ادامه تجمعات اعتراضی مردم در چند شهر به گرانی: «وقتی نان نداریم بخوریم، از هیچ چیز نمیترسیم»
اعتراضات مردمی به گرانی طی دو روز پنجشنبه و جمعه هفتم و هشتم دی ماه در شهرهای ایران ادامه داشت. یک روز پس از اینکه مردم شهرهای مشهد، نیشابور، کاشان و چند شهر دیگر در اعتراض به گرانی به خیابانها ریختند و دست به تجمع گسترده زدند که منجر به خشونت نیروی پلیس و امنیتی و بازداشت بسیاری از آنها شد، امروز (هشتم دی ماه) مردم شهرهای کرمانشاه، اصفهان، قوچان، رشت، قم، ساری، همدان و قزوین به خیابانها رفتند. تعدادی از اهالی تهران نیز دست به تجمع زدند که طبق خبرها در همان لحظات اولیه این تحرکات با دستگیری تجمعکننگان پایان یافته است.
اعتراضات مردمی در این دو روز با عنوان «نه به گرانی» آغاز شد اما مسوولان دولتی دلیل بازداشتها و هجوم به تجمعات مردمی را «مجوز نداشتن» و «غیرقانونی» بودن این تجمعات عنوان کردهاند. آنها گفتهاند مردم نباید از طریق فراخوان اینترنتی اعتراض کنند. خبرگزاری فارس تجمع در کرمانشاه را «جریان ضدانقلاب» عنوان کرده و بازداشتشدگان را کسانی که اموال عمومی را تخریب کردهاند، نام برده است. معمولا برای مقابله با تجمعات مردمی که به صورت مسالمتآمیز اما بدون تایید نهادهای حکومتی برگزار میشود، از چنین دلایلی برای توجیه برخورد غیرقانونی استفاده میشود.
یکی از تجمعات گسترده به گرانی روز هشتم دی ماه در کرمانشاه صورت گرفت. مردم در میدان آزادی، خیابان مدرس و بلوار شهید بهشتی کرمانشاه با شعارهایی در مورد مسائل اقتصادی و سیاسی کشور از جمله «یا مرگ یا آزادی»، «ملت گدایی میکند آقا خدایی میکند»،«مرگ بر گرانی»،«سوریه را رها کن فکری به حال ما کن»، «نیروی انتظامی حمایت حمایت»، «نترسین نترسین ما همه با هم هستیم»، «مرگ بر دیکتانور»، «مرگ بر روحانی»، «نه عزه نه لبنان جانم فدای ایران»، «زندانی سیاسی آزاد باید گردد» اعتراض خود رابه وضعیت کنونی اقتصادی و سیاسی بیان کردند.
طبق فیلمهای کوتاه و خبرهای که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، نیروی انتظامی و ماموران امنیتی با گاز اشکآور و ماشین آبپاش و باتوم به معترضان حمله کرده و برخی از آنها بازداشت شدهاند.
همچنین فیلمها و خبرهای از دیگر شهرهای ایران مانند قوچان، اصفهان، ساری، قزوین و قم منتشر شده که در این شهرها نیز مردم شعارهای نظیر مردم کرمانشاه را سر داده و خواستار پایان دادن به گرانیها شدهاند.
یک شهروند معترض در تجمع امروز کرمانشاه به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «مردم خسته از گرانی امروز به خیابانها ریخته بودند. ما از هیچ چیز دیگر نمی ترسیم وقتی نان برای خوردن نداریم. نیروی انتظامی با خشونت و باتوم و مشت و لگد به ما حمله میکرد، ما هم به او سنگ پرت میکردیم. هر کاری از دستمان برمیآمد. امروز قیامتی بود و تازه شروع شده. ما عقب نمیشینیم چون نمیتوانیم شکم خانوادهمان را با سکوت سیر کنیم.»
اما خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه تجمع در کرمانشاه را از سوی «مالباختگانی» عنوان کرده که «خواستار مشخص شدن وضعیت سپردههای خود» شدهاند. این خبرگزاری حتی نوشته است که این تجمع «برای دستیابی هر چه زودتر به اموال» بوده است.
برخی از مسوولان مانند محمود صادقی، نماینده مجلس در توییتر خود در دفاع از تجمعات مردمی و در انتقاد به دولت روحانی نوشته است: «اگر اعتراضات مردمی سازماندهی هم شده باشد، مسوولان دولتی باید پاسخگو باشند. به جای پاسخگویی، به تئوری توطئه پناه نبریم. برگزاری راهپیمایی بدون حمل سلاح از حقوق اساسی مردم است. دولت باید در عمل به حقوق اساسی مردم احترام بگذارد نه در شعار و ایجاد تشکیلات غیرضرور معاونت حقوق شهروندی»
محسن رضایی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در توییتر خود در انتقاد از صحبتهای مسوولان که اعتراضات مردمی را به جریان خارج از کشور و دشمنان نسبت میدهند، نوشته است: «صف معترضین به گرانی، تورم و وضعیت کار و اشتغال از جریان منافقین و معاندین جداست.»
