اعتراض ۱۶ نماینده مجلس به احکام سنگین و بی‌خبری از نوشین جعفری و خواهرش در زندان
پروانه سلحشوری اولین نماینده معترض به بازداشت‌های اخیر فعالان مدنی روز ۱۰ شهریور ماه در تذکری در صحن مجلس از «میزان حکم‌های صادر شده برای افرادی مانند مرضیه امیری، عاطفه رنگریز و نوشین جعفری انتقاد کرد و مقایسه این احکام با احکام صادرشده برای اختلاس‌گران را قابل تاسف دانست.»
سلحشوری با انتقاد از دوگانگی شعارهای ابراهیم رییسی پیش از انتخابش به عنوان ریاست قوه قضاییه و پس از انتصابش گفت: «اما وااسفا که دوباره شاهد تکرار احکامی هستیم که روسای پیشین قوه قضاییه بر آن تاکید داشتند.»
یک روز بعد ۱۶ نماینده فراکسیون امید مجلس در نامه‌ای خطاب به رییس قوه قضاییه خواستار اصلاح احکام صادر شده برای خبرنگاران و فعالان مدنی اخیر شدند.
در ابتدای این نامه آمده است: «اخیرا احکام سنگینی در خصوص برخی خبرنگاران مانند خانم‌ها مرضیه امیری و عاطفه رنگریز و ندا ناجی به اتهام حضور در تجمع کارگران در روز کارگر مقابل مجلس شورای اسلامی صادر شده است که اقناع جامعه را با مشکل مواجه کرده است.»
این نمایندگان با اشاره به اینکه آنها به دلیل فقط تجمع و یا پوشش خبری تجعات به احکام سنگین محکوم شدند، آورد ه‌اند: «اگر جرم آنها حضور در تجمع بوده که خلاف قانون اساسی نیست و اگر تهیه گزارش بوده وظیفه ذاتی آنها بوده است. همین‌طور است رفتاری که درباره فعال اجتماعی خانم نوشین جعفری صورت گرفته است.» با این حال نمایندگان مجلس در نامه خود به رییس قوه قضاییه نامی از کیومرث مرزبان، طنزنویس که او نیز طبق اعلام وکیلش به ۲۳ سال و ۹ ماه حبس محکوم شده، نبرده‌اند.
نمایندگان امضاکننده این نامه عبارتند از : علی مطهری، الیاس حضرتی، غلامرضا حیدری، علی نوبخت، قاسم میرزایی‌نیکو، عبدالکریم حسین‌زاده، محمود صادقی، مصطفی کواکبیان، پروانه سلحشوری، طیبه سیاوشی، سیده حمیده زرآبادی، فرج الله رجبی، محمدرضا تابش، بهرام پارسایی و علیرضا رحیمی.
از تاریخ دوم شهریور ماه تا ۹ شهریور ماه سه زندانی جوان محکوم به حکم‌های سنگین از سوی شعبات دادگاه انقلاب شدند. در تاریخ دوم شهریور ماه وکیل کیومرث مرزبان، طنزنویسی که مدتی پس از بازگشت به ایران بازداشت شد اعلام کرد موکلش به ۲۳ سال و ۹ ماه حبس از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب محکوم شده است. آقای مرزبان تابستان ۹۶ برای دیدن مادربزرگش به ایران آمد و در شهریور ۹۷ از سوی ماموران امنیتی بازداشت شد و تاکنون در زندان اوین به سر می‌برد. با این حال نمایندگان مجلس در نامه خود به رییس قوه قضاییه نامی از او نبرده‌اند.
مرضیه امیری روزنامه‌نگار روزنامه شرق در تجمعات کارگران معترض در مقابل مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۱ اردیبهشت بازداشت شد، وکیلش امیر رییسیان در تاریخ چهارم شهریور ماه اعلام کرد این روزنامه‌نگار به ۱۰ سال و شش ماه زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق از سوی قاضی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب محکوم شده است.
مرضیه امیری روزنامه‌نگار بخش اقتصادی روزنامه شرق و دانشجوی علوم اجتماعی دانشگاه تهران بود. دادگاه مرضیه امیری در تاریخ ۲۲ مرداد ماه در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی محمد مقیسه برگزار شد. آرش دولتشاهی، وکیل او در گفت‌وگویی با خبرگزاری برنا ضمن اعتراض به حکم موکلش و بقیه گفته بود: «این احکامی که برای دانشجویان، منتقدان و روزنامه‌نگاران صادر می‌شود در شان نظام قضایی نیست، همچنین به مصلحت نظام ما هم نیست. کمااینکه خانم امیری نیز در بازجویی‌های خود اعلام کرده بود که به اصل نظام اعتقاد دارند و در همان چارچوب، انتقادات و اعتراض‌هایی دارند.»
