۲۵۰ فعال مدنی در اعتراض به قتل کولبران توسط مرزبانی: شلیک کور و برخورد خشونت‌آمیز با کولبران محکوم است
پس از کشته شدن یک کولبر کرد با شلیک نیروهای مرزبانی، ۲۵۰ تن از فعالان مدنی ایران در نامه‌ای سرگشاده برخورد خشونت‌آمیز با کولبران را محکوم کرده و خواستار «پایان سکوت غیرقابل توجیه مردم، فعّالان مدنی و نمایندگان مجلس» در قبال شلیک کور به کولبران شدند.
در نامه این فعالان مدنی که نسخه‌ای از آن در اختیار کمپین قرار گرفته، آمده است: «تصویر جوانی معصوم که در کنار بار سیگارش مظلومانه در خاک افتاده است، دل هر انسان آزاده‌ای را به درد می‌آورد. تصویر دل‌خراشی که به صورت گسترده در فضای مجازی بازتاب یافت. بدیهی است تولید و تکرار مکرر این حوادث دردناک، در سال‌های اخیر، نشان از عدم وجود اراده‌ای جدی و تلاشی صادقانه برای پایان دادن به این سریال نامیمون دارد.»
شبکه حقوق بشر کردستان روز پنجشنبه ۲۵ خرداد تصاویر و ویدئوهایی از یک کولبر منتشر کرد که با اصابت گلوله به سینه‌اش به قتل رسیده است. این وبسایت حقوق بشر کردستان نوشته است این کولبر که حامل چند کارتن سیگار بوده، از فاصله نزدیک مورد تیراندازی مامورین قرار گرفته و نیروهای مرزبانی بعد از قتل این کولبر از محل گریخته و جنازه را بە حال خود رها کردە‌اند.
سعید مدنی، آذر منصوری، فریبرز رییس‌دانا، حبیب‌الله پیمان، جلال جلالی‌زاده، عدنان حسن‌پور، علیرضا رجایی و محمدصالح نیکبخت از فعالان سیاسی و مدنی سرشناسی هستند که نامه اعتراض به قتل کولبران را امضا کرده‌اند.
«فقر و توسعه‌نیافتگی منطقه و نگرش امنیتی و تبعیض‌های گوناگون» از دلایلی است که در نامه فعالان مدنی به عنوان ریشه‌های گرایش ناخواسته مردم به کولبری مورد اشاره قرار گرفته است. کاری که با خطراتی مانند عبور از میدان‌های مین و راه‌های صعبالعبور و تحمّل گرما و سرما و مهم‌تر از همه با گلوله مرزبانان مواجه است.
در نامه ۲۵۰ فعال مدنی درباره شلیک به کولبران آمده است: «اما مزید بر اینها، آنچه مسئله کولبران را به یک تراژدی تبدیل کرده است، شلیک کور نیروهای نظامی است که بارها موجب مرگ یا معلولیت این قشر بی‌دفاع شده است.»
۲۵۰ فعال مدنی و سیاسی ادامه روند کنونی را موجب «ناامیدی، بی‌اعتمادی و واگرایی» خوانده و شفاف سازی و پاسخگویی مسئولان، اصلاح ساختارها و مجازات عاملان را از جمله راه حل‌هایی عنوان کرده‌اند که می‌تواند از جان شهروندان در مقابل شلیک کور نیروهای مرزبانی محافظت کند.
نمایندگان کردستان در مجلس خواستار پایان شلیک به کولبران شدند
نمایندگان مجلس و به ویژه نمایندگان کردستان، در تذکرهایی شفاهی به رئیس جمهور و وزیر کشور خواستار پایان دادن به شلیک به کولبران و توضیح در این باره شده‌اند، پایگاه انتخاب نوشته است که رسول خضری، قسیم عثمانی، جلال محمودزاده و عبدالکریم حسین‌زاده، نمایندگان پیرانشهر، بوکان و نقده به وزیر کشور تذکر داده‌اند و از وزیر علت تیراندازی به کولبران از سوی نیروی انتظامی و هنگ مرزی- با وجود تأکید مسئولان کشوری در زمینه عدم تعرض به کولبران- را پرسیده‌اند. رسول خضری، نماینده پیرانشهر نیز نسبت به رویه شلیک به کولبران در صحن علنی مجلس تذکر داده و از مسئولان خواسته است در این زمینه کاری انجام دهند.
