اعتراض هزاران معلم در دور سوم اعتصابات صنفی به سیاستهای آموزشی و درخواست آزادی تشکلیابی صنفی
هزاران تن از معلمان برای سومین بار در سال جاری، طی روزهای دوازدهم تا چهاردهم اسفند ماه به نشانه اعتراض به مشکلات نظام آموزشی از حضور در کلاسهای درس خودداری کردند. در این تحصن که به دعوت شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران برگزار شد، معلمان با انتقاد از خصوصیسازی گسترده در نظام آموزشی، خواستار توقف پولیسازی آموزش، آزادی معلمان زندانی، آزادی تشکلیابی مستقل و افزایش بودجه آموزش و پرورش و حقوق معلمان شدند.
جواد لعل محمدی، فعال صنفی معلمان در مشهد با انتقاد از بیتوجهی مسئولان به خواستههای معلمان، به کمپین حقوق بشر در ایران گفت عمده ترین دلیل اعتراضات معلمان این است که «دولت بر خلاف قانون اساسی، با واگذاری وظیفه آموزش به بخش خصوصی آموزش و پرورش را به یک تجارتخانه تبدیل کرده است.»
به گزارش کانال خبر شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان، تا دومین روز این تحصن، بیش از هزار مدرسه از سراسر ایران در اعتراضات شرکت کرده اند. بنا به تصاویری که این کانال منتشر کرده معلمان کلاسهای درس را تعطیل کرده و با حضور در دفتر مدرسه پلاکاردها و کاغذنوشتههایی را در دست گرفتهاند که مطالبات معلمان بر روی آن نوشته شده است.
جواد لعل محمدی، از اعضای کانون صنفی معلمان در مشهد در گفتگوی کوتاهی با کمپین، گفت عمده ترین دلیل اعتراض معلمان خصوصی سازی گسترده و نقض اصل ۳۰ قانون اساسی است: «عمده ترین دلیل این است که دولت خود را مکلف به انجام تکلیف تصریح شده در اصل ۳۰ قانون اساسی نمی داند و در صدد آزمودن بخت خود برای خصوصی سازی آموزش و پرورش است، این مناقشه به علت تعداد زیاد معلمین و دانش آموزان دولت را وسوسه می کند که وظیفه آموزش را به بخش خصوصی واگذار کند و این دارالعلم را به تجارتخانه تبدیل نماید که اخیرا در اخبار و گزارشات مختلف فتنههای آن ازپرده برون افتاد و دل هر چه معلم را سوزاند.»
بر اساس اصل ۳۰ قانون اساسی که آقای لعل محمدی به آن اشاره کرده، دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را نیز تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد. اما با اجرای سیاستهای خصوصیسازی خدمات اجتماعی از جمله آموزش و پروش، تحصیل در مدارس ایران روز به روز گرانتر میشود و آموزش رایگان و اجرای اصل ۳۰ را به یکی از اصلیترین مطالبات معلمان تبدیل کرده است. علیرغم اعتراضات معلمان اما بودجه آموزش و پرورش در سال ۹۸ کاهش یافته و رئیس جمهور تاکید کرده باید ده درصد از مدارس به بخش خصوصی واگذار شود.
جواد لعل محمدی به کمپین گفت: «رئیس جمهور در موقع ارائه بودجه ۹۸ در مجلس شورای اسلامی به مجلسیان گفت هدف اصلی دولت این است که به آموزش رایگان خاتمه بدهد. رقابت برای پولی سازی مدارس سالیانی است که حدیث تلخاش بر مصدر مدارس حاکم است. تا جائی که ذهنم یاری میدهد غیر از مدارس غیر انتفاعی حدود ۲۱ مجموعه خصوصی در حدود آموزش و پرورش فعالند وپول میگیرند مثل مدارس شاهد و ایثارگر و هیئت امنائیها که دریافتهای غیرقانونی دارند، حتی در مدارس دولتی هم هر چند که دریافت این وجوه قانونی نیست اما اگر دانش آموزی ماهیانه و بهانههای مختلف را پرداخت نکند با هزار معضل و مشکل مواجه خواهد شد.»
تحصن اسفند سومین اعتصاب اعتراضی معلمان در سال ۹۷ است و معلمان پیشتر نیز در مهر و آبان به دلایل مشابه به صورت هماهنگ از حضور در کلاسهای درس خودداری کرده بودند. شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان که بانی این اعتراضات است از «بیتوجهی عامدانه» دولت نسبت به مشکلات معلمان و آموزش و پرورش انتقاد کرده و در بیانیه فراخوان اعتراضات اعلام کرده وزیر و معاونان آموزش و پرورش علیرغم تلاش معلمان برای مذاکره، از حضور در جلسات معلمان خودداری کرده است: « در دیدار های اخیر نمایندگان تشکلهای صنفی فرهنگیان کشور که در اول اسفند ۹۷ با جمعی از نمایندگان مجلس از جمله اعضای کمیسیون تلفیق، مسئولانی از وزارت آموزش و پرورش و افرادی از نیروهای امنیتی در تهران صورت گرفت، کاملا مشخص گردید که آموزش و پرورش و فرهنگیان کماکان جزو اولویتهای تصمیم سازان کشور نیست و روند بی توجهی عامدانه به مقوله آموزش و معیشت فرهنگیان همچنان ادامه دارد… علیرغم هماهنگیهای به عمل آمده، جناب وزیر و معاون پشتیبانی ایشان در جلسه برنامهریزی شده با تشکلهای صنفی درتاریخ مزبور حضور نیافتند تا نشان دهند در همچنان بر پاشنه پیشین میچرخد.»