همچنین عاطفه رنگریز فعال کارگری از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به دلیل شرکت در تجمع روز جهانی کارگر (۱۱ اردیبهشت) به ۱۱ سال و شش ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد. اتهامات این فعال کارگری «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» و «اخلال در نظم عمومی» از طریق شرکت در اعتراضات کارگران و اعتراضات روز جهانی کارگر است.
خانم رنگریز، متولد ۱۳۶۷، مجرد و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از «دانشگاه تربیت مدرس» است. او در تجمعات روز جهانی کارگر، در مقابل مجلس شورای اسلامی بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. اما پس از چند روز، به دلایل نامشخص به زندان قرچک ورامین منتقل شد که تاکنون در آنجا به سر می‌برد. ندا ناجی دیگر فعال کارگری نیز به همراه خانم رنگریز در تاریخ ۱۱ اردیبهشت ماه در تجمعات کارگری بازداشت و اکنون در زندان اوین در انتظار دادگاه خود است.
با این حال مستندات و مصادیق اتهامات امنیتی این سه جوان مشخص نیست که بر چه اساسی به این اتهامات و در نهایت به حکم‌های سنگین محکوم شده‌اند. اگر این حکم‌ها در دادگاه تجدید نظر تایید شود، براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی که مربوط به گذراندن بیشترین مجازات از میان اتهامات متهم است، کیومرث مرزبان محکوم به تحمل ۱۱ سال زندان، مرضیه امیری محکوم به ۶ سال زندان و عاطفه رنگریز محکوم به ۷ سال زندان است.
بازداشت خواهر نوشین جعفری؛ تحت فشار قرار دادن خانواده‌ها
از سوی دیگر نوشین جعفری عکاس تئاتر و سینما از تاریخ ۱۳ مرداد در بازداشت به سر می‌برد. کاربران ارزشی توییتری پس از بازداشت او نوشتند بازداشت او مرتبط با حساب توییتری به نام «یاردبستانی» است که مطالب حاوی توهین به مقدسات منتشر می‌کرده است. پس از بازداشت او واکنش‌های گسترده‌ای از سوی همکاران و جماعت هنرمندان شکل گرفت که این اتهامات را زیر سوال بردند.
امیر رییسیان وکیل نوشین جعفری در مصاحبه‌ای گفته بود او تنها یک بار در تاریخ ۲۸ مرداد با خانواده خود تماس تلفنی داشته است. او در پاسخ به این سوال که به جز اتهامات توهین به مقدسات و تبلیغ علیه نظام آیا اتهام دیگری به نوشین جعفری تفهیم شده است یا خیر گفت: «روز ۲۷ مرداد برای اعلام وکالت در این پرونده به دادسرای امنیت و بازپرس پرونده مراجعه کردم اما با این عنوان که پرونده مطروحه امنیتی است، اجازه وکالت ندادند و در تماسی هم که نوشین جعفری با خانواده خود داشته، صحبتی درباره اتهاماتش نکرده است.»
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه روز ۲۲ مرداد ماه در کنفرانس خبری خود اتهامات او را «توهین به مقدسات و تبلیغ علیه نظام» عنوان کرد. او مدعی شد که این عکاس حرفه‌ای به دلیل اهانت به «حضرت سیدالشهدا و عزاداری و تبلیغ لعیه نظام جمهوری اسلامی» بازداشت شده است. با این حال او هیچ توضیحی نداد که مستندات ادعاهای او چیست.
هشت روز پس از ادعاهای سخنگوی قوه قضاییه پیام صوتی از نوشین جعفری در زندان اوین منتشر شد. در این پیام صوتی خانم جعفری با گریه و خواهش از دوستش شیوا نظرآهاری می‌خواهد تا او را نجات دهد. خانم نظرآهاری که برای ادامه تحصیل در خارج از ایران ساکن است پس از گرفتن این پیام صوتی که به تلفن او فرستاده شده آن را در تاریخ ۳۰ مرداد ۹۸ در توییتر خود پخش کرد.
در این پیغام صوتی نوشین جعفری خطاب به خانم نظرآهاری با گریه می‌گوید که تحت فشار است: «شیوا جان. من اینجا خیلی تحت فشارم. خواهش می‌کنم یوزرنیم و پسورد و ایمیل اکانت یار دبستانی در توییتر را بده. خانواده‌ات را تحت فشار قرار می‌دهند اگر این را ندی. خواهش می‌کنم که کمک بکن که زودتر نجات پیدا بکنم. همه چیز و توییتر افتاده گردن من بدبخت. نجاتم بدید از اینجا.»
