بار دیگر لیست غیرقانونی«وکلای مجاز» قوه قضاییه: ممانعت از اعلام وکالت دو وکیل محمد نجفی
پیام درفشان: در استان مرکزی فقط ۷ وکیل در لیست قوه قضاییه هستند
پیام درفشان، وکیل محمد نجفی، وکیل دادگستری و فعال مدنی در اراک که از ۲۵ دی ماه ۱۳۹۶ در بازداشت به سر میبرد در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران گفت که دادگستری شازند قرار بازداشت آقای نجفی را تمدید و از اعلام وکالت وکلای او ممانعت کرده است.
آقای درفشان به کمپین گفت که قوه قضاییه یک لیست ۷ نفره از وکلای مجاز در استان مرکزی ارائه داده که محمد نجفی میبایست از بین این ۷ نفر، وکیل اختیار کند و دادگستری شازند، وکالت آرش کیخسروی و پیام درفشان در پرونده محمد نجفی را نپذیرفته است.
در برخی شهرهای ایران، لیستهایی در اختیار دادسراها قرار گرفته که متهمان و بازداشت شدهها را در مرحله مقدماتی تحقیقات، محدود به انتخاب وکیل از لیستهای میکنند که توسط قوه قضاییه در اختیاردادسراها قرار گرفته است. این در حالی است که اصل سی و پنج قانون اساسی و اصل ۴۸ آیین دادرسی کیفری ایران بر حق انتخاب وکیل به عنوان یکی از مهمترین ارکان دادرسی منصفانه تاکید کرده اما بر أساس تبصره ماده ۴۸ آیین دادرسی در جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی، متهمان باید وکیل خود را از لیست وکلای مورد تایید قوه قضاییه انتخاب کنند و همین تبصره مبنای تدوین لیست وکلای مورد اعتماد قوه قضاییه قرار گرفته است.
پیام درفشان، وکیل محمد نجفی در مصاحبه با کمپین گفت: «در پاسخ به پیگیری های ما در پرونده آقای نجفی میگفتند که شما در لیست وکلای مجاز نیستید و ما مکتوب نوشتیم که اگر اسم ما در لیست وکلای مجاز نیست خانواده آقای نجفی، صراحتا وکیل میخواهند و باید وکیل تعیین شود در غیر این صورت براساس آئین دادرسی کیفری تحقیقات، فاقد اعتبار است. در نهایت یک لیست ۷ نفره دادند و گفتند اینها به عنوان وکلای مجاز استان مرکزی معرفی شدهاند. حالا ما از طریق کمیسیون اصل ۹۰ و کانون وکلا پیگیری خواهیم کرد که ببینیم چرا از هزاران وکیل، فقط ۷ نفر معتبر هستند و بقیه وکلای کشور نامعتبر هستند.»
ارائه چنین لیستهایی با استناد به ماده ۴۸ آئین دادرسی کیفری که در سال ۱۳۹۲ تصویب شده شکل گرفته است. براساس این ماده: «با شروع تحت نظر قرار گرفتن، متهم میتواند تقاضای حضور وکیل نماید. وکیل باید با رعایت و توجه به محرمانه بودن تحقیقات و مذاکرات، با شخص تحت نظر ملاقات نماید و وکیل میتواند در پایان ملاقات با متهم که نباید بیش از یکساعت باشد ملاحظات کتبی خود را برای درج در پرونده ارائه دهد.»
تبصره این ماده اما میگوید: «اگر شخص به علت اتهام ارتکاب یکی از جرائم سازمان یافته و یا جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، سرقت، مواد مخدر و روانگردان و یا جرائم موضوع بندهای الف، ب و پ ماده ۳۰۲ این قانون، تحت نظر قرار گیرد، تا یک هفته پس از شروع تحت نظر قرار گرفتن امکان ملاقات با وکیل را ندارد.»
بندهای مورد اشاره از ماده ۳۰۲ عبارت است از «جرائم موجب مجازات سلب حیات، جرائم موجب حبس ابد، جرائم موجب مجازات قطع عضو و جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان ثلث دیه کامل یا بیش از آن.»
پیام درفشان از تمدید قرار بازداشت محمد نجفی خبر داده و به کمپین گفت: «۲۵ بهمن ماه قرار بازداشت آقای نجفی پایان یافته بود اما قرار بازداشت او را تمدید و به بند عمومی زندان اراک منتقل شد. او به قرار بازداشت اعتراض کرده بود اما بازپرس پرونده به استناد اینکه آزادی متهم موجب تبانی با سایر متهمین و امحا ادله میشود اعتراض ایشان را رد کرده است.»
آقای درفشان که به اتفاق ۹ وکیل دادگستری از جمله نسرین ستوده و محمد مقیمی، روز چهارشنبه ۱۶ اسفند ۹۶ در اعتراض به بازداشت و روند رسیدگی به اتهامات محمد نجفی به دادگستری شهرستان شازند مراجعه کرده بود به کمپین گفت: «ما با رییس دادگستری این شهر صحبت کردیم و گفتیم شما رییس دادگستری استان هستی و باید تدبیر و درایت به خرج بدهید. متهمین مواد مخدر و جانیان هم عید نوروز با سند آزاد میشوند و چرا آقای نجفی باید در زندان بماند؟ گفت به عنوان رییس دادگستری پرونده را مطالبه و بررسی میکند اما در مراجعه به دادسرا متوجه فشارهای نیروهای امنیتی بر بازپرس در این پرونده شدیم.»
