اعتصاب غذای سعید شیرزاد در اعتراض به «مرگ خاموش» زندانیانِ زندان رجاییشهر با دوختن لبهای خود
سعید شیرزاد که به دلیل فعالیتهای سیاسی و مدنی به پنج سال زندان محکوم شده و هم اکنون در بند ویژه زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر کرج است ، در اعتراض به آنچه «مرگ خاموش زندانیان توسط رئیس زندان» خوانده و با اشاره به موارد متعددی از نقض حقوق زندانیان همچون «ضرب و شتم زندانیان هنگام اعزام به دادگاه و جلوگیری از اعزام زندانیان بیمار به بیمارستان»، از روز هفدهم آذر ماه با دوختن لبهایش اعلام اعتصاب غذا کرده است.
سعید شیرزاد فعال سیاسی و مدنی ۲۸ ساله، اولین بار در شهریور ۱۳۹۱ و زمانی که برای کمک به زلزلهزدگان به شهر اهر در استان آذربایجان شرقی ایران رفته بود، توسط نیروهای انتظامی بازداشت شد و پس از ۱۹ روز به قید کفالت آزاد شد اما شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی یحیی پیرعباسی به دلیل «سفر گروهی و هماهنگ نشده به مناطق زلزله زده» سعید شیرزاد را به یک سال حبس تعلیقی محکوم کرد.
این فعال سیاسی دوازدهم خرداد ماه ۱۳۹۳ برای دومین بار توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت و بیش از دو ماه در سلولهای انفرادی بند ۲۰۹ زندان اوین بازجویی شد. یک منبع مطلع در گفتگو با کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران دلیل بازداشت سعید شیرزاد در سال ۱۳۹۳ را فعالیتهایش در زمینه دفاع از کودکان کار و ارتباط با خانوادههای زندانیان سیاسی عنوان کرد. سعید شیرزاد پس از پایان بازجوییهایش در بند ۲۰۹ متعلق به وزارت اطلاعات به بند هشت زندان اوین منتقل شد و پس از مدت کوتاهی بدون حکم قضایی به زندان رجایی شهر کرج تبعید شد. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی در شهریور ۱۳۹۴ سعید شیرزاد را به اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی» به ۵ سال زندان محکوم کرد اما یک منبع مطلع به کمپین گفت که «با گذشت بیش از یک سال از صدور حکم دادگاه بدوی و اعتراض سعید به آن، هنوز حکم قطعی به آقای شیرزاد ابلاغ نشده است.»
سعید شیرزاد در نامه اعلام اعتصاب غذایش که تصویر آن روز ۱۹ آذر ماه ۱۳۹۵ در اختیار کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران قرار گرفته است، مشکلاتی مانند «عدم رسیدگی پزشکی مناسب به زندانیان، ضرب و شتم، بدرفتاری و برخورد توهین آمیز با زندانیان و همچنین با خانوادههایشان در هنگام ملاقات، جلوگیری از اعزام زندانیان به بیمارستان، فرستادن اجباری و توام با ضرب و شتم زندانیان به دادگاه، و مشکلات تهویه سالن محل نگهداری زندانیان سیاسی» را به عنوان دلایل اعتصاب غذایش برشمرده است.
«حق استفاده از تلفن برای زندانیان سیاسی به مانند سایر زندانیان، پیگیری فوری وضعیت زندانیان بیمار، جدا کردن دستگاههای سرطانزا و پارازیتانداز که برای اخلال در آنتندهی موبایل استفاده میشود و جدا کردن قفسههای فولادی پشت پنجرههای سلولها که مانع تهویه صحیح میشود»، از مواردی است که سعید شیرزاد با اعتصاب غذای خود خواستار رسیدگی به آنها شده است.
سعید شیرزاد در نامه اعلام اعتصاب غذای خود خطاب به مسئولان قضایی نوشته است که «مسئولان زندان رجایی شهر کرج برای شانه خالی کردن از بار مسئولیت، از دریافت نامه های اعلام اعتصاب غذا خودداری می کنند»، چرا که براساس قانون در صورت پذیرفتن نامه اعتصاب غذا باید مراقبتهای پزشکی از زندانی در حال اعتصاب را بیشتر کنند و مسئولیت بیشتری در قبال جان و سلامتی زندانی متوجه مسئولان زندان است.