شهرزاد جعفری تنها عضو خانواده او که در توییترش از وضعیت خانم جعفری اطلاع‌رسانی می‌کرد پس از پخش شدن این پیام صوتی نوشت: #نجات_نوشین #نوشین_جعفری صدای خواهرم: #نجاتم_بدین_از_اینجا ما نگران حالِ نوشین هستیم … چندین روز است از نوشین بی خبریم … چه کسی پاسخ گوست؟!؟ خانواده ی من درخواست رسیدگی #عادلانه به این مسئله را از #قوه_قضاییه و #نمایندگان_مجلس دارند.
انتشار این فایل صوتی با واکنش بسیاری از فعالین سیاسی و مدنی، به ویژه آن دسته از افرادی که از نزدیک با نوشین جعفری آشنایی داشتند همراه شد. با این حال مجددا سخنگوی قوه قضاییه در کنفرانس مطبوعاتی خود در تاریخ سوم شهریور ماه درباره فایل صوتی منتشر شده از خانم جعفری گفت: «بارها اعلام کردیم که زندانیان با خانواده، بستگان و افراد تماس می‌گیرند و این که به اشخاص اجازه تماس می‌دهیم را جزو امتیازات نظام زندانبانی خودمان می‌دانیم. فارغ از اینکه این صوت متعلق به متهم هست یا خیر، بنده به صورت کلی بیان می‌کنم که برقراری تماس زندانیان با خارج از زندان امرِ بدیهی و پذیرفته شده‌ای است و این تماس‌ها انجام می‌شود.» او در مورد تحت فشار بودن نوشین جعفری اضافه کرد: «فرد در تماس همانگونه که در بیرون است ممکن است اکاذیبی را هم ادعا کند؛ اما اینکه ادعای تحت فشار بودن کند ادعای درستی نیست. رسیدگی‌ها و نگهداری‌های ما حتماً در چارچوب ضوابط و مقررات قانونی است.»
شهرزاد جعفری خواهر نوشین جعفری در واکنش به این اظهارات سخنگوی قوه قضاییه در حساب توییتری خود نوشت: «آقای سخنگوی قوه قضاییه گویا شما سؤال را اشتباه متوجه شدید!!! این که خواهرم در طول ٢۵ روز بازداشت فقط یک تماس ٢ دقیقه‌ای از واتساپ داشته را جزء امتیازات نظام به زندانیان حساب می کنید و بعد یک عکاس را که اتهامش هنوز ثابت نشده را می‌گذارید کنار یک قاچاقچی مواد مخدر؟؟» او در توییت دیگری ادامه داد: «سؤال خبرنگار درباره‌ی ویسی است که #نوشین_جعفری با گریه به دوستش از طریق اینستاگرام فرستاده نه تماس با ما» شهرزاد جعفری پیش از این اعلام کرده بود که به دنبال پخش این پیام صوتی خانواده او حتی از ورود به ساختمان دادسرای اوین منع شدند. او نوشت: «پس از انتشار ویدیو از گریه و خواهش خواهرم برای کمک و نجاتش ، امروز نه تنها بازپرس پرونده پاسخی به مادرم نداد بلکه از ورودش به دادسرای اوین نیز جلوگیری بعمل آوردند.»
اما پاسخ قوه قضاییه به اطلاع‌رسانی خواهر نوشین جعفری و واکنشش به اظهارات سخنگوی قوه قضاییه بازداشت او بود. شهرزاد جعفری در تاریخ ۱۰ شهریور ماه در منزلش از سوی ماموران امنیتی بازداشت شد. هنوز از دلیل بازداشت، نهاد بازداشت‌کننده و محل نگهداری او اطلاعی در دست نیست. شهرزاد جعفری پس از بازداشت خواهرش در حساب توییتری خود درباره وضعیت او می‌نوشت.
شیوا نظرآهاری فعال حقوق زنان با اعلام خبر بازداشت او در حساب توییتری‌‌اش نوشت پیش از این خواهر نوشین جعفری برای اطلاع‌رسانی خواهرش تهدید شده بود. خانم نظر آهاری در توییترش نوشت: «#شهرزاد_جعفری، خواهر #نوشین_جعفری رو امروز صبح دستگیر کردن. تهدیدش کرده بودن که در مورد وضعیت خواهرش اطلاع‌رسانی نکنه، باز سر صبح ریختن تو خونه، آخه شما مسلمانید؟ مامانشون داره دق می‌کنه، لعنتیا..»