در حال حاضر شماری از معلمان به دلیل فعالیتهای صنفی در زندان به سر می برند. تنها در تهران پنج تن از معلمان به نامهای اسماعیل عبدی، محمود بهشتی لنگرودی، محمد حبیبی، عبدالرضا قنبری و روح الله مردانی در حال تحمل مجازاتی هستند که به اتهام فعالیتهای صنفی و سیاسی مسالمتآمیز برای آنان صادر شده است.
آزادی معلمان و فعالان صنفی زندانی و آزادی فعالیت تشکلهای مستقل یکی دیگر از مطالبات معلمان معترض است اما مقامات ایرانی نه تنها به این خواسته معلمان توجهی نکردهاند بلکه در واکنش به اعتراضات، تعداد دیگری از معلمان را نیز بازداشت و زندانی کردند. در جریان دور دوم اعتصاب معلمان در آبان ماه ۹۷، حداقل ۱۳ معلم معترض بازداشت و بیش از سی تن احضار و پنجاه تن نیز توسط نیروهای امنیتی به صورت تلفنی تهدید شدند. بنا به اطلاع کمپین، علی کروشاتی، پیروز نامی، محمدرضا رمضان زاده، سعید حق پرست، علی فروتن، حمیدرضا رجایی، حسین رمضانپور، حسن جوهری، محمد رباطی، محمدعلی زحمتکش، محمد کرد، فاطمه بهمنی و معلمی با نام فامیلی واعظی از معلمان بازداشت شدهاند که پس از آزادی با قرار وثیقه، در انتظار محاکمه به سر میبرند.
اگر چه معمولا اغلب برخوردهای امنیتی-قضایی با معلمان معترض پس از پایان اعتراضات انجام میشود اما بنا بر اطلاع کمپین تا کنون و در جریان تحصن سه روزه تعدادی از معلمان احضار شده اند و یا از سوی مسئولان امنیتی و حراست آموزش و پرورش مورد تهدید قرار گرفته اند. یک منبع مطلع به کمپین گفت روح الله خادم و قاسم فلاح روز ۱۳ اسفند توسط حراست آموزش و پروش اسلامشهر احضار شده اند. تعدادی از معلمان معترض نیز در گیلان از سوی حراست احضار شده اند. کانال شورای هماهنگی نوشته مسئولان آموزش وپرورش تعدادی از معلمان را احضار و تهدید به پروندهسازی کرده اند. فخرالسادات حسینی رضوی معلم گیلانی روز چهاردهم اسفند و در سومین روز تحصن با اعلام این خبر نوشت: «از صبح انواع تهدیدها و تحت فشار گذاشتن به صورت رگباری در حال اجراست. اعتراف همکاران به فراقانونی رفتار کردن مسئولین اداره جای تعجب دارد که اگر این هست آیا خودش نمی تواند به تنهایی دلیلی برای تحصن باشد، تهدیدات به طریقیست که هر آن احتمال اذیت و آزار های بیشتر و اتفاقات پیش بینی ناپذیر می رود و البته هنوز فعلا در حد تهدید و ایجاد ترس است.»
وزیر آموزش و پروش ایران در آخرین ساعات اعتراض معلمان در واکنش به تحصن معلمان گفت حل کردن دغدغههای معیشتی معلمان در کوتاه مدت ممکن نیست. سید محمد بطحایی شرکت کنندگان را «معدود» و روش اعتراض را «ضدتربیتی» توصیف کرد، مسئلهای که انتقاد شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان را در پی داشت. شورای هماهنگی واکنش وزیر آموزش و پرورش را «دیرهنگام» و «نسنجیده» توصیف کرد و اعلام کرد علیرغم اوجگیری فشارهای حراست آموزش و پرورش در روز سوم اعتراضات، بیش از هزار مدرسه در این اعتراضات مشارکت داشتهاند: «تحصن سراسری معلمان روز سه شنبه در حالی پایان یافت که واکنش دیرهنگام وزیر به این اعتراضات همراه با سخنان نسنجیده بود، وی در حالی معلمان متحصن را معدود خواند که تنها در کرمانشاه معلمان بیش از صد مدرسه دست به تحصن زدند و در خمینی شهر بالای هفتاد مدرسه در تحصن شرکت کردند … فشارهای حراست در روز سوم به اوج خود رسیده بود اما متقابلا معلمان معترض متحدانه عمل نمودند.»
شورای هماهنگی معلمان همچنین با انتقاد از سکوت و صداوسیمای دولتی جمهوری اسلامی، این رسانه را به سانسور و تجاهل مهندسی شده در قبال اعتراضات و خواستههای معلمان متهم کرد. شورا اعلام کرد درصورت عدم تحقق خواستههای به حق فرهنگیان، اعتراضات در آینده نیز ادامه خواهد یافت.