سوالات حقوقی ۹: چگونه می‌توان تبعیض موجود علیه زنان در قوانین ایران در زمینه برخورداری یکسان از حق طلاق را بیاثر کرد؟
سوال: فردی که قصد ازدواج با او دارم به برابری زن و مرد معتقد است و گفته هر اقدامی که باعث شود قوانین نابرابر را بیاثر کند و برابری در روابط ما ایجاد کند را انجام خواهد داد. با توجه به این که زنان در ایران حق طلاق ندارند من چطور می‌توانم حق طلاق بگیرم و مطمئن شوم که در آینده در صورت شکست رابطه برای جدا شدن با مشکلی روبرو نخواهم شد؟
با توجه به وجود موارد آشکار تبعیض علیه زنان در قوانین ایران، تنها راهکار عملی موجود استفاده از شروط ضمن عقد یا در صورتی که ازدواج قبلا ثبت شده باشد، تنظیم اسناد مربوطه در دفترخانه اسناد رسمی است. به این معنا که طرفین رسما توافق می‌کنند که به جای قوانین رایج کشور، توافقات خود آنها بر روابط متقابلشان حاکم باشد. این گونه شروط بر قانون برتری دارند و در صورت بروز اختلاف باید به شرط ضمن عقد عمل شود.
طلاق در ایران به تصریح ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی به اراده و خواست مرد صورت میگیرد. در مقابل، زن فقط در موارد خاص و با اثبات غیر ممکن بودن ادامه زندگی میتواند از دادگاه درخواست طلاق کند. بنابراین، شما باید در موقع ثبت عقد ازدواج از دفترخانه بخواهید که همسرتان به شما وکالت بلاعزل بدهد تا بعدا در صورت تمایل بتوانید طلاق بگیرید. البته بعد از ثبت ازدواج هم می‌توانید با مراجعه به دفتر اسناد رسمی این وکالتنامه را ثبت نمایید. توجه کنید که وکالت حتما باید بلاعزل باشد تا مرد نتواند هر وقت منصرف شد آن را باطل کند.
این شرط عبارت است از آنکه زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر می‌دهد که زن در هر زمان و تحت هر شرایطی اختیار داشته باشد خود را به هر نوع طلاق و به هر طریق اعم از گرفتن یا بخشش مهریه مطلقه کند. لازم است که شما قبل از مراجعه برای ثبت این وکالتنامه با همسر خود به توافق برسید که در صورتی که بخواهید از این وکالت استفاده کنید وضع مهریه به چه ترتیب خواهد بود زیرا این نکتهی است که معمولا زوج‌ها در مورد آن دوچار اختلاف می‌شوند.
به تازگی بسیاری از دفاتر ازدواج از ثبت وکالت در طلاق خودداری می‌کنند اما به خاطر داشته باشید که اگر سردفتری برای انجام این خواسته زن و شوهر مانع شود، تخلف انجام داده و مستوجب مسئولیت انتظامی و قانونی آنها خواهد بود. بنابراین در صورت خودداری سردفتر، ابتدا مسوولیت قانونی و انتظامی را به او یادآوری کنید و اگر تغییر روش نداد می‌توانید به مرجع انتظامی سردفتران مراجعه و از وی طرح شکایت کنید. اگر دفترخانه‌ای تخلف کرد، شاکی میتواند به ۲ صورت شکایت خود را اعلام کند، یا با مراجعه به سازمان ثبت اسناد از دفترخانه متخلف شکایت کند یا به کانون سردفترداران و دفتریاران مراجعه کند.
نکته بسیار مهم دیگر این است که متن وکالت در طلاق روشن و خالی از ابهام تنظیم شده و فاقد هرگونه قید و شرط باشد مگر شرایطی که طرفین دقیقا درباره آن به توافق رسیده باشند. موارد زیادی مشاهده شده که به دلیل تنظیم غیر دقیق و مبهم متن وکالتنامه، زن در عمل نتوانسته از آن استفاده کند.