بیانیه سپاه پاسداران و تهدید مردم برای فتنههای جدید
سپاه پاسداران در بیانیهای که هشتم دی ماه منتشر کرده، اعلام کرد: «عدهای در آرزوی فتنه آفرینیهای جدید هستند.» در این بیانیه که بهانه آن به پاسداشت «حماسه ۹ دی ماه» سال۸۸ عنوان شده، آمده است که آنانی که هنوز «با شیوههای فریبنده و نوین در پی مهندسی فتنههای جدید برای ضربه زدن به ایران اسلامی و متوقف ساختن حرکت رو به جلوی انقلاب در فراسوی مرزهای کشور هستند را ناکام سازد.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «در شرایط خطیر کنونی که به رغم روشنگریهای مستمر، جبهه متحد ضدانقلاب داخلی و خارجی تحت راهبردهای پنهان و آشکار مثلت پلید آمریکا، رژیم صهیونیستی و انگلیس با همراهی ارتجاع منطقه خط تحریف حقایق تاریخی و تطهیر چهره اصحاب فتنه و باغیان علیه نظام را دنبال می کنند و با عملیات روانی گسترده در پی وارونه سازی واقعیات و القای نشانه های غلط و انحرافی هستند، هوشمندی و تیزبینی در مسدود کردن روزنه های امید و آرزوهای شوم آنان از اولویت های امروز دلسوزان انقلاب و هر ایرانی علاقمند به استقلال و عظمت ایران اسلامی محسوب می شود. »
منظور از حماسه ۹ دی ماه ، ۹ دی سال ۸۸ است که تجمع سازماندهی شده دستگاههای حکومتی برای پایان دادن به اعتراضات خیابانی مردم در خصوص نتیجه انتخابات ریاست جمهوری بود که پس از آن بسیاری از معترضان از سوی ماموران انتظامی و امنیتی بازداشت و با حکمهای طولانی مدت مواجه شدند که برخی از آنها هنوز در زندانهای ایران در حال گذراندن حکمهای خود هستند و تعدادی نیز در خیابانها جان باختند. آن روز خبرگزارهای تندرو و سپاه از آن به عنوان حماسه یاد کردهاند. اکنون دو روز مانده به سالگرد ۹ دی ماه اعتراضاتی این بار به دلیل گرانی و تورم شدید در شهرهای مختلف ایران صورت گرفته است.
آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران نیز روز ششم دی ماه یک روز قبل از شروع تجمعات «انتشار آمارهای بیپایه، ادعاهای دروغ، تخریب چهره های مورد قبول مردم و انکار موفقیت های انقلاب اسلامی» را بخشهایی از اقدامات در فضای مجازی برای بدبین کردن مردم بویژه جوانان و نوجوانان خواند و بار دیگر مشکلات موجود را به دشمن منتسب کرد: «متأسفانه برخی افراد بی تقوا در داخل با متهم کردن افراد و دستگاهها و تلاش برای صحیح جلوه دادن دروغهای شاخدار بیگانگان، همان کار دشمن را انجام می دهند.
بازداشت معترضان در تهران در روز هشتم دی ماه
محسن نسج همدانی، معاون امنیتی انتظامی استاندار تهران روز جمعه روز با تهدید تهرانیها گفت: «با هرگونه تجمع در میدانهای پایتخت برخورد قاطع صورت میگیرد.» این معاون امنیتی با تهدید اینکه آمادگی لازم برای برخورد با تعجمات را دارند، آن را به ضدانقلابها وصل کرد: «عدهای ضدانقلاب به دنبال ساماندهی مطالبات مردم و مصادره آن هستند و معمولا استارت اینها از خارج از کشور از جمله سلطنتطلبها و منافقین زده میشود.»
او حتی مدعی شد که «ما اطلاع داریم از کجا شروع شده و از کدام سایت و شبکه شکل گرفته است.»
ساعتی پس از این اظهارات، این بار نسج همدانی از بازداشت تعداد «اندکی» از تجمعکنندگان در «برخی میادین» شهر تهران خبر داد. معاون امنیتی تهران در جای دیگری از صحبتهایش گفت: «در یکی از میادین کمتر از ۵۰ نفر حضور داشتند که تعدادی از افراد پس از تذکر پلیس صحنه را ترک کردند اما تعداد اندکی نیز بودند که علیرغم تذکر پلیس همچنان در میدان باقی ماندند. پس از این مساله و با استعلام پلیس از ما، با حکم قضایی تعداد کمی بازداشت موقت شدند.»
