پشت کردن به وعدههای انتخاباتی: گزینه مطلوب رهبری برای وزارت علوم، گزینه بیستم روحانی
با گذشت سه ماه از معرفی کابینه حسن روحانی و مخالفت رهبر جمهوری اسلامی با بیش از ده وزیر پیشنهادی برای تصدی وزارت علوم، معرفی منصور غلامی، رئیس دانشگاه بوعلی همدان، اعتراض جامعه دانشگاهی ایران را برانگیخته است. ناکارآمدی، سابقه برخوردهای امنیتی با دانشجویان و گرایش سیاسی محافظهکارانه و بیارتباط با شعارهای انتخاباتی حسن روحانی، از مهمترین دلایل این اعتراضات است.
منصور غلامی، ۶۴ ساله و دانشآموخته علوم باغبانی، از سال ۱۳۹۳ ریاست دانشگاه بوعلی سینای همدان را به عهده دارد. رئیس مجلس شورای اسلامی ایران روز ۳۰ مهر ماه ۱۳۹۶ از معرفی رسمی منصور غلامی برای پست وزارت علوم خبر داد و گفت قرار است جلسه رای اعتماد به این وزیر پیشنهادی دولت روز هفتم آبان برگزار شود.
منصور غلامی پس از آن از سوی رئیس جمهور حسن روحانی پیشنهاد شد که تمامی گزینههای پیشین با مخالفت رهبر جمهوری اسلامی روبرو شدهاند. به گفته محمود صادقی، نماینده اصلاحطلب مجلس، تا کنون بیش از ده گزینه پیشنهادی وزارت علوم، از سوی رهبری تایید نشدهاند، محمدرضا تابش، از دیگر اعضای اصلاحطلب مجلس نیز اعلام کرد غلامی گزینه بیستم حسن روحانی برای وزارت علوم بوده است. الهام امینزاده، رضا فرجیدانا، جعفر توفیقی، علی خاکی صدیق و ضیاء هاشمی (سرپرست فعلی وزارت علوم) همگی از گزینههایی هستند که به دلایل نامشخصی مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی یا دستگاههای تابعهاش قرار نگرفتهاند.
وبسایت رسمی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ششم مرداد ماه ۱۳۹۶ در مطلبی با عنوان «دغدغه اصلی رهبر در انتخاب کابینه»، وزارت علوم را یکی از وزارتخانههایی خواند که رهبر روی آن حساسیت دارد اما در انتخاب وزیر دخالتی نمیکند: «در خصوص برخی وزارتخانهها مثل علوم، آموزش و پرورش و ارشاد اسلامی، رهبر انقلاب اسلامی حساسیتهایی دارند، چراکه انحراف در آنها، موجب ایجاد انحراف در حرکت کلان کشور به سمت آرمانها میشود و نگهبانی و مراقبت در خصوص حرکت عمومی به سمت آرمانها وظیفه قطعی رهبری است اما در انتخاب مسئولان این وزارتخانهها، ورود نمیکنند.»
طبق اصل ۱۳۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی، تایید یا رد وزرای پیشنهادی رئیس جمهور، به عهده مجلس شورای اسلامی است. علی مطهری، نماینده میانهرو مجلس با اشاره به این موضوع و با انتقاد از حسن روحانی، از او خواست در انتخاب وزیر علوم مستقل عمل کند. این نماینده مجلس، رئیس جمهور را متهم کرد که به فکر جلب رضایت همه نهادها و دفتر رهبری است و چنین مسئلهای را ضایع شدن حق مجلس خواند. او روز بیست و هشتم مهر ۱۳۹۶ در کانال تلگرامش نوشت: «علت طولانی شدن معرفی وزیر علوم به روش آقای روحانی بر می گردد. ایشان می خواهد رضایت همه نهادها و دفتر رهبری را جلب کند و چنین چیزی ممکن نیست. در واقع حق مجلس ضایع می شود. تنها نهادی که باید نظر بدهد، مجلس است. رئیسجمهور باید گزینه پیشنهادی خود را معرفی کند و مجلس باید نظر بدهد.»
