پاسخ رضا خندان به اظهارات سخنگوی قوه قضاییه: «حداقل از حکمی که خودشان صادر کردهاند دفاع کنند»
همسر نسرین ستوده، وکیل دادگستری که هفت اتهام در مجموع حکم ۳۳ سال حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق در دادگاه انقلاب محکوم شده که موجب ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی بالاترین حکم آن یعنی ۱۲ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق قابل اجرا خواهد بود، نسبت به اظهارات اخیر سخنگوی قوه قضاییه که اعلام حکم از سوی این وکیل زندانی را کاری غیرشفاف و روی آوردن به «مغلطه» خوانده به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «سخنگوی قوه قضاییه باید درباره اظهارات قاضی پرونده که گفته بود نسرین در پرونده اخیرش دو اتهام دارد و در مجموع به هفت سال محکوم شده توضیح میدادند که قاضی او از چه پرونده و حکمی صحبت کرده است. به جای آن آقای اسماعیلی گفتند ما مغلطه کردیم که کلیت حکم ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق را رسانهای کردیم.»
رضا خندان در ادامه گفت: «آقای اسماعیلی میگوید ما باید حکمی که نهایتا اجرا میشود یعنی ۱۲ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق را میگفتیم. اما ما که اصل حکم را صادر نکردیم. قاضی برای خانم ستوده مجموعا برای هفت اتهام ۳۳ سال حبس صادره کرده که عینا در حکم صادره آمده است. این حرفهای اخیر فقط نشان میدهد آنها حتی از حکمی که خودشان صادر کردهاند هم نمیتوانند دفاع کنند و نمیخواهند بپذیرند برای زنی وکیل که تمام رفتارهایش مسالمت امیز بوده حکم غیرانسانی شلاق بریدند و حبس طولانی صادر کردهاند. بله حکم ۳۳ سال و ۱۴۸ ضربه شلاق خانم ستوده اگر در دادگاه تجدیدنظر تایید شود نهایتا او طبق ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی باید ۱۲ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق آن را تحمل کند. اما سوال این است که چرا نباید از اصل حکم صحبتی کرد که خودشان برای هر اتهامی صادر کردهاند و حتی همین حکم نهایی هم مگر کم است. مگر برای یک وکیل ۱۲ سال ماندن و شلاق کم است! حداقل از حکم خودشان دفاع کنند و این حکم صادر شده را بپذیرند.»
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه روز سوم اردبیهشت ماه در نشست مطبوعاتی گفت نسرین ستوده و همکاران وکیلش در رسانهای کردن حکم او مغلطه کاری کردهاند: «بازی است که دیگران راه انداختند. مغلطه میکنند کسانی که ادعای حقوقدانی میکنند من جمله خود این متهم که اجمالا دانش حقوقی دارد و کار حقوقی کرده. منتها به جای شفافیت و صداقت به مغلطه روی میآورد.»
سخنگوی قوه قضاییه گفت: «بازی است که دیگران راه انداختند. برابر با قانون مجازات سلامی کسانی که اتهامات متعدد داشته باشند دادگاه برای هر اتهام مجازات جداگانه تعیین میکند منتها در همین قانون مقرر شده که در بین مجازاتهای متعدد صرفا مجازات اشد قابل اجرا است.»
او در ادامه استدلالهایش گفت: «نکته دوم اینکه این حکم هنوز قطعی نیست. ما اگر میخواهیم اظهارنظری بکنیم درباره دادنامههای قطعی باید اظهارنظر کنیم. رای محکومیت ایشان هنوز قطعی نشده است چه بسا اگر ایشان یا وکیل از جانب ایشان در مهلت قانونی تقاضای تجدیدنظر خواهی بکند در میزان مجازات یا حتی اصل مجازات تغییراتی حاصل شود. اینکه ما میگویم احکام غیرقطعی نباید اعلام شود اثرش اینجاست.»
