درخواست دو نماینده مجلس از رییس جمهور عمل به وظیفه و رفع حصر در سال جدید
مسعود پزشکیان و الیاس حضرتی دو نماینده مجلس طی دو روز از رییس جمهور خواستار «انجام وظیفه قانونیاش در قبال رفع حصر» میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد پس از هشت سال حصر شدهاند. آنها طی گفتوگو و نوشتن نامه به حسن روحانی خواستار اجرا وعدههای مکررش برای رفع حصر شدهاند. این دو نماینده مجلس اولین کسانی هستند که در سال جدید مجددا درخواست رفع حصر را تکرار کردهاند.
مسعود پزشکیان نایب رییس اول مجلس روز ۱۴ فروردین در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا با اظهار اینکه از حسن روحانی بارها درباره رفع حصر محصوران «وعدههایی با ایما و اشاره در این باره شنیدهایم» گفته است او باید سعی کند به این وعدههایش «عمل» کند.
الیاس حضرتی نماینده دیگر مجلس و رییس شورای اجرایی حزب اعتماد ملی نیز روز ۱۳ فروردین ماه در نامهای خطاب به حسن روحانی خواسته تا به «وظیفه قانونی خود در قبال رفع حصر از کروبی، موسوی و رهنورد عمل کند.» الیاس حضرتی در ابتدای نامه خود که از سوی خبرگزاری ایسنا منتشر شده، با اشاره به اصل ۱۱۳ و ۱۷۶ قانون اساسی، نوشته است از آنجا که بر اساس این دو اصل، رییس جمهور پس از رهبری بالاترین مقام در کشور است، میتواند برای حل معضلات مهم کشور اقدام کند.
الیاس حضرتی در نامه خود با اظهار اینکه اعتراضات به انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ را به طراحی بیگانگان و یا مهدی کروبی و میرحسین موسوی نسبت دهیم «تحلیل ساده و سهل» است که با «واقعیت رخدادها تناسب» ندارد، از رییس جمهور خواسته تا سریعتر باعث رفع حصر شود.
این دو نماینده مجلس هر دو تاکید کردهاند که از آنجا که حسن روحانی علاوه بر رییس جمهور بودن، رییس شورای عالی امنیت است، خواستار صورت گرفتن «هماهنگیهایی» برای رفع حصر شدهاند.
مهدی کروبی و میرحسین موسوی، دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۸۸ بعد از برگزاری انتخابات بحثبرانگیز آن سال، با اعتراضهای گسترده مردمی که معتقد به تقلب در شمارش آرا بودند، همراهی کردند. اعتراضهای مردمی پس از گذشت ماهها همچنان ادامه داشت و حدود یک سالونیم بعد و در بهمن سال ۱۳۸۹ با فراخوان دوباره رهبران جنبش سبز، راهپیمایی جدیدی در تهران برگزار شد که در نهایت به حبس خانگی مهدی کروبی و همسرش فاطمه کروبی و میرحسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد انجامید. فاطمه کروبی همسر مهدی کروبی پس از مدتی آزاد شد، اما زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی همچنان در حصر ماند. حبس خانگی رهبران معترضان در ایران، بدون محاکمه و بدون طی مراحل قانونی انجام شد و تا کنون ادامه دارد. آنان نه در دادگاهی حاضر شدند و نه فرصت دفاع از خود یافتند.
خواسته رفع حصر بارها طی هشت سال گذشته از سوی نمایندگان و شخصیتهای سیاسی و مردم تکرار شده است با این حال تنها اتفاقی که افتاد پس از انتقال مهدی کروبی به بیمارستان و عمل قلب او در شهریور ۹۶، ماموران وزارت اطلاعات که در داخل خانه کروبی تا آن زمان مستقر بودند، مراقبت از خانه را از روز هشتم شهریور ماه پس از بازگشت مهدی کروبی از بیمارستان به خانهاش در کیوسکی در بیرون از منزل او انجام میدهند.
همچنین محدودیت ملاقات فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد از بهمن ماه ۹۶ کمی تغییر کرده است. سایت زیتون در هشتم بهمن ماه نوشته پس از هفت سال فرزندان آنها میتوانند بدون زمانبندی هفتگی و فقط یک بار در هفته، هر زمان که میخواهند به دیدار والدینشان بروند.