وکیل محمد نجفی به کمپین گفت: «نیروهای امنیتی آنجا بودند و به بازپرس فشار میآوردند. کاملا مشخص بود که داستان پرونده آقای نجفی از سوی نیروهای امنیتی است. نیروهای لباس شخصی آنجا حضور داشتند. ما نمیتوانیم دقیق بگوییم وزارت اطلاعات یا کدام نهاد امنیتی چون این فشارها توسط اجراییات سیستم امنیتی و توسط پلیس امنیت اعمال میشود. نهادهای امنیتی عقب میایستند که دیده نشوند. اما به اینها میگویند بروید بنشینید آنجا ببینید چه خبر است، بروید حضورتان را نشان دهید، با ماشینهای پلاک شخصی بچرخید و ارعاب ایجاد کنید. در سطحی که وقتی ما رفتیم دادستان شازند سریع در را قفل کرد و رفت. با بازپرس خواستیم صحبت کنیم که برخوردهای عصبی داشت.»
پیام درفشان که در پیگیریهای قبلی پرونده محمد نجفی هم با بازپرس پرونده او صحبت کرده بود به کمپین گفت: «بازپرس قبلا هم به من گفته بود که من شاد نیستم ایشان داخل است و اگر در توان من بود میگذاشتم بیاید بیرون و این پرونده برای ما هم مشکل شده. ما میدانیم که فشار روی اینها است اما اعتقادمان این است که باید استعفا دهند نباید قلمشان را در اختیار تحقیقاتی قرار دهند که غیرقضایی است و البته امیدواریم در رایزنیهایی که رییس دادگستری شازند گفته با مقامات انجام می دهد پرونده آقای نجفی حل شود.»
او به کمپین گفت: «آقای نجفی فقط به دلیل پیگیری پرونده مرگ مشکوک وحید حیدری در بازداشتگاه پلیس بازداشت شده که در جریان اعتراضات دی ماه اولین موردی بود که گفتند در زندان خودکشی کرده. آقای نجفی به عنوان یک وکیل پیگیر پرونده شده بود و به همین دلیل او را بازداشت تحت آزارهای روانی و آزارهای شخصیتی قرار دادهاند. من از طریق کسانی که آزاد شدهاند میدانم و مطلع هستم که آقای نجفی را تحت فشارهای سخیف روانی قرار دادهاند در حالی که این او وظیفه خود را انجام داده است.»
محمد نجفی، وکیل دادگستری در اراک، مرکز استان مرکزی ایران است که ۲۵ دی ماه توسط وزارت اطلاعات بازداشت شد. او پیش از بازداشت پیگیر مرگ مشکوک وحید حیدری، جوان معترض اراکی بود که دهم دی ماه ۱۳۹۶بازداشت و روز شنبه، ۱۶ دی ماه جنازه اش به خاک سپرده شد.
وحید حیدری، یکی از بازداشت شدگان اعتراضات شهر اراک است که روز دهم دی ماه در جریان اعتراضات مردم این شهر بازداشت شد. او در بازداشتگاه کلانتری۱۲ رضوی اراک در بازداشت بوده و به گفته خانوادهاش دستفروش بود و در همان میدانی بازداشت شده که دستفروشی میکرد. عموی او به کمپین گفت که جنازه برادرزادهاش را روز شنبه به خاک سپردهاند و او جنازه را ندیده است.
محمد نجفی پیش از بازداشت در مصاحبه با کمپین گفته بود که «من معتقد هستم که این جوان خودکشی نکرده و با پدرش صحبت کردهام خیلی نگران بودند و من اعلام کردم که حاضر هستم رایگان وکالتشان را بپذیرم و پیگیری کنم. این جوان، معترض بوده، گرفتند و بعد زدند و کشتند و حالا دارند آبرویش را هم میبرند. خانواده نگران بودند. ملاحظات دارند. به شدت فضا امنیتی است و خانواده هم تحت فشار هستند.»
پیام درفشان پیشتر در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران گفته بود که بیش از ۸ اتهام متوجه محمد نجفی کردهاند که هیچ مستنداتی برای هیچ یک از اتهامات وجود ندارد. او گفته بود: هشت اتهام به آقای نجفی تفهیم کردهاند. البته وقتی او را برای آخرین دفاع بردهاند یک اتهام هم اضافه کردهاند که ما هنوز نمیدانیم این اتهام چی است. اما اتهاماتی که به او تفهیم شده عبارت است از تشکیل دسته و گروه جهت برهم زدن امنیت کشور، عضویت در گروههای معاند نظام به قصد برهم زدن امنیت کشور، تبلیغ علیه نظام، توهین به مقام معظم رهبری، نشر اکاذیب، ارسال اطلاعات و اخبار به خارج از کشور، اجتماع و تبانی جهت برهم زدن امنیت کشور، اخلال در نظم و آسایش عمومی از طریق شرکت در اغتشاشات اراک.
محمد نجفی ۲۵ دی ماه ۱۳۹۶ همزمان با ۵ فعال مدنی در شهر شازند اراک بازداشت شد. بعد از بازداشت آنها ۱۲ فعال مدنی احضار و تحت بازجویی قرار گرفتند که به گفته پیام درفشان «تعدادی از افرادی که احضار و بازداشت کردهاند را تحت فشار گذاشتهاند که علیه محمد نجفی اعتراف کنند. اما هیچ کدام زیر بار نرفتهاند. سوالات تلقینی و تکراری پرسیدهاند و مدام اصرار داشتهاند که محمد نجفی شما را تشویق کرده در اعتراضات شرکت کنید و او شما را برای اعتراضات میبرده.»