آزادی مرتضی مرادپور از زندان تبریز یک روز پس از پایان دادن به اعتصاب غذا

برادر مرتضی مرادپور به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت که این فعال زندانی که از چهارم آبان ماه با درخواست «اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی برای کاهش دوره محکومیتش» در زندان تبریز اعلام اعتصاب غذا کرده بود، یک روز پس از پایان اعتصاب غذا، در آخرین ساعات روز پنجشنبه نهم دی ماه با حکم «رأی باز منتهی به آزادی» از زندان تبریز آزاد شده و توسط خانواده اش برای درمان عوارض ناشی از اعتصاب غذای ۶۵ روزه به بیمارستان منتقل شده است.

فردین مرادپور به کمپین گفت که این تصمیم توسط شورای مرکزی زندان تبریز و با تأیید دادیار ناظر زندان و قاضی و مقامات بالاتر قضایی تبریز گرفته شده است. او همچنین درباره شرایط جسمی مرتضی مرادپور به کمپین گفت: «مرتضی را به دلیل درد کلیه و مشکلاتی در ضربان قلب ناشی از اعتصاب غذا به بیمارستان منتقل کردیم و پزشکان گفته اند باید چند روزی در بیمارستان و تحت مراقبت باشد تا وضعیت جسمی اش بهتر شود و بتواند به خانه برگردد.»

مرتضی مرادپور از فعالان فعال مدنی زندانی  از ۴ آبان ۱۳۹۵ در زندان تبریز اعتصاب غذا کرد و روز چهارشنبه ۸ دی ماه به درخواست مادرش پاسخ مثبت داد و اعتصاب غذایش را شکست. معصومه امانی، مادر مرتضی مرادپور، روز سه شنبه هفتم دی ماه در یک ویدئو که در اختیار کمپین قرار گرفت، اعلام کرد که پس از بیش از دو ماه اعتصاب غذای فرزندش و عدم رسیدگی مسئولان، به این نتیجه رسیده که «جان انسان ها برایشان ارزشی ندارد» و از فرزندش خواست تا به اعتصاب غذای خود پایان دهد.

فردین مرادپور نیز روز هشتم دی ماه به کمپین گفته بود که مسئولان قضایی قدمی برای رسیدگی به مطالبات قانونی برادرش مبنی بر اعمال ماده ۱۳۴ و آزادی بی قید و شرط او برنداشتند اما قول داده‎اند که پس از شکستن اعتصاب غذا به پرونده‌ مرتضی مرادپور «طی یک روال قانونی» رسیدگی خواهد شد.

رأی باز منتهی به آزادی؛ ابتکار مسئولان قضایی تبریز برای اعتراف نکردن به تخلف قانونی

مرتضی مرادپور در خرداد سال ۱۳۸۸ بازداشت شد و به اتهام تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی به سه سال زندان محکوم شد که دو سال آن برای اتهام اجتماع و تبانی و یک سال آن برای اتهام تبلیغ علیه نظام بود. او پس از شش ماه بازداشت با سپردن وثیقه آزاد شد. طبق ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی ایران درباره تعدد جرائم، در صورتی که متهم دو جرم داشته باشد، حکم حبس او به اندازه یکی از جرائم که میزان حبس آن بیشتر باشد قابل اجرا خواهد بود و در مورد پرونده مرتضی مرادپور با هر تفسیری از این ماده قانونی، میزان حبس قابل تحمل او نباید از دو سال (مجازات اتهام اجتماع و تبانی) بیشتر می شد.

این فعال مدنی ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۴ برای اجرای حکم بازداشت و به زندان تبریز منتقل شد. در آذرماه ۱۳۹۵ و پس از تحمل دو سال زندان (با احتساب ۶ ماه ایام بازداشت) مرتضی مرادپور که دو سال حبس خود را قانونا پایان یافته تحمل می کرد، طبق ماده ۱۳۴ خواستار آزادی شد. ولی خواسته او از سوی قضات مورد قبول قرار نگرفت و مرتضی مرادپور در چهارم آبان ۱۳۹۴ پس از گذراندن دو سال و یک ماه زندان اعتصاب غذای خود را با درخواست اعمال ماده ۱۳۴ و آزادی اش اعلام کرد.

