسرت خود در مراسم «آیین روز ملی فرودسی» که در روز ۲۵ اردبیهشت ماه برگزار شد، خبر داد و گفت علیرغم آنکه تمام مجوزها را از مدت ها قبل از تمامی نهادهای قانونی دریافت کرده بودند این کنسرت بدون هیچ توضیحی لغو شده است. خبرگزاری ایسنا در خبری اعلام کرده طی دو هفته گذشته علاوه بر نیشابور در شهرهای دیگر استان خراسان نیز مانند شهر شاندیز اجازه برگزاری کنسرت به آقای ناظری داده نشده است.
شهرام ناظری که به همراه گروهش تور کنسرت “ناگفته ها“ را در شهرهای مختلف ایران اجرا می کند قرار بود در اول خرداد ماه برای مردم نیشابور این کنسرت را اجرا کند. آقای ناظری با اظهار اینکه نیشابور تنها شهر استان خراسان بزرگ بوده که در سالهای گذشته اجازه برگزاری کنسرت در آن داده می شده، گفت: «درهای نیشابور نیز برای برگزاری کنسرت بسته شده است. با اینکه همه چیز برای برگزاری کنسرت ما آماده بود اما این اتفاق رخ نداد و اجازه برگزاری برنامه را به ما ندادند.»
کمتر از یک هفته پیش هم در تاریخ ۲۱ اردبیهشت ماه کنسرت کیهان کلهر در شهر نیشابور به دستور دادستان لغو شد. دادستانی نیشابور دلیل لغو کنسرت آقای کلهر که از نوازندگان مطرح ایرانی است را عدم خرسندی خانواده های شهدا و ایثارگران شهرعنوان کرده بود.
کیهان کلهر به همراه گروهش قرار بود در دو شب متوالی در تاریخ ۲۱ و ۲۲ اردبیهشت ماه کنسرتی در شهر نیشابور اجرا کند اما در زمانی که اعضای گروه از فرودگاه تهران عازم نیشابور برای اجرا بودند خبر لغو کنسرت ها طی تماس تلفنی به آنها ابلاغ شد.
تهیه کننده کنسرت کیهان کلهر در گفتگو با خبرگزاری دانشجوی ایسنا با اعلام این خبر گفته بود که «تمام مجوزهای لازم برای اجرای این کنسرت از شورای تامین استان، اداره اماکن و وزارت ارشاد گرفته شده بود و صورت جلسه شورای تامین مبنی بر موافقت با برگزاری این کنسرت به رویت اعضای گروه رسیده بود.»
پیش از این کنسرت کیهان کلهر در بهار سال گذشته لغو شده بود. او پس از لغو کنسرتش در تاریخ ۱۹ خرداد ۱۳۹۴ در گفتگوهای خود اعلام کرد که دیگر در ایران کنسرتی اجرا نخواهد کرد. این نوازنده مطرح ایرانی قرار بود به همراه گروه بروکلین رایدر سال گذشته در سالن میلاد تهران برنامه اجرا کند که اداره اماکن به دلیل «ملاحظات امنیتی» مجوز این کنسرت را صادر نکرد.
کیوان کلهر در آن زمان با اظهار اینکه دیگر در ایران کنسرتی اجرا نخواهد کرد، گفت: «کنسرت ها دوباره برگزار نخواهد شد. تا زمانیکه فرهنگ و هنر ایران گروگان زورگیری و زور آزمایی جناح های سیاسی است و خط مشی مشخصی برای این گونه فعالیت ها تعریف و اجرا نشده، بنده از انجام هرگونه فعالیت در ایران خودداری خواهم کرد.» اما یکسال بعد از این اتفاق، او مجددا به همراه گروهش قرار بود به شکل تور کنسرت های در شهرهای ایران برگزار کند که در حال حاضر با لغو برگزاری آن در شهر نیشابور مواجه شد.
خانه موسیقی ایران پس از لغو کنسرت کیهان کلهر و در ادامه سریالی لغو کنسرت ها و اجازه ندادن به زنان برای حضور در کنسرت ها در نامه ای به رییس قوه قضاییه ایران نسبت به این رویه غیرقانونی اعتراض کرد. خانه موسیقی ایران در این نامه که در روز ۲۳ اردبیهشت ماه منتشر شد، اشاره کرد که قبلا به دادستان کل کشور نامه های نوشته شده و همچنین جلساتی با معاون سیاسی امنیتی دادستانی کل کشور برای حل این مساله داشته اند که تاکنون نتیجه ای نداشته است.
