ستایش خشونت در رسانه حکومتی: درخواست حسین شریعتمداری برای «تقدیر شایسته» از مامور گشتارشاد
علیرغم واکنش گسترده ایرانیان در شبکههای اجتماعی نسبت به برخورد خشونتآمیز یک مامور موسوم به «گشتارشاد» با یک دختر جوان و دستور وزیر کشور برای بررسی این حادثه، روزنامه تندرو کیهان، خواستار تقدیر از مامور پلیسی شد که اعمال خشونت علیه او در این ویدیو مشهود است.
حسین شریعتمداری، مدیر مسوول روزنامه کیهان که منصوب رهبر ایران است در یادداشتی در این روزنامه نوشت: «فرمانده متعهد و دلسوخته نیروی انتظامی باید بدون توجه به این جوسازیهای پلشت و شرمآور، از پلیس زن وظیفهشناس تقدیری شایسته کند و این تقدیر را رسما و با شجاعت مثالزدنی خود به همگان اعلام کند.»
ویدیوی حمله و فحاشی یک مامور زن گشت ارشاد به دختر جوانی، در روز ۲۹ فروردین ماه به صورت گسترده در شبکههای مجازی منتشر شد. در این ویدیو مامور دست دختر را به زور میکشد و با مشت و لگد به او حمله میکند. یک روز پس از انتشار این ویدیو مقامات و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انتقاد شدید از این نحو برخورد خواستار پاسخگویی نیروی انتظامی شدند. دختر جوان داخل فیلم در ابتدا روسری قرمزی به سر دارد که پس از کشیده شدن بر روی زمین از سوی مامور نیرروی انتظامی روسری از سرش میافتد.
سخنگوی نیروی انتظامی در تاریخ ۳۰ فروردین ماه با اظهار تاسف از این برخورد گفت: «پلیس به هیچ وجه چنین رفتارهایی را تایید نمیکند.»
با این حال سعید منتظر المهدی گفت «فیلم پخش شده قطعی از کل واقعیت است» و در جمله دیگر گفت «از زنان انتظار میرود شئونات اخلاقی و اجتماعی را رعایت کنند.» با این حال سخنگوی نیروی انتظامی این مطلب را بیان نکرد که وظیفه نیروی انتظامی حفاظت از جان و مال و آبروی شهروندان است.
در ادامه واکنشها رحمانی فضلی وزیر کشور روز ۳۰ فروردین ماه از نیروی انتظامی خواستار بررسی جامع و ارائه گزارش اتفاق تا «روز شنبه اول اردبیهشت» به وزارت کشور شد. با این حال وزیر کشور نیز دختر داخل فیلم را فحاشی خواند که «در مقابل تذکر مامور نیروی انتظامی به رعایت قانون اقدام به فحاشی» کرده است و برخورد مامور نیروی انتظامی (گشت ارشاد) را «برخورد غیرسازمانی» خواند.
معصومه ابتکار معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری روز ۳۰ فروردین ماه اگرچه در توییتر خود نوشت این برخورد را محکوم میکند و خواستار پیگیری است اما در ابتدای جملهاش فیلم را «منتسب» به گشت ارشاد خوانده در حالی که طبق فیلم منتشر شده مامور مرد و زن نیروی انتظامی هر دو مشخص و واضح نشان داده میشوند که به دختر جوان حمله میکنند.
خانم ابتکار در توییت خود نوشت: «فیلمی در فضای مجازی از برخورد در موضوع حجاب منتشر شده است که به کشت ارشاد منتسب میشود این رفتار چه توجیهی دارد؟ دایره عمل یک مامور حتی در صورت اهانت به وی، تا کجاست؟ به شدت این برخورد را محکوم و پیگیری میکنم. این رفتارهای خشن و غیردینی در شان هیچ انسانی نیست.»
شهیندخت مولاوردی دستیار رییس جمهور در حقوق شهروندی در توییتی درباره این اتفاق از عبارت «برخورد ماموران پلیس زن با مقوله بدپوششی» نوشته است: «انتشار کلیپ نحوه برخورد ماموران پلیس زن با مقوله بدپوششی و شیوه ارشاد آنها!« بیش از پیش ضرورت تغییر رویکرد نهادهای فرهنگی و انتظامی از «باید» و «باور»، از «تبلیغ» به «تعمیق»، از «ظاهر» به «معنا» و از «فعالیتهای محوری» به «اثربخشی» که از برنامههای فرهنگی دولت یازدهم بود.»
و اما طیبه سیاوشی نماینده مجلس در اولین توییت خود نسبت به این فیلم آزار دهنده نوشت: «این خشونت همان خشونت علنی است که در زمان دولت #احمدینژاد شاهد آن بودیم و کمتر در این دوره به ویژه علیه زنان تجربه میکردیم.»