 مسئولان قضایی پس از اعلام اعتصاب غذا، پیگیری پرونده این زندانی را «در یک روال اداری» منوط به شکستن اعتصاب غذا کردند، جعفر افشارنیا وکیل مرتضی مرادپور اعلام کرده که قضات دادگاه تجدیدنظر تبریز در اظهارنظری سلیقه ای اعمال این ماده را مساعد به وضعیت موکلش تشخیص نداده اند. آقای افشارنیا طی مطالب مختلفی در صفحه فیسبوکش تصمیم قضات را «غیرقانونی و سلیقه ای» خوانده و مثال‎های مختلفی از اجرای این ماده درباره متهمانی با شرایط مرتضی مرادپور را برشمرده است.

آزادی مرتضی مرادپور تحت عنوان «رأی باز منتهی به آزادی» یک روز پس از شکستن اعتصاب غذا انجام شد، این در حالی است که رأی باز طبق ماده ۷ در آئین نامه اجرایی سازمان زندان های ایران، درباره اشتغال زندانیان است و به آن دسته از زندانیانی اطلاق می‌شود که می توانند خارج از محیط زندان و برای زندان کار کنند و معمولا باید شب ها به زندان برگردند، تصمیم فوری مسئولان قضایی تبریز برای آزاد کردن مرتضی مرادپور با این ابتکار برای جلوگیری از اعتراف به اشتباه قضایی و تخلفی است که در جریان رسیدگی به پرونده رخ داده است و هم برای نشان دادن اقتدار (غیرقانونی) و اینکه قوه قضائیه در حالت اعتصاب غذا توجهی به خواسته های زندانی نمی کند، هرچند این خواسته کاملا قانونی باشد.

یک راه‌پیمایی مسالمت‌آمیز؛ درباره پرونده مرتضی مرادپور

فردین مرادپور، برادر مرتضی مرادرپور پیشتر در ۲۳ آذر ماه ۱۳۹۵ طی مصاحبه با کمپین درباره پرونده و وضعیت برادرش حین اعتصاب غذا، گفته بود: «اول خرداد ماه ۱۳۸۸ یک همایش پیاده روی در شاهگلی تبریز بود که همایشی قانونی بود و عموم مردم هم شرکت کرده بودند. در این همایش مرتضی و تعدادی از فعالان مدنی آذربایجان شعارهایی درباره مطالبات ملی آذربایجان سردادند.  شعارهایی درباره دریاچه ارومیه و زبان مادری و حمایت از تیم تراکتورسازی تبریز. نیروهای امنیتی تعدادی از این فعالان را بازداشت کردند.  ۱۹ آبان ماه ۱۳۸۸، دادگاه انقلاب دو اتهام واهی تبلیغ علیه نظام و اجتماع و تبانی به او وارد کرد. سپس به او سه سال حکم زندان دادند. مرتضی با قرار وثیقه آزاد شد، ولی از اردیبهشت ۹۴ او را در سر کارش بازداشت و به زندان مرکزی تبریز بردند.»

مرتضی مرادپور به گفته برادرش، ۶ ماه در سال ۸۸ در بازداشت بوده و با احتساب مدت زمانی که او از اردیبهشت ماه سال ۹۴، در زندان سپری کرده،  تاکنون بیش از دوسال زندانی بوده است. فردین مرادپور گفت: «ماده ۱۳۴ می‌گوید که مجازات اشد قابل اجرا است. مجازات اشد مرتضی دو سال زندان بوده که یک ماه پیش تمام شده است. او باید یک ماه پیش آزاد می‌شد اما این ماده را در پرونده او اعمال نکرده‌اند. مرتضی چهارم آبان ماه ۱۳۹۵، یک نامه خطاب به ریاست دادگستری آذربایجان شرقی، آقای مظفری نوشت و توضیح  داد که علیرغم پی گیری‌های زیاد، ماده ۱۳۴ را اعمال نکرده‌اند و او ناچار شد به خاطر مطالبه این حقش دست به اعتصاب بزند. به این نامه هم هیچ جوابی داده نشد.»