در بخشی از این نامه خطاب به رییس قوه قضاییه با اظهار اینکه لغو کنسرت ها آمد: «جامعه موسیقی ایران، روزهای دشواری را پشت سر می‌گذراند. مانع‌تراشی و هجوم به برنامه‌های فرهنگی و کنسرت‌های رسمی با توسل به شانتاژ رسانه‌ای و دروغ‌پراکنی، ایستادگی در مقابل مجوزهای صادره از نهادهای صلاحیت‌دار، برهم زدن کنسرت‌ها حتی در حضور نیروهای انتظامی و امنیتی، شایعه‌پراکنی گسترده، اهانت به هنرمندان و ایجاد فضایی آکنده از اضطراب و بدبینی ادامه حیات این عرصه ارزشمند هنری را سخت ساخته است.»
در ادامه این نامه با اشاره به اینکه لغو کنسرت ها به تعبیری «تصفیه حساب های سیاسی» است، نوشته شده است: «کشیده شدن جنجال‌ها و تصفیه حساب‌های سیاسی به دامان پاک هنر باعث آن شده است که هر روز در گوشه‌ای از ایران، خبری تاسف‌آور از تعطیلی یک کنسرت، لغو یک مجوز، پائین کشیده شدن یک هنرمند و یا توهین علنی به اهالی موسیقی بویژه بانوان ارجمند در تریبون‌های رسمی و عمومی به گوش رسد.»
خانه موسیقی ایران با اشاره به اینکه دادستان نیشابور کنسرت کیهان کلهر را در لغو کرده، خطاب به رییس قوه قضاییه نوشت: «جای تعجب و اندوه است که که یک مقام عالی قضایی ، یک تنه و بدون هرگونه توجیه حقوقی به نبرد قانون می‌شتابد و مجوزهای صادره از مراجع ذی‌صلاح را بی‌اعتبار دانسته و در نهایت هنگامی که با اعتراض شدید افکار عمومی مواجه می‌شود از اعتبار خانواده معزز شهدا برای خود خرج می‌نماید. به راستی اگر بناست تشخیص فردی یک دادستان مبنا و معیار ابطال مجوزهای قانونی برگزاری کنسرت باشد، دیگر ضرورت معرفی وزارت ارشاد و شورای تامین استانها به عنوان متولی امر چیست؟ گروه‌های موسیقی، در شرایط دشوار اقتصادی، با عبور از هزار پیچ و خم به دریافت مجوزهای قانونی از نهادها و سازمانهای قانونی اقدام می نمایند اما در نهایت با اعمال نظر شخصی یک دادستان، کل مجوزهای اخذشده بی‌اعتبار شده و کنسرت لغو می‌گردد!»
خانه موسیقی همچنین با اشاره به حذف زنان در کنسرت ها نوشت: «در اقدامی دیگر، علیرغم کسب مجوزات قانونی، قبل از اجرای کنسرت “ناگفته” حافظ ناظری به ایشان اطلاع داده می‌شود که نوازندگان زن حق حضور در صحنه را ندارند و از ورود ایشان به سن ممانعت خواهد شد! نمونه زشت این رفتار را سابقاً نیز در پایین کشیدن حریر شریعت زاده، همسر سالار عقیلی و نوازنده پیانو در حین اجرا شاهد بوده‌ایم.»
در سالهای گذشته تعداد زیادی از کنسرت‌ها در لحظاتی پیش از برگزاری و علیرغم فروش بلیط به دستور دادستانی یا اماکن نیروی انتظامی شهرهای مختلف لغو شد. کنسرت های علیرضا قربانی، سیروان خسروی، کنسرت سازهای بادی تهران به خوانندگی عالیم قاسیم اف، کنسرت گروه موسیقی «لیان»،کنسرت پرواز همای و کنسرت گروه «پایور» از جمله کنسرت های هستند که در سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ لغو شدند.
پیش تر از این آیت‌الله نوری همدانی و آیت‌الله مکارم شیرازی، دو مرجع تقلید شیعه با انتقاد از خوانندگی زنان اظهار کردند جلوی هر فیلم، کتاب و موسیقی که مخالف اسلام و انقلاب باشد را می گیرند. طی ماه های اخیر از اجرای تعدادی از کنسرت ها در شهرهای مختلف ایران علیرغم داشتن مجوز از سوی وزارت ارشاد جلوگیری شد و تعدادی از هم خوان های زن نیز دقایقی قبل از اجرای کنسرت از گروه بیرون کشیده شدند تا کنسرت قابل اجرا باشد.
لغو کنسرت های موسیقی و فشار برای عدم حضور تک خوان و نوازنده زن در دولت روحانی به شدت افزایش یافته و قابل مقایسه با دولت های پیشین نیست. اگر چه حسن روحانی در مناظرات انتخاباتیش از آزادی ها در عرصه موسیقی گفته بود و حتی از محمد رضا شجریان، خواننده مشهور سنتی ایرانی نام برده بود که در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به دلیل انتقادهایش از عملکرد دولت از کار منع شده بود.
