اعتراف یک مقام ارشد اطلاعات سپاه به فشار بر دولت برای محدود کردن تلگرام؛ باید یک دولت انقلابی روی کار بیاید
سه روز پس از مسدود شدن تماس صوتی تلگرام با دستور قوه قضائیه، جانشین اطلاعات سپاه پاسداران از مخالفتش با فعال‌سازی تماس صوتی تلگرام در حضور رئیس‌جمهور، حسن روحانی خبر داد.
حسین نجات، جانشین اطلاعات سپاه پاسداران، روز ۳۱ فروردین در همایشی گفت که در دیدار با حسن روحانی با فعال‌سازی تماس صوتی تلگرام مخالفت کرده است.
سردار نجات درباره مجادله خود با رئیس جمهور میانه‌رو ایران گفت: «در صحبتی که با حجت الاسلام روحانی داشتیم تاکید کردیم که راه‌اندازی صوت تلگرام سبب می‌شود که ما هیچ موردی را نتوانیم کنترل کنیم، اما رئیس‌جمهور در پاسخ گفتند چرا با هر تکنولوژی که از غرب وارد می‌شود، مخالفت می‌کنید؟ تلگرام مظهر تمدن و مدرنیزم است و باید وارد کشور شود.»
با وجود دفاع حسن روحانی از تلگرام، قوه قضائیه روز چهارشنبه ۲۸ فروردین در نامه‌ای به شرکت‌های ارایه دهنده خدمات اینترنت و تلفن همراه، با این استدلال که تماس صوتی تلگرام بر ضد امنیت ملی است، دستور فیلترینگ این سرویس محبوب در پیام‌رسان تلگرام را صادر کرد.
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، یک روز پس از مسدود شدن تماس صوتی تلگرام در نشست هفتگی خود با خبرنگاران اعلام کرد که قطع تماس صوتی تلگرام «خارج از دولت انجام شده و مسئولیتش به عهده دوستانی است که تشخیص دادند این کار را انجام دهند.»
گفتگوی جانشین اطلاعات سپاه و حسن روحانی و واکنش سخنگوی دولت به بسته شدن تلگرام نشان می‌دهد که اطلاعات سپاه پاسداران نهادی بوده است که علیرغم مخالفت دولت از نفوذ خود بر قوه قضائیه برای فیلتر کردن امکان جدید تلگرام استفاده کرده است.
با شروع شدن رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری که قرار است بیست و نهم اردیبهشت برگزار شود، اختلاف نظرها بر سر فیلتر یا محدود کردن سرویس پیام‌رسان تلگرام به عنوان فراگیرترین رسانه غیردولتی در ایران جدی‌تر و علنی شده است.
در آخرین روزهای اسفند ۱۳۹۵ تعدادی از مدیران کانال‌های تلگرامی هوادار دولت، از سوی اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شدند. رئیس جمهور اعلام کرد که از نظر وزارت اطلاعات مدیران بازداشت‌شده جرمی مرتکب نشده‌اند ولی قوه قضائیه علیرغم مخالفت دولت و تعدادی از نمایندگان مجلس، از این بازداشت‌ها دفاع کرد و اتهام مدیران را «مسائل ضد امنیتی و ارتکاب جرائم خلاف عفت عمومی و انتشار مطالب مستهجن» خواند. سخنگوی قوه قضائیه تلویحا شخص وزیر اطلاعات را نیز در این پرونده شریک جرم دانست.
سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، نهاد قدرتمند موازی و رقیب وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی است که به ویژه در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی مسئول بازداشت تعداد زیادی از فعالان مدنی و سیاسی مخالف و منتقد حکومت بوده است.
جانشین اطلاعات سپاه پس از نقل گفتگویش با حسن روحانی بر سر تلگرام و اعلام مخالفت با تلگرام به عنوان «نماد مدرنیزم» نتیجه‌گیری کرده است که در چنین شرایطی روی کار آمدن «یک دولت انقلابی» ضرورت به شمار می رود. تعبیری که اعلام آن در بحبوحه رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند به معنای دخالت سپاه و نیروهای مسلح در سیاست و به ویژه انتخابات حساس پیش رو باشد.
این اولین بار است که یک مقام ارشد اطلاعات سپاه پاسداران علنا از مخالفت با پیام‌رسان تلگرام و مجادله بر سر آن با رئیس جمهور خبر می‌دهد. دولت میانه‌رو حسن روحانی تا کنون در مقابل این تلاش‌ها مقاومت کرده است، مقاومتی که بیش از هر چیز به دلیل نقشی است که این پیام‌رسان در پیروزی حسن روحانی و میانه‌روها در دو انتخابات اخیر ریاست جمهوری و مجلس ایران ایفا کرده است.