نسج همدانی گفت: «پلیس پس از ثبت اطلاعات این افراد درصدد است تا در اولین فرصت بازداشتشدگان را آزاد کند.» او همچنین گفت معترضان «تحتتاثیر فضای تبلیغاتی و رسانهای« و «فراخوانها که عمدتا منشا خارجی دارند» به خیابانها میریزند.
بازداشت معترضان در مشهد در روز هفتم دی ماه
تجمعات در مشهد در روز هفتم دی ماه پس از حدود دو ساعت با دخالت پلیس ضد شورش و بازداشت تعدادی از معترضان پایان یافت. این تجمع با حضور بیش از ۱۰۰۰ نفر شکل گرفته بود، پلیس علاوه بر بازداشت تعدادی از معترضان، از گاز اشکآور و ماشین آبپاش برای پراکنده کردن جمعیت استفاده کرده بود.
یک روز پس از تجمع در مشهد، حسین حیدری سرپرست دادسرای انقلاب مشهد از بازداشت ۵۲ در تجمع در میدان شهدای مشهد خبر داد. او معترضان به گرانی را «عدهای ساختارشکن» خواند که «شعارهای تندی« را سر دادهاند. او با تهدید برای دستگیریهای بیشتر گفته است: «قانون به هیچوجه با افرادی که بخواهند با سواستفاده از شرایط اجتماعی مزاحمت برای سایر شهروندان و اختلال در امنیت ایجاد کنند، مماشات نمیکند.»
با این حال محمدرحیم نوروزیان، فرماندار مشهد ساعتی پس از شروع اعتراضات در مشهد گفته بود که اگرچه تجمع غیرقانونی است اما نیروی انتظامی با تجمعکنندگان بسیار با مدارا برخورد کرد. او در ادامه حرفهایش گفت که «اتفاق خاصی» نیفتاده است.
در این روند مدارا برخورد کردن به گفته سرپرست دادسرای انقلاب مشهد ۵۲ نفر بازداشت شدند و همچنین طبق فیلمهای کوتاهی که در شبکههای مجازی منتشر شده ماموران امنیتی و پلیس با باتوم به میان معترضان حمله کردند.
حجتالاسلام احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد یک روز پس از اعتراضات گسترده مردم به گرانی در این شهر در خطبه نماز جمعه خود گفت: «نباید شرایط به گونهای باشد که کارد به استخوان مردم برسد و برای گفتن مشکلات خود وسط خیابان بیایند متاسفانه امروز برخی مدیران و مسوولان در دستگاههای اجرایی حضور دارند که به فکر مشکلات مردم نیستند.»
امام جمعه مشهد اما با تکرار حرفهای همیشگی خطاب به مردم معترض به گرانی گفت بدانید که «دشمن میخواهد به ما ضربه بزند و نباید اجازه بدهیم از این مطالبات سواستفاده کنند.»
خبرگزاری فارس مدعی شده بود تجمع اعتراضی مردم مشهد در هفتم دی ماه از «سوی برخی سپردهگذاران موسسات مالی و اعتباری» شکل گرفته است.
در روزی که مردم مشهد در اعتراض به گرانی به خیابانهای شهر ریختند، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور هم در این شهر بود و در سخنرانی گفته بود: «مردم نگران نباشند، دولت اجازه نخواهد داد مردم تحتتاثیر فشارهای قیمتی کالاها قرار بگیرند. ممکن است در برخی مقاطع فشارهای اقتصادی به مردم وارد شود اما مهم آن است که دولت اصلرار دارد مردم زیر فشار قیمتی کالاها قرار نگیرند.»
پنج سال از ریاست جمهوری حسن روحانی با شعارهای بهتر شدن وضعیت اقتصاد ایران میگذرد اما همچنان تورم و گرانی کاهش نیافته است.
یک شاهد عینی که در تجمع مردم نیشابور حضور داشته به کمپین گفته بود اعتراضات با فراخوان کانالهای تلگرامی محلی و عمدتا علیه گرانی شکل گرفته و با دخالت پلیس ضد شورش و اقدام به ضرب و شتم معترضان پایان یافته است: «فراخوان نمیدانم از سمت چه گروهی بود ولی در کانالهای خود شهر نیشابور از شب گذشته دیده میشد، تجمع اول آرام بود و شعارها هم علیه گرانی و تورم و فساد اقتصادی بود ولی اواخر تجمع پلیس با باتوم به جمعیت حمله کرد و چند نفر را هم بازداشت کرد و با فشار آوردن از دو طرف مردم متفرق شدند، پلیس همچنان ما را تعقیب میکرد که فرار کردیم و احتمالا چند نفری را گرفتند و بقیه هم توانستند فرار کنند.»