احتمال اجرای حکم اعدام محمد ثلاث طی روزهای آینده و تاکید دوبارهاش بر بیگناهی
پس از انتشار شایعاتی مبنی بر اجرای حکم اعدام محمد ثلاث، وکیل مدافع این درویش گنابادی با تکذیب این خبر گفت حکم اجرا نشده اما پرونده در مرحله استیذان و اجازه نهایی رئیس قوه قضائیه است و احتمال دارد او طی سه یا چهار روز آینده اعدام شود. محمد ثلاث نیز طی تماس تلفنی کوتاهی با خانوادهاش بر بیگناهی اصرار کرده و گفته عمدی در حادثه روز سی اسفند و کشتهشدن ماموران پلیس نداشته است.
محمدرضا ثلاث، درویش گنابادی و راننده ۵۱ ساله ساکن بروجرد که در جریان حمله پلیس و لباس شخصیها به دراویش گنابادی در سیام بهمن ماه و به اتهام حمله با اتوبوس به سه مامور پلیس و قتل آنان بازداشت شد، در یک روند عجولانه و غیرعادی در نظام قضایی ایران، طی یک ماه و نیم حکم اعدامش (قصاص) صادر و در دادگاه تجدید نظر نیز تایید شد.
روز نوزدهم اردیبهشت، شایعاتی مبنی بر اجرای حکم او در زندان رجایی شهر کرج در فضای مجازی پیچید اما یکی از نزدیکان او با تکذیب این خبر به کمپین حقوق بشر در ایران گفت محمد ثلاث با خانوادهاش تلفنی صحبت کرده و خبر از صحت و سلامتی خود داده است. منبع نزدیک به دراویش گنابادی به کمپین گفت هنوز مشخص نیست شایعه اجرای حکم محمد ثلاث از سوی چه کسانی و با چه هدفی منتشر شده اما دراویش گنابادی و خانواده او منبع انتشار این شایعه نبودهاند و ممکن است آزمایشی از سوی نیروهای امنیتی-قضایی برای سنجش فضا و آمادگی افکار عمومی باشد.
تلاش کمپین برای دسترسی به وکیل محمد ثلاث، با پاسخ ندادن تلفن از سوی دفتر ایشان موفقیتآمیز نبود اما این وکیل دادگستری با تکذیب اجرای حکم، به خبرگزاری داخلی ایسنا گفت پرونده موکلش پس از قطعی شدن حکم در مرحله استیذان از رئیس قوه قضائیه قرار دارد و احتمالا طی سه یا چهار روز آینده اجرا شود.
سعید اشرفزاده وکیل محمد ثلاث در این باره به ایسنا گفت: « خبر اجرای حکم کذب است ولی پرونده به اجرای احکام ارسال شده و در مرحله استیذان قرار دارد و با توجه به روند پرونده، امکان دارد که طی ۳ یا ۴ روز آینده حکم اجرا شود.»
وکیل محمد ثلاث به ایسنا گفت موکلش روز نوزدهم اردیبهشت و به مناسبت تولدش توانسته یک مکالمه تلفنی سه دقیقهای با خانوادهاش برقرار کند و بارها در این گفتگو تاکید کرده بیگناه است و عمدا دست به این کار نزده و در زمان ارتکاب عمل، حال خودش نبوده و خواستار اعاده دادرسی شده است
محمد ثلاث در اولین اعترافات پس از بازداشت و در حالی که به شدت مجروح بود و همچنین در جریان دادگاه نیز بارها تاکید کرد به دلیل ضرب و شتم شدن از سوی پلیس و پس از یک محاصره طولانی، عصبی شده، به درستی امکان تصمیمگیری و فکر کردن نداشته و ناخودآگاه و غیرعمدی با اتوبوس به خیابان رفته، اما دفاعیات او در دادگاه سریع، مورد پذیرش قضات قرار نگرفت و او به اتهام سه فقره قتل عمد به سه بار قصاص محکوم شد و اینک با رد فرجامخواهی و ارسال پرونده به اجرای احکام، او پس از اذن رئیس قوه قضائیه در آستانه اعدام قرار دارد.
رسانههای داخلی و تلویزیون جمهوری اسلامی، تنها بخشهای کوتاه و گزینش شده ای از دفاعیات آقای ثلاث را منتشر کردهاند. اجرای احکام اعدام در جمهوری اسلامی پس از قطعی شدن و برای اجرا، به اجازه رئیس قوه قضائیه نیاز دارد که به این مرحله از روند دادرسی اصطلاحا استیذان میگویند.