 فردین مرادپور درباره «ضرب و شتم» برادرش در زندان تبریز به کمپین گفت: «هشتمین روز اعتصاب غذای مرتضی، در بند ۱۲ زندان مرکزی تبریز، یک درگیری صورت گرفته بود به این صورت که یک زندانی تبعه لهستان آنجا بود که زندانیان عادی او را اذیت می‌کردند. یکی از فعالین مدنی زندانی به نام حسین علیمحمدی به این زندانی‌ها اعتراض کرد و توسط زندانیان مورد ضرب و شتم قرار گرفت. رئیس اندرزگاه بند هم آن زندانیان و هم حسین را مورد ضرب و شتم قرار داد. مرتضی تذکر داد که طبق آیین نامه، شما حق برخورد فیزیکی با زندانی را ندارید. متعاقبا او و تعدادی از ماموران انتظامات بند، مرتضی را در اتاق اندرزگاه بند کتک زدند. روزی که مورد ضرب و شتم قرار گرفت هشتمین روز اعتصابش بود که باعث شد از هوش برود. مرتضی شکایت کرد اما هنوز به شکایت اش رسیدگی نکرده اند.»

مرتضی مرادپور ۱۳ آبان ماه به ندامتگاه مرکزی کرج منتقل شد. برادر او به کمپین گفت: «برای اینکه او را بیشترتحت فشار قرار دهند که اعتصاب غذای خود را بشکند، در دهمین روز اعتصاب، یعنی روز ۱۳ آبان، او را به اتفاق رسول رضوی، دیگر فعال مدنی زندانی از زندان تبریز خارج کرده و به ندامتگاه کرج در شهر کرج بردند. در سالن ۱۲ این زندان که مخصوص زندانیان تبعیدی است و از اتاق‌های انفرادی تشکیل شده است، آنها در یک اتاق انفرادی حدود ۴ متری زندانی بودند و دسترسی مستقیم به آب نداشتند.  قند و نمک به آنها نمی دادند و امکانات گرمایشی نبود. حتی لباس‌های خودشان را هم به آنها تحویل ندادند. من یکبار به ملاقات او رفتم و لباس هم بردم که قبول نکردند. فقط یک پتو به او داده بودند.»

زندانیان دیگر در اعتصاب غذا

اگرچه اعتصاب غذای مرتضی مرادپور، به شکلی غیرمستقیم به آزادی اش منجر شد ولی همچنان تعداد دیگری از زندانیان سیاسی و عقیدتی در زندان‌های ایران در حال اعتصاب غذا به سر می برند. وضعیت نگران کننده آرش صادقی در شصت و هشتمین روز اعتصاب غذا در زندان اوین جمع زیادی از کاربران ایرانی را در توییتر وادار کرده است که با هشتگ #SaveArash  (آرش را نجات دهید) به حمایت از او برخیزند، وضعیت علی شریعتی نیز در شصت و یکمین روز اعتصاب غذا در زندان اوین نگران کننده گزارش شده است. علاوه بر این نزار زکا و زرتشت احمدی راغب در زندان اوین و سعید شیرزاد در زندان رجایی شهر نیز اعلام اعتصاب غذا کرده اند، مهدی کوخیان، یک روحانی به نام محمدرضا نکونام و یک شهروند ترک ایرانی تبار به نام حسن رستگاری مجد نیز زندانیانی هستند که تعدادی از رسانه ها از اعتصاب غذای آنان در زندان های مختلف ایران خبر داده اند.