نقض قانوناساسی و قوانین بینالمللی در برنامه ۲۰:۳۰ برای توجیه مرگ کاووس سیدامامی
صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، که سابقهای طولانی در پخش اعترافات اجباری و نیز پخش برنامههایی برای ترورشخصیت افراد بازداشت شده توسط نهادهای امنیتی دارد، با نمایش یک برنامه تلویزیونی برای تخریب شخصیت و فعالیتهای کاووس سیدامامی، استاددانشگاه و فعال محیط زیستی که هفته پیش در زندان درگذشت، عملا به نقض قوانین داخلی و قوانین بینالمللی در خصوص اصل برائت و همچنین نقض حریم خصوصی افراد اقدام کرد.
در فیلمی که روز بیست و ششم بهمن از سوی تنها تلویزیون انحصاری و حکومتی ایران پخش شد، اتهامات مسئولان قضایی مبنی بر جاسوسی از مراکز امنیتی ایران در پوشش فعالیت محیط زیست، که طی هفته گذشته توسط مقامات قضایی همچون دادستان تهران و سخنگوی قوه قضاییه تکرار شده است، در این ویدیو تکرار میشود. در این ویدیو همچنین گفته میشود که مرحوم سیدامامی به صورت «حرفهای» خودکشی کرده است در حالی که همچنان تحقیقات در این زمینه ادامه دارد و خانواده این استاد دانشگاه به دنبال تحقیقات مستقل و نیز دریافت نتیجه کالبدشکافی است. مقامات سازمان پزشکی قانونی به خانواده کاووسی گفتهاند که اعلام نتیجه رسمی پزشکی قانونی، چندین هفته به طول خواهد انجامید. اصرار مقامات قضایی برای القای باور قطعی در خصوص اینکه مرگ کاووس خودکشی بوده است، گمانهزنیهای مختلفی را در خصوص تلاش برای سرپوشگذاشتن بر روندی که در نهایت در طی دو هفته بازداشت منجر به مرگ این استاددانشگاه شده است را ایجاد کرده است و سوءظنهایی را برانگیخته است.
مجموعه این ادعاها در این برنامه به نوعی مطرح میشود تا به بیننده القا کند که این استاددانشگاه، با جرائم بسیار سنگینی مرتبط بوده و چنانکه دادستان تهران به قطعیت اظهار نظر کرده است، به دلیل حجم این اتهامات دست به خودکشی زده است. جعفری دولتآبادی پس از مرگ سیدامامی بدون آنکه به نتایج کالبدشکافی دسترسی داشته باشد گفت: «این فرد یکی از همان متهمان (فعالان محیط زیستی) بوده است و با توجه به اینکه میدانسته است اعترافات زیادی هم علیه وی شده و هم خود اعترافاتی داشته متاسفانه در زندان دست به خودکشی زده است.»
کاووس سیدامامی، استاد ۶۴ ساله دانشگاه و فعال محیط زیست، در چهارم بهمن و در سکوت خبری از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد اما ماموران روز نوزدهم بهمن به خانوادهاش اطلاع دادند او در زندان خودکشی کرده است. ماموران سپاه اجازه کالبدشکافی مستقل به خانواده کاووسی را ندادند و این استاد دانشگاه روز بیست و پنجم بهمن در میان سوالات و ابهامات فراوان خانواده و افکار عمومی و به ویژ جامعه دانشگاهی ایران به خاک سپرده شد.
در این ویدئو تلاش شده با تلفیق موسیقی و شگردهای سینمایی فضایی معلق و مرموز حول فعالیتهای کاووس سید امامی و مجموعه فعالان محیط زیست ایجاد کند اما به جز انتشار عکسهای خصوصی خانوادگی دکتر امامی و تصاویری از جلسات داخلی و حضور فعالان محیط زیست در طبیعت محتوای بیشتری برای ارائه وجود ندارد و هیچ شاهدی برای اثبات ارتکاب جرم ارائه نمیکند. بر خلاف ویدئوهای مشابه قبلی نیروهای امنیتی درباره متهمان که حاوی اعترافات اجباری است، در این فیلم نشانی از اعترافات کتبی یا ویدئویی کاووس سیدامامی نیز وجود ندارد.
در این فیلم از عکسهای خانوادگی از جمله میهمانیهای فامیلی استفاده شده است بدون اینکه صورت هیچ یک از افرادی که در این عکسها هستند، پوشیده و یا غیرقابل دیدن باشد و برای همین همه این افراد در این عکسها قابل دیدن هستند.