بررسی‌های آماری کمپین نشان می‌دهد که در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۹۲ و انتخابات مجلس شورای اسلامی در هفتم اسفند ۱۳۹۴، شبکه تلگرام انحصار رسانه‌ای نیروهای تندرو که رادیو و تلویزیون و تریبون های قانونی و مجاز را در اختیار دارند، را شکست و کمک زیادی به پیروزی نسبی نیروهای میانه رو و اصلاح طلب در این انتخابات کرد.به نظر می رسد نیروهای تندرو در ایران از تکرار نقش موثر شبکه اجتماعی تلگرام در انتخابات آتی ریاست جمهوری در اطلاع رسانی و جلوگیری از شکست سد سانسور اطلاعات نگران است.
کمپین حقوق بشر در ایران در بهمن ماه ۹۵ مطلع شد که دادستانی تهران از دستگاه‌های مسوول دولت حسن روحانی خواسته است که پیام‌رسان پرطرفدار تلگرام را که میلیون‌ها ایرانی از آن استفاده می‌کنند، در زمان انتخابات ریاست جمهوری مسدود کنند. به گفته یک منبع مطلع، مقامات دولتی پاسخی به این درخواست نداده‌اند.
در هفته آخر پیش از انتخابات مجلس در سال ۱۳۹۴ نیز اظهارات ضدونقیضی توسط مسوولین و رسانه‌های اصولگرا منتشر شد که آشکارا حاکی از نگرانی آنها از نقش و نفوذ این پیام رسان به عنوان یک رسانه تاثیر گذار در میان مردم بود. برای مثال روز یکشنبه دوم اسفند ماه ۱۳۹۴ خبرگزاری ایسنا به نقل از منابعی که نام آنها را ذکر نکرد در گزارشی اعلام کرد «شبکه تلگرام در دو روز آخر هفته فیلتر خواهد شد.» این گزارش یک روز پس از انتشار از خروجی خبرگزاری ایسنا حذف شد. مقامات دولتی بعدها تایید کردند که در آن زمان برای بستن تلگرام تحت فشار بوده‌اند.
نیروهای اصلاح‌طلب و میانه‌رو در فضای رسانه‌هایی مانند وبسایت‌ها و روزنامه‌ها با محدودیت‌های زیادی مواجه هستند وعملکرد تنها رادیو و تلویزیون رسمی ایران، نیز همواره از سوی کابینه دولت روحانی مورد انتقاد واقع شده است و در چنین فضایی است که شبکه‌های اجتماعی مجازی و به طور خاص تلگرام به تنها رسانه اصلاح‌طلبان و هواداران دولت تبدیل شده است.
معاون حقوقی دولت حسن روحانی روز بیست و پنجم اسفند ماه گفت که دولت ایران رادیو و تلویزیون در اختیار ندارد و «صدا و سیما نیز در خوش‌بینانه‌ترین حالت درحد یک رسانه رقیب علیه دولت فعالیت کرده است.» سخنگوی دولت نیز در مصاحبه‌ای اعلام کرد که دل دولت از دست صدا و سیما خون است. علی یونسی دستیار رئیس جمهور حسن روحانی در موضوع اقوام و اقلیت‌ها نیز انتقاد کرد که صدا و سیما به عنوان یک رسانه ملی در جایگاه اپوزیسیون دولت عمل می‌کند و گفت: « دولت نسبت به رفتار صدا و سیما در قبال دولت نقدهای جدی دارد. شخص رئیس جمهور و ارکان دولت هم منتقد رفتارها و عملکرد صدا و سیما در قبال دولت هستند.»رئیس تنها تلویزیون مجاز و رسمی در ایران مستقیما از سوی رهبر جمهوری اسلامی انتخاب می‌شود و دولت و مجلس و سایر نهادهای انتخابی نقشی در سیاستگذاری‌های آن ندارند.
کمپین همچنین مطلع شده که طی سه سال گذشته، چهار نهاد بیت رهبری، قوه قضاییه، حوزه علمیه قم و همچنین نیروی انتظامی، از جمله نهادهایی بوده اند که به بهانه انتشار محتوای ضد انقلاب و ضد مذهبی بر شبکه‌های اجتماعی، درخواست مشابه و متعددی برای ایجاد محدودیت و یا بستن این شبکه‌های پیام رسان مطرح کرده اند. مشخص نیست که با علنی شدن أراده اطلاعات سپاه پاسداران علیه تلگرام، آیا دولت همانند گذشته و در جریان انتخابات مجلس شورای اسلامی، از عمل کردن به این درخواست‌ها سرباز می‌زند و یا به این درخواست‌ها تن می‌دهد.
