آزادی چهار نفر از «دختران آزادی» با قرار وثیقه؛ درهای «آزادی» همچنان بسته به روی زنان
چهار دختری که به «دختران آزادی» معروف هستند عصر شنبه ۲۶ مرداد ماه از زندان قرچک با قرار وثیقه آزاد شدند. این دختران در تاریخ دوشنبه ۲۱ مرداد ماه از سوی ماموران اطلاعات سپاه پاسداران در حالی که قصد ورود به ورزشگاه آزادی را داشتند بازداشت و روانه زندان قرچک ورامین شدند.
نام این چهار تن عبارت است از فروغ علایی، هرا خوشنواز، لیلی ملکی و هدیه مروستی. خبرگزاری ایسنا نیز روز ۲۷ مرداد ماه خبر آزادی این چهار نفر با قرار وثیقه را تایید کرد. با این حال در برخی از خبرها از بازداشت و آزادی شش نفر از آنها گفته شده اما هنوز هویت دو نفر دیگر مشخص نیست.
«دختران آزادی» عنوانی است که به فعالان زنانی که برای ورود به استادیوم آزادی تلاش میکنند داده شده است.
فروغ علایی عکاس روزنامه دنیای اقتصاد برای مجموعه عکس «گریه برای آزادی» برنده جایزه ورلد پرس فوتو سال ۲۰۱۹ شد. این مجموعه شامل عکاسهای از زنان و مردان در حال تماشای فوتبال است. همچنین زهرا خوش نواز عکاس، بازیگر تئاتر و شاعر است. همگی این چهار دختر جوان با لباس و آرایش مردانه قصد ورود به وزشگاه آزادی را داشتند. برخی از آنها بارها با لباس و آرایش مبدل به ورزشگاهها برای تماشای مسابقات فوتبال وارد شده بودند.
معصومه ابتکار معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده، یک روز پس از آزادی این چهار دختر در تاریخ ۲۷ مرداد ماه مدعی شد «هیچ مانعی در ورود مجزای زنان به ورزشگاهها وجود ندارد.» او گفت: «قطعا مانعی در این زمینه وجود ندارد و امیدواریم در بهترین شرایط زنان ما با خیال راحت بتوانند در ورزشگاه و در چارچوب تعیین شده حضور پیدا کنند.» سالهاست که مسوولان نظام مدعی رفع مشکلات در این زمینه هستند اما به دلیل مخالفتها هنوز درهای ورزشگاه آزادی به طور رسمی بر روی زنان باز نشده است.
خبر بازداشت این دختران ابتدا در شبکههای اجتماعی منتشر شد و پس از آن برخی از رسانههای رسمی داخی اخبار بازداشت آنها را منتشر کردند و همچنین بعضی از خبرنگاران داخلی در حسابهای توییتر خود بازداشت این چند نفر را تایید کردند. با این حال امیرمهدی علوی سخنگوی فدارسیون فوتبال بدون تایید خبر بازداشت این ختران گفت این بازداشتها (در صورت صحت») هیچ ارتباطی با فدارسیون فوتبال ندارد.
در حالی چهار دختر جوان که یکی از آنها عکاس شناخته شده روزنامه کشور است بازداشت شدند که ایران طی ماههای گذشته از طرف فدراسیون جهانی فوتبال تحت فشار قرار گرفته بود تا سیاستهای این فدراسیون مبنی بر برابری جنسی را اجرا کند. بر اساس گزارش وبسایت خبری خبرآنلاین، فیفا تا ۹ شهریور ۱۳۹۸ به ایران فرصت داده است تا ساز و کارهای ورود زنان به استادیوم را فراهم کنند. جیانی اینفانتینو رییس فدراسیون فیفا طی ایمیلی در تاریخ ۲۸ خرداد ۹۸ به مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال ایران اعلام کرد که ممانعت ایران از ورود زنان به ورزشگاههای ایران، برای این کشور عواقبی مانند محرومیت همراه خواهد داشت.
مصطفوی رییس کمیته استیناف در تاریخ ۱۲ مرداد ۱۳۹۸ با حضور در برنامه مناظره شبکه اول سیما گفته بود: «تا نهم شهریور فیفا مهلت داده تا تکلیف حضور زنان در استادیوم مشخص شود، شوخی هم ندارد. دست دولت هم نیست؛ ممکن است من زنده نباشم ولی به زودی زنان برای تماشای فوتبال در استادیوم حاضر میشوند.»
در ادامه همین صحبتها، مازیار ناظمی مدیرکل روابط عمومی وزارت ورزش و جوانان، پنجم مرداد از توافق این وزارتخانه با فیفا برای آزادی ورود زنان به استادیوم های فوتبال خبر داده و گفته بود: «احتمالا درهای آزادی به روی دختران هوادار فوتبال به زودی باز میشود.» با این حال ظاهرا هنوز توافقی صورت نگرفته و اجازه ورود زنان هنوز در حد «احتمال» مانده است.
محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور یکی از افردی است که با حضور زنان در استادیون مخالفت میکند. او در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۸ در اعتراض به دستور فیفا مبنی بر اجباری بودن حضور زنان در استادیومهای ورزشی فوتبال آن را سادهاندیشی نامید و گفت: «اینکه فیفا میآید رسما اعلام میکند اگر چنانچه ورزش ایران زنان را در ورزشگاهها راه ندهد ما ایران را از حضور در بازیهای بینالمللی محروم میکنیم این را شما ساده میاندیشید؟ این حرف سادهای نیست، فیفا چه کار دارد به اینکه در کشوری ۱۰، ۵۰۰، هزار یا پنج هزار تماشاگر برای فوتبال میرود حتماً تعدادی از آنان باید زن باشند؟» او افزود: «اینکه گیر دادهاند که حتما در ورزشگاههای ایران هم باید زن هم باید راه پیدا کنند دلشان برای زنان ما سوخته؟ دلشان برای سالنهای ورزشی ما سوخته؟ دلشان برای این سوخته که زنها هم از فیوضات عالیه تماشای فوتبال محروم نباشند؟ این را ساده نگیرید.»
آیتالله ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعیان نیز روز ۱۵ مرداد ماه در پاسخ به استفتایی درباره حضور بانوان در ورزشگاهها نوشت که باید ازحضور زنان در ورزشگاهها جلوگیری شود: «جو حاکم در ورزشگاهها برای حضور زنان مناسب نیست و شکی نیست که اختلاط جوانان و آزاد بودن آنها سرچشمه مشکلات زیادی از نظر اخلاقی و اجتماعی میشود. اضافه بر این، در بعضی انواع ورزش، مردان پوشش مناسبی در برابر زنان ندارند. بنابراین، لازم است از حضور در این برنامهها خودداری کنند؛ به خصوص این که این برنامهها را از رسانهها میتوانند ببینند و حضور آنها ضرورتی ندارد.»
اتهام: ورود به آزادی/ واکنش توییتری به بازداشت چهار دختر جوان
آزاده مختاری دبیرسرویس اجتماعی خبرگزاری برنا در توییتر خود نوشت: «فکر کن وارد #زندان بشوی و ازت سوال کنند :” اتهامت چیست؟” بگویی: ورود به #آزادی ! #زنان_ورزشگاه»
فاطمه جمالپور روزنامهنگار در توییتر خود با اظهار اینکه احتمال بازداشت هر شهروندی این روزها زیاد است، نوشت: «زهرا و چهارنفر دیگه از #دختران_آزادی الان زندان قرچکاند. جرمشون اینکه میخواستن به استادیوم برن و تیم محبوبشون رو تشویق کنند، فروغ هم الان قرچکه جرمش اینکه عکاسه و از این بچهها عکس گرفته. اینطوری که پیش میره قرچک از هیچ کدوممون دور نیست.»
چمالپور در توییت دیگری در دفاع از فروغ علایی عکاس مطرح مطبوعات نوشت: «#فروغ_علایی با مجموعه گریه برای آزادی معتبرترین جایزه عکاسی، ورلدپرس امسال رو برد. مجموعهای که به خاطرش مدتها با دختران استادیومی زندگی کرده حتی با گریم و مشقت به استادیوم رفته بود. فروغ آینده روزنامهنگاریه. جای فروغ زندان نیست؛ استادیومه، برای عکاسی بازی افتتاحیه نه زندان.»
محبوبه رستمی خبرنگار خبرگزاری برنا در توییتر خود به نقل از یکی از دختران آزاد شده نوشت که او کلی هزینه گریم و لباس مردانه داده تا بتواند وارد ورزشگاه شود اما آخر به زندان قرچک ختم شده است: «یکی از دختران آزاد شده: “جدا از پول گریمور،پول لباس مردانه،فقط پانصدهزار تومان دادم تا یک موتورسوار مرا به جلوی گیت ورودی بیاورد تا درجریان پیاده روی کسی متوجه نشود #دختر هستم”/خبرورزشی واقعا گناه یک دختر چیه؟ آخرش هم به جای آزادی باید بره قرچک»
الهه محمدی خبرنگار پیش از آزادی آنها در توییتر خود نوشت: «خانوادههایشان مجبور به سکوت شدند و هنوز خبری از آزادیشان نیست.امیدوارم اینفانتینو کوتاه نیاید و پای تعلیق فوتبال ایران بایستد. #دختران_ورزشگاه آزاد هم که بشوند باز هم روانه آزادی میشوند. این را اقتدارگرایان خوب میدانند. #زنان_ورزشگاه»
کاربری به نام «پهلوان» در توییتر خود نوشت: «استادیوم در شأن زن نیست؛ ولی زندان رفتن بهخاطر ورود به استادیوم در شأنشه. استدلالهای پوچ اسلامی.»