در این ویدئو همچنین ادعا میشود که ارتباطات کاووس سید امامی با سازمان اطلاعاتی آمریکا به حدی بوده است که یک افسر اطلاعاتی در سفر به ایران مدتی میهمان این استاد دانشگاه بوده است، این که یک افسر امنیتی آمریکا با نقض بدیهیترین نکات امنیتی در سفر به ایران به جای اقامت در هتل مستقیما به منزل رابطش در تهران میرود، ادعایی است که قبلا نیز از سوی رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران مانند خبرگزاری فارس و تسنیم تکرار شد. مصطفی تاجزاده فعال سیاسی اصلاحطلب و وزیر اسبق کشور ایران در واکنش به این ادعا نوشت: «باور کنیم که افسر اطلاعاتی سیا آنقدر ابله است که در سفر به کشور محل ماموریت، به جای هتل، در منزل مرتبط اصلی خود مستقر میشود؟
استفاده از عکسهای خصوصی که از کامپیوترهای شخصی و خانوادگی در منزل او به دست آمده است و همچنین طرح موضوعاتی که احتمالا موضوع بازجوییهای کاووس سیدامامی بوده است در یک برنامه صداوسیما، بدون اینکه هیچ یک از ادعاهای مطرح شده در دادگاه ثابت شده باشد و آقای سیدامامی در مورد هیچ کدام از اتهامات محکوم شده باشد، خلاف اصل سیوهفتم قانون اساسی ایران است که اعلام میکند: «:اصل، برائت است و هیچکس از نظر قانون مجرم شناخته نمی شود، مگر این که جرم او در دادگاه صالح ثابت گردد.»
اقدام صداوسیما و برخی مقامات قضایی همچون محمودجعفریدولتآبادی دادستان تهران و غلامحسین محسنیاژهای مبنی بر طرح اتهامات جاسوسی علیه کاووس سیدامامی نیز خلاف اصل برائت است.بند یک ماده ۱۱ ا اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز تصریح میکند «هر شخصی متهم به جرمی کیفری، سزاوار و محق است تا زمان احراز و اثبات جرم در برابر قانون، در محکمهای علنی که تمامی حقوق وی در دفاع از خویشتن تضمین شده باشد، بیگناه تلقی شود.» استفاده از عکسهای خصوصی و خانوادگی متهم و نشان دادن افرادی که مرتبط با اتهامات او نیستند مثل عکس عروسی و یا عکسهای دستهجمعی، همچنین بر خلاف اصل بیست و پنجم قانون اساسی است که هرگونه تجسس را ممنوع اعلام میکند. در این اصل آمده است: «بازرسی و نرساندن نامهها، ضبط و فاش کردن مکالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلکس، سانسور، عدم مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هر گونه تجسس ممنوع است مگر به حکم قانون.»
در این ویدئو از فعالان محیط زیست بازداشت شده با عنوان شبکه نفوذ یاد میشود، اصطلاح مورد علاقه ماموران امنیتی سپاه پاسداران که قبل از این هم در سال ۱۳۹۴ به بازداشت چندین روزنامه نگار تحت عنوان شبکه نفوذ منجر شد اما نه تنها اتهامات جاسوسی یا ارتباط آنان با خارج کشور در دادگاه ثابت نشد، بلکه همه آنان اکنون آزاد شدهاند.
شخصیت علمی، شهرت بین المللی و فعالیتهای کاووس سید امامی در حیطه محیط زیست و عزم خانواده این استاد دانشگاه برای پیگیری قضایی و ارتباط مستمر آنان با رسانهها قوه قضائیه و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را در موقعیت بغرنجی قرار داده است و باور این داستان را حتی از سوی حامیان جمهوری اسلامی نیز سخت کرده است.
حتی خبرگزاری فارس که در انعکاس و انتشار اعترافات اجباری توسط اطلاعات سپاه، سابقه طولانی دارد نیز گزارش کرده است که با توجه به سوابق و مشیء رفتاری دکتر امامی، موضوع خودکشی باعث تعجب دانشجویان وی در دانشگاه امام صادق(ع) شده است، که از دانشجویان و نیروهای ایدئولوژیک و معتقد به جمهوری اسلامی محسوب میشوند.
خانواده کاووس سید امامی با ارائه شکایت از مسئولان قضایی خواستار توضیحات بیشتر درباره علت بازداشت و همچنین مرگ این استاد دانشگاه در بازداشتگاه شدهاند. در حالی که گفته میشد فیلمی از لحظه خودکشی این فعال محیط زیست در دوربینهای مداربسته بازداشتگاه سپاه پاسداران ضبط شده است، خانواده سید امامی و تعدادی از نمایندگان مجلس پس از نمایش خصوصی این ویدئو برای آنان اعلام کردند چیزی از لحظه خودکشی در ویدئو ضبط نشده و ادعاهای مقامات قضایی را قانع کننده نیافتند.
علی مطهری نماینده مجلس ایران که یکی از کسانی است که ویدئو را تماشا کرده بی توجهی و کمکاری مسئولان امنیتی را تایید کرده است. علی مطهری با تاکید بر کافی نبودن توضیحات ارائه شده از سوی سپاه گفت در این فیلم لحظه خودکشی مشهود نیست: «حدود هفت هشت دقیقه ایشان (سید امامی) مشغول اقداماتی است که نشان میدهد احتمالا قصد خودکشی دارد. در اینجا کوتاهی اپراتور روشن است که متوجه این اتفاق نشده در حالی که باید زودتر متوجه میشده و از این اتفاق جلوگیری میکرده است. به نظر میرسد در این زمینه کوتاهی شده و خودشان هم قبول دارند.»
