«زندانیان زندان رجاییشهر برای دسترسی به امکانات قانونی و رعایت شان انسانی ناچار به اعتصاب غذا شدهاند»
یک منبع آگاه به وضعیت اعتصاب غذای زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر پس از انتقال ناگهانی آنان به بند جدید، به کمپین حقوق بشر در ایران گفت شرایط موجود در بند جدید با هیچ قانون و ارزش انسانی همخوان نیست و این زندانیان برای دست یافتن به امکانات قانونی و رعایت شان انسانی ناچار به اعتصاب غذا شدهاند.
یافتههای کمپین در مصاحبه با افراد نزدیک به خانوادههای اعتصاب کنندگان نشان میدهد که اعتصاب چندین تن از زندانیان از هشتم مرداد ماه و برخی دیگر از چند روز و پس از انتقال ناگهانی جمعی از زندانیان سیاسی به بند جدید بدون انتقال وسایل شخصی آنها آغاز شد. به گفته فرد مطلعی که با کمپین سخن گفت، درخواستهای زندانیان سیاسی کاملا صنفی است و شامل درخواست هایی مانند پس دادن وسایل شخصی، استفاده از هواخوری و همچنین اجازه خرید از فروشگاه زندان است.
دست کم پنجاه زندانی بند سیاسی- عقیدتی رجایی شهر که در سالن ۱۲ این زندان نگهداری میشدند، پس از انتقال ناگهانی و بدون وسایلشان به بند ده این زندان، یک هفته ممنوع الملاقات شدند و با توجه به این که ارتباطات تلفنی آنان نیز پیشتر به دستور دادستانی مسدود شده بود، ارتباط این زندانیان با خانوادههایشان دست کم ده روز به طور کامل قطع شد.
این منبع روز شنبه چهارم شهریور گفت تعدادی از زندانیان اعتصاب غذا از لحظه انتقال اعتصاب غذا کردهاند و وضعیت جسمی بعضی از اعتصاب غذا کنندگان نگران کننده است. او به کمپین گفت: «در ۵ روز اول همه اعضای سالن اعتراض خود را از طریق اعتصاب غذا نشان دادند و در حال حاضر هنوز تعدادی از بچه ها در اعتصاب هستند که با توجه به طولانی شدن مدت یعنی بیشتر از بیست و پنج روز، ضعف جسمی عده ای بیشتر شده و غیر از ضعف عمومی و افت فشار، یکی از زندانیان سیاسی به نام شاهین ذوقیتبار دو روزی است که دچار مشکلات جدی گوارشی و داخلی شده و موجب نگرانی جدی است.»
سعید ماسوری، شاهین اقدامی، سعید شیرزاد، شاهین ذوقی تبار، رضا اکبری منفرد، ابوالقاسم فولادوند، حسن صادقی، رضا شهابی، محمد نظری، پیام شکیبا، محمد بنازاده امیرخیزی و محمدعلی (پیروز) منصوری دوازده تن از زندانیانی هستند که منبع مطلع کمپین، وضعیت جسمی آنان را نامناسب توصیف کرد. تعداد زندانیانی که اعتصاب غذا کردهاند بین پانزده تا بیست تن گزارش شده است.
این منبع انتقال ناگهانی زندانیان سیاسی در هشتم مرداد به بندی دیگر بدون وسایل و دارو و حتی تهویه مناسب، را برای زندانیان شوک آور خواند: «آنچه در ۸ مرداد اتفاق افتاد برای همه زندانیان سیاسی و عقیدتی یک شوک بزرگ بود و همه بچهها از طیفهای گوناگون از زندانیان عقیدتی بهایی، نوکیش مسیحی تا زندانیان سیاسی سازمان مجاهدین خلق، گروههای کرد؛ هیچ کدام چنین تجربهای را نداشتند و شاید همین تولید شوک شدید که فشار روانی بسیاری را به بچهها وارد کرد، اولین حق انسانی است که از زندانیان پایمال شد.»
