تماس کوتاه بازداشت شدگان پرونده محیط زیست؛ بی‌خبری از اتهامات و وضعیت نگهداری در زندان
شش نفر از فعالان محیط زیست که از ۴ و ۵ بهمن ۱۳۹۶ در شرایطی نامعلوم در بازداشت به سر می‌برند سه شنبه شب با خانواده‌های خود تماس کوتاه گرفته‌اند. لیلی هوشمند افشار، مادر سام رجبی به کمپین گفت که این فعال محیط زیست برای اولین از زمان بازداشت، تماس گرفته و تنها گفته است “حال من خوب است، نگران نباش”. از مراد طاهباز، عضو هیات مدیره میراث پارسیان و تبعه ایرانی امریکایی اما همچنان خبری در دست نیست.
هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، طاهر قدیریان دانشمند جوان «انسان و کره مسکون» یونسکو، سام رجبی کارشناس محیط زیست، امیرحسین خالقی و نیلوفر بیانی، کارشناسان حیات وحش و سپیده کاشانی همسر هومن جوکار و سرپرست فعالیت‌ها و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، ۶ فعال محیط زیست و کارکنان و مدیران موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» هستند که سه شنبه شب با خانواده‌های شان تماس گرفته‌اند.
عضو خانواده یکی از بازداشت شدگان به کمپین گفت: «زنگ زدند و فقط گفتند که “حالم خوب است و نگران نباشید” و بعد تلفن قطع شد. هیچ کدام هیچ حرفی غیر از این نزدند. چیزی که واقعیت دارد این است که این اولین تماس این بچه‌ها از لحظه بازداشت تاکنون بوده و فقط یکی دو نفر روزهای اول تماس کوتاهی داشته‌اند. حالا حداقل می‌دانیم که زنده هستند و به قول خودشان سالم هستند اما نمی‌دانیم در چه وضعیتی و در کدام بند زندانی هستند. اینکه خانواده ها در جریان وضعیت سلامتی بچه‌های شان نباشند و اجازه نداشته باشند چند کلمه با بچه‌های شان حرف بزنند، منصفانه نیست. هرکسی هر اتهامی داشته باشد حق دارد وکیل داشته باشد حق دارد با خانواده اش ارتباط داشته باشد.»
او به کمپین گفت: «ما ادم‌های معمولی و ساده‌ای هستیم آدم‌های سیاسی نیستیم ولی در این مرحله متاسفانه اجازه ورود وکیل هم نداده‌اند. برخی خانواده‌ها وکیل گرفته‌اند ولی به وکلا هم که مراجعه کرده‌اند هیچ پاسخی نداده و اجازه ورود هم نداده‌اند.»
بعد از انتشار خبر جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، خانواده‌های فعالان محیط زیست بازداشت شده در بی خبری مطلق بودند. همزمان اما دادستان تهران اتهامات سنگینی چون جاسوسی برای سازمان سیا و موساد و جمع‌آوری اطلاعات طبقه‌بندی شده در رسانه‌ها متوجه این فعالان کرد.
عضو خانواده یکی از بازداشت شدگان همچنین به کمپین گفت: «هیچ کس به خانواده‌ها این اطلاع را نداده که اتهام بچه‌ها به طور مشخص چی است. به طور کلی ما هم در رسانه‌ها می‌خوانیم و بیش از این اطلاعی نداریم. خانواده‌ها کاملا مطمئن هستند که این بچه‌ها هیچ کاری نکرده‌اند و جرمی مرتکب نشده‌اند. این اتهامات اساس علمی هم حتی ندارد. حتی مطرح کردن چنین اتهاماتی کار درستی نبوده.»
کاووس سید امامی، استاد جامعه‌شناسی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و مدیر عامل موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» است که طبق نوشته فرزندش، در تاریخ چهارم بهمن ماه بازداشت شده و در تاریخ ۱۹ بهمن ماه خانواده مطلع از مرگ او با عنوان «خودکشی» شده‌اند. با این حال مشخص نیست که کاووس سیدامامی تحت چه شرایطی مورد بازجویی قرار گرفته و تحت چه شرایط فیزیکی و روانی در زندان اوین نگهداری شده و چگونه برای فردی که از صحت کامل جسمی و روانی برخوردار بوده است چنین اتفاقی افتاده است. مساله‌ای که نگرانی‌ها درباره وضعیت سایر بازداشت شده‌ها را دامن زده است.
سازمان محیط زیست ایران تاکنون سکوت اختیار کرده و تاکنون مسوولین قضایی و امنیتی و سازمان زندان‌ها هیچ توضیحی درباره وضعیت و محل نگهداری آنها ارائه نداده اما یک منبع مطلع و نزدیک به خانواده‌های بازداشت شدگان به کمپین گفته است که این فعالان توسط سازمان اطلاعات سپاه بازداشت و در سلول‌های انفرادی بند ۲ الف سپاه زندانی هستند.
به گفته این منبع «خانواده‌های بازداشت شده همچنان تحت فشار هستند که هیچ گونه مصاحبه و اطلاع رسانی درباره بازداشت شدگان نکنند و به آنها گفته شده که هرگونه مصاحبه‌ای به ضرر بچه‌های شان که زندانی هستند تمام خواهد شد. گفته‌اند پرونده بچه‌ها سنگین‌تر خواهد شد و خانواده‌ها هم برای اینکه بچه‌ها آسیب بیشتری نبینند سکوت کرده‌اند.»
همچنان از وضعیت کاوه مدنی، معاون بین‌المللی، نوآوری و مشارکت اجتماعی فرهنگی سازمان محیط زیست هم خبری در دست نیست. پس از انتشار خبر بازداشت او از سوی محمود صادقی، نماینده مجلس ایران، کاوه مدنی، روز دوشنبه، ۲۳ بهمن ماه با انتشار ویدیویی زنده در صفحه اینستاگرام خود گفته که به دفتر کارش بازگشته و دسترسی به حساب‌های کاربری ایمیل، توییتر و تلگرام‌اش قطع شده است.
یک منبع آگاه خبر از بازجویی‌های چند ساعته از کاوه مدنی در روزهای شنبه و یکشنبه داده بود و همزمان مهدی پرپرنچی، خبرنگار شبکه بی‌بی‌سی فارسی در توییتی اعلام کرد: «گفته می‌شود کاوه مدنی، معاون بین‌الملل سازمان محیط زیست که در یک پیام ویدیویی خبر از آزادی خود داده بود، دیروز به اتفاق ماموران به محل کار خود آمده و وارد اتاق خود شده و بعد از حدود دو ساعت، به اتفاق ماموران محل را ترک کرده است. پیام اینستاگرامی نیز در حضور ماموران منتشر شده است.» مشخص نیست که او بازداشت است یا نه.