قاضی محمد شهریاری سرپرست امور جنایی تهران روز ۱۵فروردین ماه با اعلام این خبر به خبرگزاری ایلنا گفته است محمد ثلاث به اتهام «اخلال در نظم عمومی» به زندان نیز محکوم شده با این حال او هیچ توضیحی درباره مقدار زندان او نداده است.
حکم قصاص محمد ثلاث، کمتر از یک ماه پس از بازداشتش در ۲۸ اسفند ۹۶ صادر شد و ۱۶ روز بعد در تعطیلات فروردین ۹۷ از سوی دادگاه تجدیدنظر نیز تایید شد. پیش از برگزاری جلسات دادگاه او، سردار رحیمی فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ روز ۱۰ اسفند ماه خبر داده بود که با هماهنگی نیروی انتظامی و قوه قضاییه «راننده اتوبوسی» که ماموران ناجا را زیر گرفته تا پیش از سال جدید اعدام خواهد شد. او در گفتوگو با شبکه رادیویی ایران گفته بود «براساس اطلاع بنده» او (راننده اتوبوس) پیش از پایان سال به دار آویخته میشود، پیشبینی که علیرغم عجله و شتاب مقامات انتظامی و قضایی، به دلیل لزوم حفظ ظاهری مراحل دادرسی محقق نشد.
غلامحسین اسماعیلی، رییس کل دادگستری استان هم پس از اعلام حکم دادگاه بدوی گفت: «بسیار خوشحال هستیم که با کثرت پروندههای موجود توانستیم به این پرونده در اسرع وقت رسیدگی کنیم تا منتج به صدور رای شود.»
محمد ثلاث در طی سه جلسه دادگاه در تاریخ ۲۰ ، ۲۱ و ۲۷ اسفند ماه در شعبه ۹ دادگاه کیفری استان تهران به ریاست قاضی محمدی کشکولی محاکمه شد. وکیل انتخابی او در جلسه دوم به دادگاه پیوست و به دلیل فرصت نداشتن برای مطالعه پرونده از دادگاه مهلت خواست تا پرونده را مطالعه و بتواند از موکلش دفاع کند. او در مرحله تحقیقات مقدماتی وکیل نداشت و در جلسه اول نیز وکیل تسخیری او که از سوی قوه قضاییه انتخاب شده، در دادگاه حضور داشت.
آقای ثلاث در جلسه سوم و آخرین دادگاه خود در روز ۲۷ اسفند ماه اتهامات خود را «سه فقره قتل» و «اخلال در نظم عمومی از طریق جنجال و تعرض» رد کرد و گفت کار او عمدی نبوده و به دلیل ترس و فراز از ضرب و شتم دوباره توسط ماموران، ضعف بینایی و با دست شکسته کنترل خودرو را از دست داده و قصد کشتن نداشته است.
محمد شهریاری نماینده دادستان در دومین جلسه دادگاه، درویش بودن او را هم مورد خلاف دانست و گفت: «متهم گفته که عضو هیچ فرقهای نیست. در حالی که یکی از دراویش است. وی اعتراف کرده که تشکیلاتی دارند و عضویتاش محرز است و پرونده مجزا در این خصوص در دادسرای صالحه تشکیل شده است.» با این حال این نماینده دادستان توضیحی نداد چرا درویشی باید جرم باشد و آیا تمام دراویش ایران با این تعریف مواجه با پرونده در «دادسرای صالحه» خواهند بود.
یک منبع نزدیک به دراویش گنابادی به کمپین گفت محمدرضا ثلاث از دراویش گنابادی قدیمی است و درویش بودن را در دادگاه احتمالا به این دلیل انکار کرده که مجازات و یا عواقب عمل غیرعمدیاش برای سایر همکیشانش هزینهساز نشود.
یک روز پس از بازداشت محمد ثلاث فیلمی از مصاحبه او در صداوسیما پخش شد در حالی که با سر باندپیچی شده و صورت و گردن زخمی روی تخت بیمارستان بود، با تسلیت به خانواده کشته شدگان، گفت عصبی بوده و از شدت جراحات امکان فکر کردن نداشته است.
در جریان حمله ماموران پلیس و لباس شخصیهای سپاه پاسداران به تجمع دراویش گنابادی در اواخر اسفند ۹۶، بیش از سیصد تن از دراویش پس از ضرب و شتم، بازداشت شدند و اغلب آنان همچنان بدون دسترسی به وکیل و امکانات درمانی، در زندانهای تهران بزرگ و زندان زنان شهرری (قرچک) نگهداری میشوند.