غلامحسین اسماعیلی اگرچه رسانهای شدن احکام غیرقطعی را نادرست میداند که مسوولان قضایی خود در جلسات مطبوعاتی خود حکمهای غیرقطعی متهمان سیاسی و امنیتی را اعلام کردند. در ارتباط با پرونده نسرین ستوده، محمد مقیسه قاضی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب و قاضی پرونده نسرین ستوده در تاریخ ۲۰ اسفند ۹۷ در گفتوگو با خبرگزاری دولتی ایرنا پیش از همه حکم او را رسانهای کرد. مقیسه در آن روز از صدور حکم «هفت سال زندان» برای «پرونده جدید» این وکیل دادگستری با دو اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» و «اهانت به رهبری» خبر داد. در حالی که طبق رونوشت از کیفرخواست صادره که رضا خندان آن را در فیسبوک خود مدتی پیش منتشر کرده بود، نسرین ستوده متهم به هفت اتهام است و نکته دیگر اینکه اتهام «توهین به رهبری» از اتهامات ایشان نیست و مجموعا مجازات این اتهامات بیش از ۳۳ سال حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق قید شده بود که به موجب ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی ۱۲ سال حکم زندان قابل اجراست، مشخص نیست هنوز قاضی صادره کننده رای نسرین ستوده چرا در گفتوگو با ایرنا اتهامات و حکم او را با رسانهها در میان گذاشت.
از سوی دیگر سخنگوی قوه قضاییه در صحبتهایش اخیرش مشخص نکرد که اعلام اصل کل مجازات از نظر حقوقی چطور غیرشفاف و مغلطه کاری خوانده شده است. در حالی که هنوز حکم دادگاه تجدیدنظر اعلام نشده طبق قانون و با اصول شفافیت رسانهای باید مجموع مجازاتها اعلام شود.
رضا خندان درباره آخرین وضعیت حکم همسرش به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «هنوز حکم قطعی به نسرین در زندان ابلاغ نشده است. اما طبق روال قانونی وقتی متهم یا وکیلش به حکم صادره از دادگاه بدوی اعتراض نکنند معمولا حکم قطعی خواهد بود. خانم ستوده هم در این پرونده وکیلی ندارد و خودش نیز تقاضای تجدیدنظر نداده است. حالا باید منتظر ماند.»
در متن حکم که به گفته رضا خندان نسرین ستوده از روی آنچه به او نشان داده شده یادداشت برداشته آمده است: «دادگاه در خصوص اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور نامبرده را مستندا به ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی به ۷ سال و ۶ ماه حبس محکوم مینماید. و در خصوص فعالیت تبلیغی علیه نظام مستندا به ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی به تحمل ۱ سال و ۶ ماه با احتساب ایام بازداشت محکوم مینماید. و در خصوص عضویت در گروهک غیرقانونی لگام مستندا به ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی به تحمل ۷ سال و ۶ ماه با احتساب ایام بازداشت محکوم مینماید و در خصوص تشویق به فساد و فحشاء مستندا به ماده ۶۳۹ قانون مجازات اسلامی به تحمل ۱۲ سال حبس با احتساب ایام بازداشت محکوم مینماید و در خصوص ظاهر شدن بدون حجاب شرعی در ملاء عام مستندا به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی به تحمل ۷۴ ضربه شلاق محکوم مینماید و در خصوص نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی مستندا به ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی ۳ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم مینماید و در خصوص اخلال در نظم عمومی مستندا به ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی نامبرده را به تحمل ۲ سال حبس با احتساب ایام بازداشت محکوم مینماید. رای صادره غیابی و ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ قابل واخواهی در این دادگاه و پس از آن قابل تجدید نظر خواهی در دادگاههای تجدید نظر استان میباشد. ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی اعمال میشود.»
براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی در صورت تایید حکم در دادگاه تجدیدنظر، حکم نهایی او بیشترین مجازات از میان هفت اتهام خواهد بود. نسرین ستوده به اتهام «تشویق به فساد و فحشا» به ۱۲ سال زندان محکوم شده که بییشترین مجازاتش به حساب میآید. در عین حال، در هنگام بازداشت نسرین ستوده در خرداد ۱۳۹۷ اعلام شده بود که هدف از بازداشت، اجرای حکم ۵ سال زندان بوده که پیشتر علیه او صادر شدهاست. بنابراین مشخص نیست که آیا حکم تازه، به صورت جداگانه اجرا خواهد شد یا این که قوه قضاییه تصمیم گرفته که با تشکیل دادگاه جدید، مجازات پیشین را افزایش دهد.