اعطای حمایت دیپلماتیک از سوی دولت بریتانیا به نازنین زاغری و واکنش سفیر ایران در لندن
جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا روز پنجشنبه ۱۶ اسفند (هفتم مارس) به نازنین زاغری زندانی دوتابعیتی که اکنون سه سال است در بازداشت به سر میبرد «حمایت دیپلماتیک» اعطا کرد. جرمی هانت اعلام کرده از این به بعد آسیب به او، آسیب به دولت بریتانیا به شمار میآید: «این یک اقدام بسیار واضح است و بسیار امیدوارم که مقامات ایرانی متوجه شوند که آنها نمیتوانند با زندگی مردم عادی به این شکل بازی کنند.»
جرمی هانت گفت: «امروز من تصمیم گرفتم که بریتانیا در گامی بسیار غیرمعمول (به نازنین زاغری) حمایت دیپلماتیک اعطا کند.»
این نخستین بار است که بریتانیا با استفاده از ابزار قانونی بینالمللی اعطای حمایت دیپلماتیک به یک شهروندش نسبت به نحوه برخورد با او در کشور دیگر اعتراض میکند. نازنین زاغری اولین زندانی دوتابعیتی در ایران است که برخوردار از حمایت دیپلماتیک کشور دیگر شده است.
روزنامه گاردین درباره این خبر نوشته است این اقدام پرونده نازنین زاغری را از مساله کنسولی موجود را به سطح اختلاف میان دو کشور ارتقا میدهد.
اما چند ساعت پس از اعطای حمایت دیپلماتیک از سوی دولت بریتانیا به خانم زاغری، حمید بعیدینژاد سفیر ایران در بریتانیا در حساب توییتری خود نوشت این تصمیم فاقد آثار حقوقی و اجرایی است: «تصمیم وزارت خارجه انگلیس به اعطای حمایت دیپلماتیک به خانم زاغری، مخالف حقوق بینالملل میباشد و فاقد آثار حقوقی و اجرایی است. حقوق بینالملل اعطای حمایت دیپلماتیک از سوی دولتها را فقط نسبت به اتباع خود ممکن میداند. طبق قانون ایران، ایرانیان فارغ از محل اقامت تابعیت خود را حفظ میکنند.»
البته وزیر امور خارجه بریتانیا همزمان با اعطای حمایت دیپلماتیک به نازنین زاغری اعلام کرده این حرکت «بعید» است که فورا به نتیجهای منتهی شود.
وزیر امور خارجه بریتانیا همچنین گفته تصمیم او برای اعطای حمایت دیپلماتیک به نازنین زاغری در پاسخ به «رفتار کاملا اشتباه» مقامات ایرانی نسبت به پرونده او بوده است. او گفته است «این یک اقدام دیپلمایتک مهم است که به تهران نشان میدهد رفتار آنها کاملاً اشتباه است.» وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرده به دلیل رعایت نکردن قوانین در بازداشت نازنین زاغری که منطبق با «حقوق بینالمللی» است و همچنین عدم دسترسی او به مراقبتهای پزشکی، او تصمیم به اعطای حمایت دیپلماتیک به او گرفته است.
نازنین زاغری، شهروند ایرانی– بریتانیایی در تاریخ فروردین ۹۵ در فرودگاه امام خمینی در زمانیکه قصد بازگشت به انگلستان را داشت از سوی ماموران سپاه پاسداران بازداشت و به جای نامشخصی در کرمان منتقل شد. او ماهها پس از بازداشت به بند زنان زندان اوین منتقل شد و تاکنون در انجا به سر میبرد. خانم زاغری به اتهام جاسوسی به پنج سال حبس محکوم شده است که تاکنون سه سال آن گذشته است. نازنین زاغری پیش از بازداشت بارها برای دیدار با خانواده اش به ایران سفر کرده است. همچنین از زمان بازداشت او، دخترش که در آن زمان ۲۲ ماهش بود توسط خانواده او در تهران نگهداری می شود.
مونیک ویلا، مدیر اجرایی بنیاد تامسون رویترز از بوریس جانسون بارها اعلام کرده نازنین زاغری در بنیاد خیریه توماس رویترز مدیر پروژه بخش توسعه رسانههای من بوده است.
پیش از این یک بار خبر آزادی مشروط او در دسامبر ۲۰۱۷ پیش آمد که مقامات ایرانی آن را تکذیب کردند. ریچارد راتکلیف در گفتوگو با رسانههای انگلیسی خبر داد وکیل ایرانی نازنین در ملاقات با او در زندان در روز ۲۹ آذر ۹۶ خبر داده که نام او در لیست زندانیان «واجد شرایط آزادی زودهنگام» قرار گرفته است. وکیل او به این زندانی گفته بود احتمالا به زودی آزاد خواهد شد و برای کریسمس به خانهاش برمیگردد. با این حال یک روز پس از انتشار این گفتوگو،غلامحسین اسماعیلی رییس کل دادگستری استان تهران در تاریخ اول دی ماه خبر آزادی نازنین زاغری را تکذیب کرد و گفت علاوه بر اینکه او در حال سپری کردن پنج سال حبس خود است با پرونده دیگری هم مواجه است.
نازنین زاغری به همراه نرگس محمدی در بند زنان زندان اوین روز ۲۶ دی ۹۷ برای سه روز در اعتراض به نحو رسیدگی پزشکی و بیتوجهی مسوولان زندان به نیاز آنها برای درمان دست به اعتصاب غذا زدند. در آن زمان جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا در توییتر خود بازداشت خانم زاغری را «کاملا غیرقابل قبول» دانست و درمان او که او در اختیار مقامات ایرانی است را نقض کامل حقوق بشر عنوان کرده بود.