تلاش جمهوری اسلامی برای کنترل زندگی خصوصی مردم ایران
دخالت جمهوری اسلامی و عوامل آن در زندگی خصوصی مردم هر روز ابعاد تازهتری به خود میگیرد. در حالی که مردم ایران میکوشند تا زندگی خصوصیشان را بدون توجه به محدودیتها و خط قرمزهای حکومتی تنظیم کنند، حکومت ایران تلاش میکند تا جایی که ممکن است در حریم خصوصی افراد حاضر شود تا امکان خلق فضایی متفاوت از ایدئولوژی رسمی حکومت بوجود نیاید. این جنگ و گریز که سالها است در ایران ادامه دارد، در سالهای اخیر گسترش چشمگیری داشته است.
در آخرین نمونه از این کشمکش ها، اخباری از ورود غیرقانونی ضابطان قضایی به خانههای مردم در شهر شاهینشهر اصفهان منتشر شده که گفته میشود برای جمعآوری سگهای خانگی مردم بوده است. اوایل تیر ماه، رسانههای داخلی ایران گزارشهای متعددی از جمعآوری اجباری سگهای خانگی داده بودند. از جمله خبرگزاری ایسنا، در گزارشی از این ماجرا ضمن اشاره به اینکه “افرادی نامعلوم به بهانههای مختلف به در خانه ها آمدند و بدون پاسخگویی سگهای خانگی را با خود بردند.” فاش کرده بود که مردم بعد از مراجعه به چند مرکز دولتی “میفهمند جمعآوری سگها از داخل خانهها، دستور دادستان بوده و حتی ماموران اماکن با نشان دادن نامه دادستان وارد برخی خانهها شده و سگهای خانگی را بردهاند.” بر اساس این گزارش علیرغم پیگیریهای مردم، هیچ نشانی از سگهای جمعآوری شده پیدا نشده است. یکی از صاحبان این سگها به ایسنا گفته بود: “از روز چهارشنبه زندگی ما به هم ریخته. ما [آن سگ را] بزرگش کردهایم. از روزی که سگ را بردهاند، داخل خانه ما فقط گریه و زاری است. فرزند کوچکم بیماری روحی داشت، میترسید. این سگ را برای آرامش او گرفتیم تا همیشه کنارش باشد و حس آرامش به او بدهد و ترسش را برطرف کند. همین اتفاق هم افتاد و حال پسرم خیلی خوب شده بود اما از روزی که سگمان را بردهاند، حال خوبی ندارد.”
این ماجرا تنها چند روز پس از اظهارات دادستان شاهینشهر اتفاق افتاد که در جمع خبرنگاران گفته بود: “ امسال پلیس را مکلف کردهایم که نقش پررنگیتری نسبت به سالیان گذشته در برابر برخی از بیحجابیها، سگ گردانیها، پارتیهای مختلط شبانه، توزیعکنندگان مواد مخدر و هنجار شکنان در سطح شهرستان داشته باشند.”
همزمان با انتشار این اخبار، انجمن حمایت از حیوانات نامهای اعتراضی به دادستان شاهینشهر نوشت و نسبت به “ ورود غیرقانونی” به خانه مردم و “خارج کردن اموال شخصی مردم” اعتراض کرد. انجمن مزبور در نامهای دیگر خطاب به رئیس قوه قضائیه خواستار عزل دادستان شاهینشهر شده بود.
با انتشار گسترده این خبر، دادستان شاهینشهر اخبار منتشر شده را تکذیب کرد. او گفته بود: “در خصوص ارشاد کسانی که به نگهداری سگهای تزیینی، سگ گردی در انظارعمومی و مزاحمتهای اجتماعی میپردازند دستور پیگیری صادر شده است.” دادستان شاهینشهر از کسانی که سگهایشان مفقود شده بود میخواست تا شکایت کنند و اضافه کرده بود: “ با نگه دارندگان سگ در منزل که بواسطه مزاحمت این حیوان، شاکی خصوصی دارند، مطابق قانون برخورد میشود ولی هیچگونه دستور بدون شکایت مبنی بر مراجعه به منازل و جمعآوری سگها از سوی این دادستانی صادر نشده است.”
نکته قابل توجه آن بود که علیرغم توضیحات دادستان که با عنوان تکذیب منتشر شد، سایت وابسته به گروه فشار شاهینشهر اصفهان از آنچه که اقدام دادستانی مینامید حمایت کرده و نوشته بود: “دین اسلام تمام سگها را به هر دلیل نجس دانسته است و پاک نگاه داشتن منزل و لباس که درستی نماز، وابسته به آن است با نگهداری سگ دشوار خواهد بود.”
حساسیت راستگرایان ایران به “پاک بودن لباس و درستی عبادتهای مردم” همان چیزی است که آیتالله خامنهای به عنوان وظیفه حکومت در هدایت مردم به بهشت مینامد. خامنهای چند سال پیش و در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ صریحا گفته بود: “گاهى شنیده میشود کسانى در گوشهوکنار وقتى صحبت از هدایت و راهنمایى و بیان حقایق دینى و مانند اینها میشود، میگویند آقا، مگر ما موظّفیم مردم را به بهشت برسانیم؟ خب بله؛ بله، همین است. فرق حاکم اسلامى با حکّام دیگر در همین است: حاکم اسلامى میخواهد کارى کند که مردم به بهشت برسند؛ به سعادت حقیقى و اُخروى و عقبائى برسند.” مطابق همین سیاست است که رهبر جمهوری اسلامی حتی درباره سفر مردم به شهر آنتالیا در ترکیه هم اظهار نظر میکند.
با هدایت رهبر جمهوری اسلامی، عوامل زیر نظر او نیز تلاش میکنند تا مردم را به بهشت رهنمون شوند. برخوردهای گسترده امنیتی با سبکهای مختلف زندگی مردم و تلاش برای کنترل زندگی خصوصی آنها با همین نیت انجام میشود.
دشمنی با سگ و مخالفت با سگگردانی هم در همین راستا قابل توضیح است. حتی در آبان ماه سال ۱۳۹۳، گروهی از نمایندگان مجلس میخواستند که طرحی در مجلس تصویب کنند تا “گرداندن سگ و میمون در اماکن عمومی” ممنوع شده و دارندگان این قبیل حیوانات به شلاق محکوم شوند. هرچند که این طرح در نهایت رای نیاورد، اما نگرانی و خشم محافظهکاران از سگهای خانگی کم نشد.
با اینکه داشتن حیوانات خانگی خلاف قانون نیست، اما نهادهای انتظامی و قضائی بدون توجه به قانون، در سالهای اخیر به برخورد با دارندگان این حیوانات پرداختهاند. در اردیبهشت سال ۱۳۹۰، فرمانده وقت نیروی انتظامی ضمن آنکه وعده میداد با سگگردانی در خیابانها برخورد خواهد شد، در عین حال اعتراف کرده بود که قانون در این مورد جرمی تعیین نکرده است. او گفته بود: “متاسفانه دراینباره ضعف و نقص قانون وجود دارد که این موضوع در مجلس نیز مطرح است و امیدواریم پایههای قانونی درستی در این خصوص گذاشته شود.” در نهایت با وجودی که قانون مزبور در مجلس تصویب نشد، برخوردهای غیرقانونی با مردم همچنان ادامه دارد.