شروع مجددا بازجوییها و تحت فشار قرار دادن فعالان محیط زیست در زندان
یک منبع نزدیک به خانوادههای فعالان محیط زیست بازداشت شده از شروع بازجوییهای دوباره و آزار و اذیت آنها در بند دو الف سپاه پاسداران در زندان اوین خبر داد.
به گفته این منبع که نخواست نامش فاش شود در آخرین ملاقاتهای خانوادهها با فرزندانشان که در هفته گذشته صورت گرفته «دماغ سام رجبی زخم شده بود، دندان جلوی طاهر قدیریان شکسته بود و ماموری که نیلوفر بیانی را برای ملاقات با چشمبند به نزد خانوادهاش برده به مادرش گفته است باید با ما همکاری کند.»
این منبع گفت طبق خبرهای رسیده به انها «بازجوییها دوباره شروع شده و در داخل زندان تحت فشار هستند. این موضوع بسیار برای خانوادهها نگران ننده و ترسناک است. چرا دوباره بعد از پنج ماه بازداشت بازجوییها شروع شده است.»
از سوی دیگر مادر سام رجبی یکی از فعالان بازداشت شده و کارمند موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» به کمپین گفت پس از پنج ماه بازداشت هنوز «وکلا اجازه ملاقات و مطالعه پرونده را نیافتهاند.»
لیلی هوشمند افشار در پاسخ به این سوال که آیا فرزندش مجددا مورد بازجویی قرار گرفته گفت: «ما دقیقا نمیدانیم. برخی میگویند که بازجوییها تمام شده و پرونده در دست دادستانی است و برخی میگویند بازجویی دوباره شروع شده است. هیچکس به ما پاسخ درست نمیدهد.»
همچنین به گفته مادر سام رجبی «بازپرس پرونده اتهام سام و بقیه را جاسوسی برای اسراییل» عنوان کرده است. خانم لیلی هوشمند افشار گفت: «بازپرس به من این اتهام را گفت اما این اتهام کذب محض است.»
پیش از این مقامات قضایی ایران نیز در گفتوگوهای خود اتهام «جاسوسی» را برای فعالان محیط زیست بازداشت شده عنوان کردهاند اما پس از گذشت پنج ماه هنوز مشخص نیست مصادیق این اتهام چیست.
مادر سام رجبی یکی از فعالان محیط زیست بازداشت شده گفت در آخرین ملاقات با فرزندش در زندان اوین در تاریخ یکشنبه ۲۷ خرداد ماه «زخمی را روی دماغ فرزندم دیدم.» او گفت: «ملاقاتهای ما در حضور ماموری صورت میگیرد و ما جز سلام و احوالپرسی اجازه نداریم درباره موضوع دیگری صحبت کنیم. بنابراین علت این زخم را نمیدانم.»
مادر این فعال محیط زیست بازداشت شده درباره وضعیت فرزندش نیز گفت: «پس از پنج ماه حبس نمیتوان از وضعیتش توقع زیادی داشت، ضعیف و لاغر و رنگ پریده است. تا تاریخ ۲۷ اسفند ماه در انفرادی بود و از آن پس با دو سه نفر دیگر هم بند است.»
خانم افشار درباره اینکه تاکنون به کدام نهادها مراجعه کرده است، گفت: «ما به سپاه پاسداران که مسوول بازداشت آنهاست دسترسی نداریم اما با نهادهای دیگر صحبت کردیم که یا اظهار بیاطلاعی کردهاند یا حرف درستی نمیزنند. ظاهرا کاری از دست کسی برنمیآید. مقامات قضایی هم ضدونقیض حرف میزنند. ظاهرا خودشان هم نمیدانند با این پرونده چه کار کنند.»
کاووس سیدامامی، سام رجبی، هومن جوکار، نیلوفر بیانی، مراد طاهباز، طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و سپیده کاشانی، کارکنان و مدیران سابق و فعلی موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» هستند که که چهارم و پنجم بهمن ماه بازداشت شدند. دفتر میراث حیاتوحش پارسیان نیز پس از بازداشت کاووس سیدامامی و همکارانش در تاریخ چهارم بهمن ماه پلمب شد. کاووس سیدامامی هم در زندان اوین به دلایل نامشخصی جان خود را از دست داد و مسوولان زندان از مرگ او در تاریخ چهارم بهمن ماه به خانوادهاش خبر دادند.
پس از مدتی علیرضا فرهادزاده، عکاس و مستندساز حوزه محیط زیست و مرتضی آریانژاد، فعال حوزه حفاظت از طبیعت، محمود صالح احمدی فعال محیط زیست، عبدالرضا کوهپایه، کوهنورد و عکاس طبیعت، حسن راغ، عارف زارغ و محمد زارع همیاران محیط زیست در منطقه بندر لنگه و بستک که فعال در حفاظت از قوچ و میش لارستان بودند نیز بازداشت شدند.
علاوه بر این طی دو روز ۱۷ و ۱۸ اردبیهشت ماه ۹۷ تعداد دیگری از فعالان محیط زیست به اضافه تعدادی از اعضای خانواده آنها در شهرهای لاوردین، بندرلنگه، جناح و بستک در جنوب ایران بازداشت شدند. در میان بازداشتیها پدر محمد و عارف زارع نیز وجود دارند. در حال حاضر علیرضا فرهادزاده و مرتضی آریانژاد با قرار وثیقه آزاد شدند.
عیسی کلانتری رییس سازمان حفاظت محیط زیست روز اول خرداد ماه اعلام کرد «وزارت اطلاعات «هیچ مدرکی دال بر جاسوس بودن »این افراد نیافته است و گفت بنا بر تشخیص وزارت اطلاعات و کمیته چهار نفره هیات دولت: «فعالان بازداشت شده باید آزاد شوند چون هیچ سندی برای اثبات تهمتهایی که به این افراد زده شده وجود ندارد.»
اما جعفری دولتآبادی دادستان تهران روز دوم خرداد ماه گفت نه کلانتری و نه هیات دولت «حق اظهارنظر و مداخله در پرونده» را ندارند.
با این حال نمایندگان مجلس، گفتههای محمود علوی وزیر اطلاعات به آنها را درباره جاسوس نبودن بازداشتشدگان بارها اعلام کردهاند. از جمله محمود صادقی نماینده مجلس که در تاریخ ۱۸ اردبیهشت ماه در توییتر خود به نقل از صحبتهای وزارت اطلاعات نوشت: «صریحا، مستدلا و مستندا اعلام کردند هیچ دلیلی بر جاسوسی آنها نیافتهاند.» صادقی در توییترش نوشته بود: «در جلسه دیروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، کارشناسان ضدجاسوسی واجا در پاسخ به نمایندگان اصولگرا، که از وزیر اطلاعات درباره علت عدم برخورد با فعالان محیط زیستی سوال کرده بودند، صریحا مستدلا و مستندا اعلام کردند هیچ دلیلی بر جاسوسی آنها نیافتهاند.»