اشرف بروجردی، رییس کتابخانه ملی چندین ماه پیشتر در تاریخ ۱۹ آبان ۹۶ مدعی «توافقی» شده بود که براساس آن حصر تمام خواهد شد: «توافقی صورت گرفته که تا پایان سال ۹۶ دامنه حصر آرام آرام کم و یا برداشته شود.»
چندین ماه بعد علی مطهری، نایب رییس مجلس و یکی از نمایندگانی که بارها خواستار رفع حصر شده، روز ۲۵ اسفند ماه ۹۶ گفت «مقامهای ارشد امنیتی و اطلاعاتی» علیرغم وعدهشان برای رفع حصر ان را عملی نکردند. او گفته بود: «به ما قول داده بودند که تا پیش از پایان سال و فرا رسیدن تعطیلات نوروز مشکل حصر مرتفع شود و طبیعتا اگر عمل نکنند ر واقع خلف وعده کردهاند.»
اما اسحاق جهانگیری، معاون رییس جمهور دو روز بعد در تاریخ ۲۷ اسفندماه با اعلام اینکه «دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اقداامت خوبی در زمینه رفع حصر انجام داده» مخاطبانش را امیدوار کرد که سال آینده رفع حصر انجام گیرد. این وعدهای است که نزدیک به هشت سال است مدام در حال تکرار شدن است.
با این حال اگرچه نمایندگان مجلس اظهار امیدواری برای رفع حصر با کمک رییس جمهور و شورای عالی امنیت ملی میکنند که سخنگوی قوه قضاییه روز ۱۴ اسفند ماه گفته بود شورای عالی امنیت ملی تغییری در تصمیم خود برای رفع حصر نگرفته است. غلامحسین محسنی اژهای گفته بود: « تا به امروز هر سالی که گذشته هنوز شورای امنیت ملی تجدیدنظری در این مصوبه نکرده است.»
رفع حصر، یکی از شعارهای اصلی حسن روحانی در مبارزات انتخاباتیاش در بهار ۹۲ بود. حسن روحانی در تبلیغات انتخاباتی خود گفته بود: «به نظر من مشکل نیست شرایطی را در یک سال آینده بشود فراهم کرد که نه تنها آنهایی که در حصرند آزاد شوند بلکه حتی آنهایی که به خاطر سال ۸۸ در زندان هستند هم آزاد شوند.»
حسن روحانی مجددا در دوره دوم مبارزات انتخاباتیاش گفت: «ما آمدهایم حصر را بشکنیم.» با این حال دو هفته پس از انتخابات ریاست جمهوری، صادق لاریجانی رییس قوه قضاییه روز هشتم خرداد ۹۶ با انتقاد از حسن روحانی بدون اینکه نامی از او ببرد، گفت: «نقل کردهاند که کاندیدایی در جمع هواداران خود خطاب به آنان گفته است که ما آمدهایم حصر را بشکنیم. شما چه کارهاید که بخواهید حصر را بشکندی؟»
محمد تقی کروبی فرزند مهدی کروبی در گفتوگویی با کمپین در تاریخ ۲۵ بهمن ۹۵ با انتقاد از عدم عملکرد حسن روحانی به قولش اما گفته بود مساله حصر «برمیگردد به تصمیم شخص آقای خامنه ای» و اکنون هم تصمیم رفع حصر «در اختیار آقای خامنه ای است.»
در قانون اساسی فعلی ایران رهبر جمهوری اسلامی از اختیارات و قدرت بسیاری برخوردار است که از جمله آن عزل و نصب رئیس قوه قضائیه و انتصاب نمایندگانی در شورای عالی امنیت ملیاست و حتی از اختیار «عفو» در مورد کسانی که توسط محاکم و در دادگاه محکوم شده اند، برخوردار است اما هیچ یک از مواد قانون اساسی یا قوانین عادی مصوب مجلس شورای اسلامی به رهبر جمهوری اسلامی اختیار مجازات شهروندان و از جمله اختیار اعمال «حصر» یا «ادامه حصر» داده نشده است و برعکس در اصل سی و سوم و اصل سی و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تاکید شده است که «هیچکس را نمی توان از محل اقامت خود تبعید کرد یا از اقامت در محل مورد علاقه اش ممنوع یا به اقامت در محلی مجبور ساخت، مگر در مواردی که قانون مقرر می دارد» و «حکم به مجازات و اجرا آن باید تنها از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون باشد.»