بیانیه هشت سازمان حقوق بشری درباره خشونتها علیه فعالان مدنی در افغانستان
«آنچه امروز در افغانستان اتفاق می افتد یادآور دوران قتلهای زنجیره ای در ایران است»
شدت گرفتن موج آدمربایی و ترور فعالان مدنی و روزنامهنگاران در افغانستان، طی ماههای گذشته، نگرانیها درباره افزایش خشونت علیه جامعه مدنی این کشور را زیاد کرده است. دامنه خشونتها علیه شهروندان ساکن افغانستان خطر فعالیت مدنی و حقوق بشری را در افغانستان بیش از پیش زیاد کرده است.
کمپین حقوق بشر در ایران به همراه چندین سازمان حقوق بشری بیانیهای را منتشر کرده اند که در آن ضمن محکوم کردن قتل و آدمربایی و ترور فعالان حقوق بشر، روزنامهنگاران و فعالان مدنی افغانستان پیوستگی این روند خشونتبار را مانع صلح و پیشرفت دموکراسی در منطقه دانسته است. این بیانیه فضای امروز افغانستان را مشابه دوران «قتلهای زنجیره ای» در ایران دانسته است و بر تاثیر فضای خشونتبار افغانستان بر جامعه مدنی ایران تاکید دارد.
متن بیانیه به شرح زیر است؛
ما سازمان های مدنی و حقوق بشری امضا کننده این نامه، نگرانی شدید خود را از موج جدید آدمربایی، قتل و ترور روزنامه نگاران و فعالان مدنی افغانستان اعلام کرده و خواهان پایان یافتن هر چه سریعتر خشونت علیه آزادی بیان در این کشور هستیم.
جامعه مدنی افغانستان روزهای سختی را از سر میگذراند، روزهایی آغشته به بوی خون و باروت. تهدید، آدم ربایی و ترور در هفتهها و ماههای گذشته مستقیما روزنامه نگاران و فعالان مدنی افغانستانی را هدف گرفته است. فقط در مدت ۳ روز، ۱۵ ترور هدفمند در کابل رخ داده است که بسیاری از آنها زنان را هدف قرار داده است. شش نفر از آنها زنانی بودند که به عنوان فعال حقوق بشر ، روزنامه نگار و پزشک کار میکردند.
آنچه امروز در افغانستان اتفاق می افتد یادآور دوران قتلهای زنجیره ای (۱۳۶۷-۱۳۷۷) در ایران است، که منجر به کشته شدن حدود ۸۰ نفر، از جمله نویسندگان، مترجمان، شاعران، فعالان سیاسی و دیگران شد. قتل آنها با از بین بردن صدا و ایده های افرادی که میتوانستند بر جامعه و فرهنگ ایران تأثیر بگذارند، مسیر تاریخ را در ایران تغییر داد. ما روند مشابهی را در افغانستان میبینیم؛ از دست دادن نسبت غیرقابل تصوری از افرادی که در آینده افغانستان صدایی داشتند آن هم از طریق قتلها و ناپدید شدنهای اجباری. بدون تردید، این اتفاقها مسیر صلح و دموکراسی در کل منطقه را تغییر خواهند داد. خصوصاً اکنون، که مذاکرات بین المللی قرار است کارگزاران قدرت آینده افغانستان را تعیین کند.
ساده انگاری است اگر تصور شود آنچه در افغانستان رخ میدهد، بر جامعه مدنی ایران نیز تأثیر نخواهد گذاشت. خسارات ناشی از ناپدید شدن اجباری و ترور فعالان مدنی افغانستان، روابط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در داخل و با همسایگان تغییر خواهد داد.
مردم افغانستان در داخل و خارج بین چندین نیروی خشن تحت فشار قرار گرفته اند. تندروها در جمهوری اسلامی ایران در تضعیف نهادهای مدنی افغانستان و فشار بر جامعه افغانستان شریک هستند. نه تنها این، که ما شاهد افزایش فشار بر جامعه افغان ساکن ایران نیز هستیم. این امر با معرفی طرحی غیرانسانی تحت عنوان «ساماندهی اتباع غیرقانونی» نشان داده میشود که اجازه سرکوب بیشتر افغانهای مقیم ایران را صادر میکند.
درخواستها برای سرکوب افغانها در داخل ایران از زمان مصاحبه لطف الله نجف زاده خبرنگار طلوع نیوز با جواد ظریف ، وزیر امور خارجه ایران ، بیشتر شده است و افغانهای ساکن ایران مورد مبارزات نژادپرستانه و بیگانه ستیزانه قرار گرفته اند. برخی خواهان «پایان دادن به مهمانی» برای افغانهای مقیم ایران هستند و خواستار مجازات حبس سنگین برای هر تبعه افغان بدون مدرک رسمی هستند.
مداخلههای ایران همراه با گفتگوهای ایالات متحده با طالبان، همگی نیازها و خواستههای مردم افغانستان را نادیده می گیرند و همچنین روزنامه نگاران، فعالان، هنرمندان و دانشجویان را به خشونت سیاسی واگذار میکنند. بین قتلهای هدفمند و آزار و اذیت و گفتگو با شخصیتهای طالبان در مورد آینده افغانستان ارتباط وجود دارد.
ما معتقدیم که مردم افغانستان تنها تصمیم گیرنده قانونی برای آینده کشورشان هستند. آنها باید آزاد باشند تا آینده خود را بدون دخالت سایر کشورها، به ویژه جمهوری اسلامی ایران و بدون واگذاری قدرت سیاسی به گروه هایی که مردم افغانستان را به وحشت انداخته و جنایت علیه بشریت مرتکب شده اند تعیین کنند.
ما ، سازمان های حقوق بشری و جامعه مدنی امضا کننده این بیانیه، تهدیدها و خشونت علیه فعالان جامعه مدنی در افغانستان را تهدیدی برای صلح و ثبات آینده کل منطقه می دانیم. ما از دولت افغانستان، جمهوری اسلامی ایران، سازمان ملل متحد و سایر نهادها میخواهیم که نهایت تلاش خود را برای محافظت از جان و مشارکت مدنی روزنامه نگاران و فعالان مدنی افغانستان و اطمینان از زندگی صلح آمیز افغانها در داخل ایران و افغانستان انجام دهند.
امضا کنندگان :
سازمان عرصه سوم
کمپین حقوق بشر در ایران
گروه میان
سازمان اتحاد برای ایران
انجمن دفاع از حقوق بشر آذربایجانیها در ایران
انجمن حقوق بشر کردستان در ایران- ژنو
بنیاد همه حقوق بشر برای همه در ایران
The Ward & Brown Foundation