رسول خضری، نماینده پیرانشهر، با مخاطب‌قراردادن رئیس‌جمهور و وزیر کشور درباره وضعیت کولبران تأکید کرد: «به علت بی‌توجهی به وضعیت کولبران، شاهد کشته و زخمی‌شدن تعدادی از آنها در مرزهای سردشت بودیم درحالی‌که پیش از این ۱۵۳ نفر از نمایندگان نامه‌ای مبنی بر وضعیت معیشت مرزنشینان امضا کرده بودند».
جلال محمودزاده نماینده مهاباد نیز در تذکری در صحن علنی مجلس به وضعیت کولبران اشاره کرد و شهروز برزگر، نماینده سلماس، نسبت به کشته‌شدن چند کولبر دیگر اعتراض کرده و تذکر داده بود.
طوفان توییتری؛ جان کردها اهمیت دارد
جمعی از کاربران توییتر روز یکشنبه ۲۸ خرداد در اعتراض به کشته شدن کولبران به طور هماهنگ با هشتگ #kurdishlivesmatter تلاش کردند صدای کولبران را به مسئولان و سازمان‌های حقوق بشری برسانند.
امیر امیرقلی، زندانی سیاسی که به تازگی آزاد شده در توییتی نوشت: «ده ها کیلو باربر دوش، راه رفتن در مسیر صعب العبور، مین زیر پا، سرب داغ بر سینه سهم کولبران از زندگی»
کاربر دیگری نیز با هشتگ جان کردها اهمیت دارد، نوشت: «گلوله اگر نکشد، برف و سرما و سقوط به دره و … جانشان را میگیرد، کولبران را می گویم!»
«کولبر» به افرادی اطلاق می‌شود که به دلیل فقدان اشتغال و مشکلات گسترده اقتصادی در مناطق مرزی از روی ناچاری و با دریافت دستمزدی ناچیز اقدام به حمل کالا از ایران به عراق و برعکس از نقاط «غیررسمی گمرکی» می کنند. کالاهایی که از ایران به آن طرف مرزها توسط کولبران منتقل می شود انواع سوخت چون گالن‌های بنزین و گازوئیل، خشکبار و برخی تولیدات داخلی است اما آنچه کولبران به ایران منتقل می کنند بیشتر «لوازم خانگی» از جمله تلویزیون و یخچال و برخی کالاهای خارجی دیگر است.
آمار کامل و دقیقی از کولبران توسط نهادهای مسئول اعلام نشده است اما به گفته رسول خضری نماینده سردشت در مجلس شورای اسلامی «در منطقه سردشت و پیرانشهر ٨ تا ۱۰ هزار نفر برای تأمین معاش خود به‌عنوان کولبر کار می‌کنند.»
سه استان کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نوار مرزی ایران با عراق و ترکیه محل اصلی فعالیت کولبرهاست.
کولبری یکی از خطرناکترین شغل ها به حساب می‌آید چون از نظر دولت انتقال کالاها توسط کولبران قاچاق محسوب می‌شود اما کولبران نه صاحب کالا هستند، و نه در سود واردات یا صادرات آن شریکند. آنها کارگران روزمزدی هستند که تنها به ازای دستمزدی که می گیرند اقدام به حمل کالا بر روی دوش خود می کنند.
شلیک مرزبانان به کولبران، انفجار مین، پرت شدن از کوه، بهمن و یخبندان، سیل و سایر حوادث طبیعی از جمله خطراتی است که کولبران را تهدید می‌کند. آنها برای پنهان شدن از دید ماموران ماموران مرزی و دوری از تیراندازی ماموران، مجبورند به مسیرهای صعب العبورتری چون با عبور از سیم‌های خاردار و میدان مین، ارتفاعات صعبالعبور و پرتگاههایی روی بیاورند که خطرناک‌تر است و البته دسترسی نیروهای امدادی نیز در مواقع لزوم به چنین مسیرهایی سخت و گاه غیرممکن است و این موضوع احتمال مرگ و مصدومیت شدید کولبران را افزایش می‌دهد.