او همچنین گفت زندان در فرایند انتقال، حقوق قانونی و انسانی زندانیان را نقض کرده، به زندانیان دروغ گفته و آنها را بدون غذا و پوشاک و دارو به یک سالن بدون تهویه و با دوربینهای مداربسته فرستاده است: «نکته دیگری که می تواند شدت این شوک را نشان دهد این است که مسئولین زندان مسئولیت اقدام خود یعنی جابجایی و بازرسی را به عهده نمی گیرند؛ و با عنوان آمار بچهها را به حیاط می آورند و این اولین حق انسانی که صداقت و وضوح است را از بچه های سالن دوازده (سالن سابق زندانیان سیاسی) می گیرد، برای ملموس شدن این عدم اطلاع همینقدر کافی است که بچهها حداقل لباس مناسب را نداشتهاند و در نتیجه تا چند روز از حداقل نیازهای اساسی مثل امکان مسواک و تعویض لباس زیر محروم بودند.»
ماده ۳۷ آیین نامه اجرایی سازمان زندانها از «دقت و مراقبت کافی در تحویل صحیح و سالم امانتهای محکومان به هنگام آزادی یا انتقال آنان و ارسال صورت مجلس تنظیمی با امضاء محکوم به دفتر مراکز حرفه آموزی و اشتغال یا زندان» سخن گفته است، قانونی که در جریان انتقال زندانیان سیاسی نادیده گرفته شد.
به گفته این منبع از روز هشتم مرداد تا روز آزادی او در سوم شهریور، علیرغم اعتصاب غذا و اعتراض زندانیان، تغییر محسوسی ایجاد نشده است: «متاسفانه بعد از ۲۶ روز هنوز تغییر محسوس و قابل قبولی پیش نیامده است، زندانیان سیاسی و عقیدتی بیشتر لباسها و بخشی از ظروف خود و امکان سه ساعت هواخوری روزانه را پس گرفتند، ولی کتاب، تلویزیون، امکان خرید از فروشگاه، صندلی … را هنوز ندارند و مهمتر از همه بحث اکسیژن و تهویه است که به هیچ وجه مناسب نیست، نصف پنجرههای زندان رجایی شهر از قبل تیغه کشیده شده است و آن نیمه هم از دو طرف با ورق آهنی مشبک مسدود شده است.»
یافتههای کمپین در مصاحبه با افراد نزدیک به خانوادههای اعتصاب کنندگان نشان میدهد که اعتصاب چندین تن از زندانیان از هشتم مرداد ماه و برخی دیگر از چند روز و پس از انتقال ناگهانی جمعی از زندانیان سیاسی به بند جدید بدون انتقال وسایل شخصی آنها آغاز شد. به گفته فرد مطلعی که با کمپین سخن گفت، درخواستهای زندانیان سیاسی کاملا صنفی است و شامل درخواست هایی مانند پس دادن وسایل شخصی، استفاده از هواخوری و همچنین اجازه خرید از فروشگاه زندان است.
عباس جعفری دولت آبادی روز یک شهریور در همایش علمی کاربردی زندان و کاهش جمعیت کیفری، بدون ذکر نام خطاب به زندانیانی که به اعتصاب غذا رو میآورند، گفت دستگاه قضایی تسلیم این موارد نخواهد شد. دادستان تهران گفت: «به برخی زندانیان که به اعتصاب غذا و سایر تهدیدها روی میآورند اعلام میکنیم که این اقدامات، اموری شکست خورده است و دستگاه قضایی تسلیم این موارد نمیشود. مجازات زندانیان باید به طور کامل اجرا شود و قرار نیست ما تحت تاثیر برخی اقدامات زندانیان از جمله اعتصاب غذا قرار گیریم.»
طبق ماده ۱۶۱ آییننامه سازمان زندانها، «اعتراض، شکایات و تقاضای ملاقات به صورت دسته جمعی و اعتصاب زندانیان به کلی ممنوع است.» اما تعداد زیادی از زندانیان و به ویژه زندانیان سیاسی و مدنی طی سالهای گذشته ناچار شدهاند به نشانه اعتراض به نقض حقوقشان توسط نهادهای امنیتی و قضایی دست به اعتصاب غذا بزنند. هدی صابر، روزنامهنگار و فعال سیاسی منتقد حاکمیت ایران، در بیست و یک خرداد ۱۳۹۰ در حالی که در اعتصاب غذا بود، جان خود را به دلیل ضرب و شتم و عدم رسیدگی پزشکی از دست داد. فعالان صنفی و مدنی زیادی مانند رضا شهابی، اسماعیل عبدی، جعفر عظیمزاده، محمود بهشتی، آتنا دائمی، آرش صادقی و … نیز در سالهای گذشته در زندانهای تهران و کرج در اعتراض به نقض حقوق فردی و سیاسیشان دست به اعتصاب غذا زدهاند.