آقای شیرزاد در نامه خود که در برگهای مخصوص مکاتبات زندانیان نوشته شده و تاریخ سه شنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۵ در پای آن نوشته شده، موارد مختلفی از اقدامات غیرقانونی مسئولان زندان رجایی شهر در قبال زندانیان را با ذکر مثال توضیح داده و خواستار پایان این تخلفات علیه زندانیان و رعایت حقوق زندانیان شده است.
زندان رجایی شهر کرج عمدتا محل نگهداری زندانیان با جرائم خشن است ولی یکی از سالنهای این زندان (سالن ۴ بند ۱۲) به زندانیان عقیدتی،سیاسی و امنیتی اختصاص دارد. بیش از شصت زندانی این سالن که عمدتا به دلیل فعالیتهای سیاسی و یا صرفا به دلیل عقایدشان به زندان محکوم شدهاند، از نظر امکانات بهداشتی و غذایی در تنگنا و مضیقه هستند و برخلاف سایر زندانیان از حق تماس تلفنی نیز محروم شدهاند.
محتوای نامه اعلام اعتصاب غذای سعید شیرزاد به مشکلات و محدودیتهای متعدد در بند سیاسی زندان رجایی شهر و نقض مکرر حقوق زندانیان توسط مسئولان این زندان است و پیشتر نیز در مواردی زندانیان بر وضعیت وخیم نقض حقوق خود در این زندان تاکید کرده اند اما تاکنون نهادهای نظارتی از جمله مجلس شورای اسلامی، معاونت حقوقی ریاست جمهوری و همچنین نهادهایی چون «کمیسیون حقوق بشر اسلامی» اقدامی برای بازدید از این زندان و بهبود شرایط آن اقدامی نکردهاند و این درحالی است که دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی در ایران اجازه فعالیت به نهادهای غیردولتی و مستقل حقوق بشری را نمی دهد. همچنین براساس قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی اجازه نظارت و تحقیق و تفحص در همه امور کشور را دارد و در خصوص نظارت بر زندانها نیز میتواند به روشهای مختلف از جمله تصویب «طرح تحقیق و تفحص» یا اعزام نمایندگان عضو کمیسیونهایی چون «کمیسیون اصل ۹۰» و «کمیسیون امنیت ملی و سیاسیت خارجی» و «کمیسیون حقوقی و قضائی» از زندانها بازدید و برای رفع مشکلات و محدودیت ها یا دستکم اجرای قوانین جاری در آن اقدام کند.
در ادوار گذشته مجلس شورای اسلامی مواردی از بازدید نمایندگان مجلس از زندانها انجام شده است از جمله در مجلس ششم هیاتی توسط نمایندگان آن دوره از مجلس تشکیل شد و بازدیدهای متعددی از زندانها و بازداشتگاهها داشتند که نتیجه آن از جمله تعطیلی «بازداشتگاه ۵۹» متعلق به سپاه پاسداران واقع در پادگان این نیرو در میدان سپاه (میدان عشرت آباد) تهران بود، هرچند در نهایت رئیس این هیات،علی اکبر موسویخوئینی، خود در پایان دوره نمایندگی به تاریخ ۲۲ خرداد سال ۱۳۸۵ بازداشت و چهار ماه زندانی شد. در مجلس هشتم نیز طی سال ۱۳۸۸ و درجریان اعتراضات پس از انتخابات وقتی گزارشهایی درباره بدرفتاری و شکنجه زندانیان منتشر شد و پس از انتشار کشته شدن تعدادی از بازداشت شدگان ۱۸ تیر ۱۳۸۸ در بازداشتگاه کهریزک، تعدادی از نمایندگان از چند زندان و بازداشتگاه بازدید کردند هر چند در مواردی چون حمله زندانبانان به بند ۳۵۰ اوین و ضرب و شتم زندانیان عقیدتی و سیاسی با وجود درخواست نمایندگانی چون محمدرضا تابش نماینده مجلس نهم برای بازدید از این بند، قوه قضائیه اجازه چنین بازدیدی را نداد.در دوره جدید مجلس شورای اسلامی و در هفت ماهی که از زمان تشکیل مجلس دهم می گذرد تاکنون نمایندگان و کمیسیون های مجلس اقدامی برای بازدید از زندان ها نکردهاند.