سازمان اطلاعات سپاه پاسداران در حالی به دکتر سید امامی و دیگر فعالان محیط زیست اتهام جاسوسی زده که همگان اتفاق نظر دارند که آنها به عنوان فعالان محیط زیست در یک سازمان مردمنهاد به هیچ اطلاعات طبقهبندی شدهای دسترسی نداشتهاند، سازمان اطلاعات سپاه در این ویدئو اما مدعی شد دوربینهایی که این فعالان مدنی برای رصد گونههای در حال انقراض استفاده کردهاند دوربینهایی پیشرفته و برای رصد فعالیتهای اتمی ایران ایران بوده است. ادعایی که از سوی رئیس سازمان محیط زیست ایران نیز رد شد. عیسی کلانتری روز بیست و ششم بهمن گفت این دوربینها حداکثر پنجاه متر برد دارند و برای شناسایی یوزپلنگها کار گذاشته شده است.
به نظر میرسد فیلم منتشر شده از تلویزیون که در خبرگزاریهای نزدیک به سپاه نیز بازنشر شده، بیشتر به قصد قانع کردن مخاطبان معتقد به جمهوری اسلامی ساخته شده که پس از انتشار اخبار مرگ در بازداشتگاهها و به ویژه مورد دکتر امامی ابهامات زیادی در ذهن آنان ایجاد شده است و برای مخاطبان منتقد یا دوستان و خانواده این استاد دانشگاه، چیزی جز دروغ و توهین و دهنکجی محسوب نمیشود.
انتشار فیلم اوج بیاخلاقی مسئولان امنیتی قضایی جمهوری اسلامی را نشان میدهد
نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی و به ویژه سازمان اطلاعات سپاه پاسداران سابقه دیرینهای در انتشار علنی و زدن اتهامات یکطرفه به بازداشت شدگان پیش از صدور حکم قضایی دارد. در اغلب این ویدئوها بخشی از اعترافاتی که از متهم در سلولهای انفرادی اخذ شده نیز به عنوان مدرک جرم استفاده میشود اما در ویدئوی علیه کاووس سید امامی حتی از این اعترافات اجباری نیز نشانی نیست و اتهام جاسوسی قرار است با دیدن صحنههایی از رقص خانواده امامی و ادعاهای بدون مدرک درباره رفت و آمد یک جاسوس آمریکا به منزل او ثابت شود، ادعاهایی که با مخالفت و گاه واکنشهای طنزآمیز کاربران ایرانی روبرو شده است.
رضا حقیقتنژاد، روزنامهنگار ساکن ترکیه نیز با اشاره به اتهامات سنگینی که در فیلم منتشر شده به دکتر سید امامی نسبت داده شده، به کنایه نوشت: « صداوسیما امشب اعلام کرد پروژه کاووس سیدامامی ایجاد خشکسالی و قحطی بوده و احتمال داد تغییرات آب و هوایی سال های اخیر ایران مربوط به پروژه های آنان بوده، کاش نابودی دریاچه ارومیه را هم می گفت که اتهامات کامل می شد.»
یکی از کاربران توییتر نیز با اشاره به پخش صحنههای رقص کاووس سید امامی برای اثبات اتهام جاسوسی نوشت: « برای اثبات جاسوس بودن طرف، تو رسانه ملی عکس بنده خدا رو در حال رقص تو عروسی نشون دادن، به زودی یک گزارش درمورد بزرگترین مفسد اقتصادی و جاسوس غرب به اسم «محمد خردادیان» از تلوزیون پخش کنن.»
صدا و سیمای ایران در حالی مجموعهای از اتهامات بدون سند و تخیلی را علیه این استاد ۶۴ ساله دانشگاه منتشر کرده که از پخش تنها فیلم ادعایی صحنه خودکشی کاووس سید امامی خودداری کرده است، مصطفی تاجزاده وزیر کشور اسبق جمهوری اسلامی که سال ۱۳۸۸ مدت زیادی در سلولهای انفرادی اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت بوده، در توییترش از مسئولان قضایی و امنیتی خواست با انتشار عمومی فیلم خودکشی به تردیدها در این باره پایان دهند: «کسانی که مدعیاند دکتر #سیدامامی و چند زندانی قبلی خودکشی کردهاند، فیلمهایی را که برای نمایندگان پخش کردند، منتشر کنند تا افرادی که سالهای گذشته در همان سلولها و بندها بودهاند و سانت سانت آنجا را میشناسند، نظر دهند که این موارد میتواند خودکشی باشد یا نه.»