این توییت با انتقاد کاربران مواجه شد. چند ساعت بعد خانم سیاوشی توییت دیگری را منتشر کرد: «فیلم برخورد اخیر #گشت_ارشاد واقعا تاسف آور بود. با سردار اشراق، معاون امور حقوقی و مجلس #ناجا تماس گرفتم، ایشان گفتند برخورد ماموران ما اشتباه بود و ما دستور داده بودیم اگر مقاومتی صورت گرفت، ماموران رها کنند. #نیروی_انتظامی به سرعت مساله را بررسی خواهد کرد.
به دنبال دومین توییت خانم سیاوشی برخی از کاربران توییتر نوشتهاند از صحبتهای خانم سیاوشی میتوان نتیجه گرفت که پس از این پس دختران مقاومت کنند.
مهدی مهدویآزاد در توییتر خود نوشت: «بعد از ویدیوی نفرت انگیز #گشت_ارشاد، طیبه سیاوشی رئیس کمیته زنان مجلس به نقل از سردار اشراق معاون ناجا از دستورالعملی خبر داد که تاکنون محرمانه بوده: ماموران گشت ارشاد «دستور» دارند در صورت «مقاومت» دختران و زنان آنها را رها کنند. خواستم برای دفعات بعد مطلع باشید…»
در مقابل این اظهارنظرها، محمد رضا عارف نماینده مجلس با استفاده از عبارت «زنان فرهیخته کشورمان» از آنها خواسته تا برای حفظ حرمتشان حجاب را حفظ کنند. او در توییتر خود نوشت: «حرمت و ارزش دختران سرزمین من نباید با اعمال سلیقه برخی افراد شکسته شود. مطمئنا زنان فرهیخته کشورمان هم در حفظ این حرمتها بیش از دیگران و مدعیان تلاش میکنند.» توییت محمدرضا عارف با انتقاد شدیدی از سوی کاربران و زنان قرار گرفت چرا که به جای تصریح در به رسمیت شناختن نقض حقوق و آزادیهای شهروندی، به گونهای موضوع اعمال خشونت را با نحوه پوشش زنان مرتبط دانسته بود.
با این وجود مقامهای محافظهکار و تندرو با حمایت از اقدام پلیس زن، به حمایت از برخورد با زنانی که از نظر دستگاههای حکومتی حجاب خود را رعایت نمیکنند پرداختند. علم الهدی، امام جمعه مشهد در خطبههای نماز جمعه روز ۳۱ فروردین ماه گفت چرا پس از انتشار یک ویدیو از ضرب و شتم دختر جوانی از سوی مامور نیروی انتظامی تمام دستگاهها از او دفاع میکنند: «برای حمایت از یک خانم بیحجاب تمام دستگاههای کشور راه میافتد.» او در حالی دختر داخل فیلم را بیحجاب میداند که در ابتدای فیلم روسری به سر داشت اما در حین کشیده شدن از سوی مامور زن روسری از سرش افتاد.
علم الهدی با نگرانی از اتمام برخوردها با بدحجابی در جامعه گفت این «ندا ضد قرآن و امر به معروف و نهی از منکر است که سیدالشهدا برای آن خون خود را نثار کردند. خطای خطاکار باید جبران شود اما نیروی انتظامی که در مهالک مختلف به فریاد نظام و انقلاب در همین سال ۹۶ رسیده، نباید به خطای یک مامور آن هم در زمینه یک منکر شرعی زیر سوال قرار بگیرد. برای حمایت از یک خانم بیحجاب تمام دستگاههای کشور راه میافتد.»
اما خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران ایران روز ۳۱ فروردین ماه نوشت سیاسیون و روشنفکران جامعه با هیاهو جای متهم و شاکی را عوض کردند. این خبرگزاری که معتقد است متهم دختر جوان است، نوشته او انگشت دست مامور نیروی انتظامی را شکسته و به صورتش هم چنگ زده است.
خبرگزاری فارس همچنین نوشته جیغ و دادهای دختران جوان در این فیلم تصنعی است و نشان از آمادگی قبلی آنها میدهد. به اعتقاد فارس این دختر و دوستانش به قصد خواستهاند مورد فحاشی و ضرب و شتم قرار بگیرد.
خبرگزاری فارس که از واکنش و انتقادهای نمایندگان مجلس و دیگر مقامات از برخورد نیروی پلیس ناراحت است، نوشته: برخی سیاسیون که فضا را برای اظهارنظر مناسب دیدند، به صحنه آمدند و نسبت به نیروی انتظامی و ماموران گشت ارشاد واکنش نشان دادند.