مخالفت فعالان دانشجویی و دانشگاهی با منصور غلامی؛ دانشجویان تجمع اعتراضی برگزار کردند
معرفی منصور غلامی برای وزارت علوم، واکنش منفی جامعه دانشگاهی ایران را در پی داشت و به تجمع اعتراضآمیز دانشجویان در دانشگاههای امیر کبیر (پلی تکنیک) تهران، علامه طباطبایی تهران و دانشگاه قزوین منجر شد. محمود صادقی نماینده مجلس، روز ۲۶ مهر ماه در توییترش از «موج انتقاد و نگرانی بین اعضای هیأت علمی و دانشجویان» پس از اعلام معرفی منصور غلامی خبر داد. گرایش سیاسی محافظهکارانه، ناکارآمدی و سابقه برخورد امنیتی با دانشجویان از مهمترین دلایل اعتراض دانشجویان ذکر شده است.
جمعی از فعالان دانشجویی و سیاسی نیز با هشتگ «دانشگاه تنهاست» به معرفی وزیر پیشنهادی واکنش نشان دادند. محمدعلی کامفیروزی، فعال دانشجویی و نماینده سابق نشریات دانشجویی، روز بیست و هشتم مهر ماه با انتقاد از گزینه پیشنهادی رئیس جمهور، منصور غلامی را فردی منفعل و محافظهکار خواند که نسبتی با جریان اصلاحطلبی ندارد و انتخاب او را ناشی از «زدوبند پشت پرده با برخی نهادهای خاص» خواند. این فعال دانشجویی در توییترش مشکلات رفاهی گوناگون، برخوردهای امنیتی-انضباطی با دانشجویان، مشکلات آموزشی، عملکردنامطلوب وشیوه تعامل ناصواب بادانشجویان دردانشگاه ونارضایتی آنها را تنهابخشی ازمعضلات دانشگاه همدان در دوره ریاست منصور غلامی برشمرد.
سینا قلیچ، دانشجوی معماری و فعال دانشجویی اصلاحطلب نیز منصور غلامی را متهم کرد که در دوره ریاستش بر دانشگاه همدان، دانشجویی را علیرغم تبرئه در دادگاه، از تحصیل معلق کرده است. این فعال دانشجوی پیشنهاد آقای غلامی برای وزارت علوم را «ابتذال تمام امیدها و تلاشهای دانشجویان به روحانی درزمان انتخابات» خواند و از رئیس جمهور خواست فردی را به عنوان وزیر معرفی نکند که دانشگاه را به اعتراض و اعتصاب بکشاند.
دانشجویان یکی از مهمترین گروههای حامی حسن روحانی در دو انتخابات سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ بودند. حسن روحانی در بیانیه انتخاباتی اش در سال ۱۳۹۶ دانشجویان را «سفیران آگاهی و امیدهای آینده پرفروغ ایران» خواند و از آنان خواست مردم را برای رسیدن به هدف آزادی، آرامش، امنیت و پیشرفت به مشارکت فعالانه در انتخابات فرا بخوانند. او در مراسم روز دانشجو در ۱۶ آذر ۱۳۹۴ در دانشگاه تهران نیز تاکید کرد دانشگاه به فضای امن نیاز دارد و نه امنیتی و قول داد به وعدههای انتخاباتی اش مبنی بر ایجاد فضای آزاد برای جنبش دانشجویی پایبند باشد.
در پیاعلام معرفی منصور غلامی، ۵۲۵ فعال نشریات دانشجویی کشور در نامهای به رییس جمهور حسن روحانی، با انتقاد از معرفی وزرای غیرهمسو با وعدههای انتخاباتی و با یادآوری شعارهای انتخاباتی رئیس جمهور، با گزینه جدید پیشنهادی برای وزارت علوم مخالفت کردند. در نامه ۵۲۵ فعال نشریات دانشجویی آمده است: «منشور حقوق شهروندی که توسط دولت جنابعالی تهیه و تنظیم شده، بر آزادی بیان و حقوق مطبوعات و نشریات تأکید کرده وظیفه خود میدانیم که به صورت صریح و قاطع به اطلاع برسانیم که برخی گزینههایی که این روزها نامشان برای تصدی وزارت علوم به گوش میرسد، کارنامه سیاهی در حمایت از دانشجویان و صیانت از حقوق و آزادیشان دارند.»