حمله به گشت ارشاد در توییتر
از سوی دیگر اگرچه برخی از مسوولان با اظهارات محافظهکارانه خواستار پیگییری وضعیت نیروی انتظامی شدند اما مردم در شبکههای مجازی به خصوص در توییتر با هشتگ «گشت ارشاد» به صورت گسترده نسبت به رفتارهای نیروی انتظامی در طی ۴۰ سال نظام جمهوری اسلامی واکنش نشان دادهاند.
فاطمه جمالیپور روزنامهنگار ساکن ایران در توییتر خود نوشت: «واکنشها به اندازه خود اتفاق عصبانیکننده است. وزیر کشور به دختر گفت فحاش. ابتکار گفت فیلم منتسب شده به گشت ارشاد. مولاوردی گفت نحوه برخورد مامور با مقوله بدپوششی مشکل داشته. یعنی ایشون معتقد به پوشش خوب و بد است. طیبه سیاوشی مدعی شد خشونت در این دوره کمتر شده است.#گشت_ارشاد»
ترانه علیدوستی بازیگر مطرح سینمای ایران در توییترش با انتشار فیلم مذکور نوشت: «حیف از اسم زن. حیف از اسم انسان. به مو و روسری دیگران چنگ زدن ارشاد نیست. حلقوم بچه های مردم رو فشردن برای ارزشهای خودتون ارشاد نیست. توحش است! گشت خفقان و قلدری و بربریت. ما از این فیلمها باز هم این سالها دیدیم; ادای حیرت و برخورد با مأمور خاطی رو درنیارید لطفا.»
حسین باستانی روزنامهنگار با تاکید بر اینکه رفتار خشن گشت ارشاد با مردم چندین دهه رواج دارد نوشته است: «عادت داشتند ببرند و بزنند و کسی هم خبردار نشود. حالا کاربران #فضای_مجازی، هر مورد را از پستو بیرون میکشند و در کوی و برزن جار میزنند. تَهِ مشکل حضرات با فضای مجازی، همین است. #گشتارشاد»
علی ملیحی روزنامهنگار ساکن ایران نوشت: «سال ۸۸ شعار میدادیم “دولت #گشت_ارشاد نمیخوایم، نمیخوایم” اما واقعیت این است که نهادهای انتخابی قدرت متوقف کردن گشت ارشاد یا جلوگیری از اجرای قانون حجاب اجباری را ندارند. راهی جز نافرمانی و مقاومت مدنی برای متوقف کردن این آپارتاید وجود ندارد.»
امید توشه روزنامهنگار ساکن ایران با نقد بیعدالتیها در جامعه نوشت: «وقتی سعید مرتضوی که جنایتش در کهریزک به اثبات رسیده و حکم زندانش صادر شده، راست راست در خیابان میگردد، چرا باید این مامور پلیس بترسد که دست روی دختری بیگناه بلند کرده است؟ جمع کنید این بساط مسخره #گشت_ارشاد را؛ با زور سبک زندگیتان را نمیتوانید به جوانان تحمیل کنید.»
در طی ماههای اخیر شدت عمل ماموران نیروی انتظامی نسبت به دختران و زنان بیشتر شده است. مریم شریعتمداری دختری که بر بالای سکوی رفته و روسری خود را بر دست گرفته بود از سوی مامور نیروی انتظامی از پشت به پایین پرتاب شد که باعث زخمی شدن زانویش شد. پس از این اتفاق سعید منتظر المهدی سخنگوی نیروی انتظامی گفت نحوه برخورد پلیس با مریم شریعتمداری «در دست بررسی است.»
سلمان سامانی سخنگوی وزارت کشور اما نسبت به انتقادها از برخورد نیروی انتظامی با مریم شریعتمداری به عنوان شهروند گفت: «نیروی انتظامی به عنوان ضابط دادگستری وظیفه برخورد با جرایم مشهود را برعهده دارد.» او در دفاع از بازداشت و هل دادن خانم شریعتمداری به روی زمین گفت: مطابق قانون باید اقدامات لازم را به منظور حفظ ادله وقوع جرم و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم به عمل اورد.»
دو ماه پس از این اتفاق مجددا شاهد برخورد نامناسب نیروی انتظامی با دختر دیگر در یکی از پارکهای تهران هستیم. این بار از آنجا که قربانی یکی از دختران خیلی انقلاب نبوده و در پارک مورد بیاحترامی و کتک خوردن از سوی نیروی انتظامی قرار گرفته وزیر کشور، سخنگوی نیروی انتظامی و دیگر مسوولان به انتقاد از آن پرداختند.