محرومیت زندانیان سیاسی از درمان و امکانات پزشکی؛ جان بهنام محجوبی در خطر است
جمهوری اسلامی باید به محروم نگه داشتن زندانیان از درمان و دسترسی به امکانات پزشکی پایان دهد
سهشنبه ۲۸ بهمنماه ۱۳۹۹- کمپین حقوق بشر در ایران در بیانیهای با ابراز نگرانی از احتمال مرگ بهنام محجوبی، زندانی عقیدتی، نوشت «تامین نشدن شرایط لازم برای درمان فوری بهنام محجوبی میتواند منجر به فوت او شود. امکانات درمانی که از ابتدا از وی دریغ شده است.»
کمپین حقوق بشر در ایران از مقامات ایرانی میخواهد که همه زندانیان در ایران از امکانات بهداشتی و مراقبت کامل و صحیح برخوردار باشند و در صورت محرومیت زندانیان از مراقبتهای لازم پزشکی، مسئولان قضایی و زندان را بازخواست کنند.
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر در ایران، دراینباره میگوید «رفتار سیستماتیک و نظاممند مقامات قضایی در محروم نگه داشتن زندانیان از امکانات و مراقبتهای پزشکی کاملا مستند است و دربسیاری از زندانیان خسارات جبرانناپذیری متحمل شده اند.»
هادی قائمی همچنین گفت «اکنون و با توجه به سابقه رفتار مقامات قضایی در عدم مراقبتهای کامل پزشکی از زندانی، جان بهنام محجوبی را در معرض خطر میبینیم.»
وی اضافه کرد: «سیاست بیرحمانه و غیرانسانی اعمال مجازات بیشتر علیه زندانیان با به خطر انداختن جان آنها از طریق محرومیت درمانی باید ازمسیر اقدامات قانونی و همچنین محکومیت آن در سطح بینالمللی پایان یابد.»
بهنام محجوبی، از اعضای اقلیت مذهبی دراویش گنابادی است که در زمستان سال ۱۳۹۶ و در جریان اعتراضات خیابان گلستان هفتم توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. بهنام محجوبی در مدت زمان بازداشت بارها مورد شکنجه قرار گرفت. بهنام محجوبی نهایتا در تاریخ ۲۵ بهمنماه امسال از زندان اوین به بیمارستان لقمان در تهران منتقل شد. یک روز بعد از بستری شدن بهنام محجوبی در بیمارستان، بتول حسینی، مادر بهنام در تاریخ ۲۷ بهمنماه طی ویدیویی که در شبکههای اجتماعی بازنشر شد با اشاره به اینکه چند روز قبل بیماری بهنام دوباره اوج میگیرد و چند بار به پسرش تشنج وارد میشود، گفته بود «حتی با اینکه پزشکان زندان تایید کرده بودند که وضعیت پزشکی بهنام برای نگهداری در زندان مناسب نیست اما دادستان با مرخصی بهنام از زندان مخالفت کرده بود.»
بتول حسینی، مادر بهنام محجوبی، در این ویدیو میگوید که قبل از اینکه پسرش به بیمارستان منتقل شود، در زندان دچار تشنج عصبی شده است و پس از انتقال به بهداری زندان «مشخص نیست که چه دارویی به بهنام دادهاند که از هوش میرود و ساعت ۴ صبح به بیمارستان لقمان منتقل میشود».
به گفته مادر بهنام محجوبی، یکی از آشنایان آنها به محض اطلاع از انتقال بهنام به بیمارستان در محل حاضر میشود اما ماموران اجازه دیدار با بهنام محجوبی را نمیدهند.
روز ۲۸ بهمنماه اداره کل سازمان زندانهای ایران در اطلاعیهای نوشت که بهنام محجوبی «سابقه بیماری» دارد و «در روزهای اخیر مسموم شده و بلافاصله برای درمان به بیمارستانی در تهران منتقل شده است».
در این اطلاعیه ادعا شده که قرار بود محجوبی با وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی از زندان بیرون بیاید اما مسئله مسمومیت وی در زندان پیش آمده است. در بخشی از این بیانیه آمده است که: «در تاریخ ۱۲ بهمن ۹۹ با نظر مرجع قضایی به دلیل بیماری محکوم مورد اشاره با تعویق اجرای مجازات وی موافقت میشود مشروط به اینکه وثیقه ۲۰۰ میلیون تومانی جهت خارج شدن از زندان اخذ شود این موضوع همان زمان رسما و به صورت کتبی به وی ابلاغ میشود اما متاسفانه در روزهای گذشته، این محکوم دچار مسمومیت شد.»
محجوبی به همراه گروه کثیری از دراویش گنابادی که در تظاهرات خیابانی در تهران در سال ۹۶ شرکت کرده بودند، دستگیر شد. او در مرداد امسال به دلیل آنچه «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور از طریق ارتباط گیری با سایرین و فراهم ساختن تجمع غیرقانونی» خوانده شد به ۲ سال حبس تعزیری و دو سال ممنوعیت از عضویت در احزاب، گروهها و دسته جات سیاسی یا اجتماعی محکوم و به زندان اوین منتقل شد و پس از چند ماه و در پاییز اوضاع سلامت جسمانی رو به وخامت گذاشت.
آذرماه ۱۳۹۹، سازمان عفوبینالملل در نامهای خطاب به رئیس قوه قضاییه، ابراهیم رئیسی، و از قول پزشک کلینیک زندان نوشت «بهنام محجوبی، تحت شکنجه و سایر بدرفتاریها قرار گرفته است».
در این نامه آمده است که بهنام محجوبی تحت فشار قرار گرفته است تا قرصهای خوابآور را برای کنترل شرایط عصبی خود مصرف کند اما استفاده بیش از حد این قرصها باعث شده تا بهنام محجوبی دچار فلج جزئی و تشنج شود. سمت چپ بدن او تا حدی فلج شده است و دست چپ او می لرزد و بدون کمک نمی تواند راه برود.
در این نامه آمده است که بهنام محجوبی در اعتراض به شرایط معالجه در بازداشت و محرومیت از دسترسی به مراقبتهای پزشکی ویژه در خارج از زندان دست به اعتصاب غذا زده است.
زندانیان سیاسی در ایران از جمله زندانیان مسن و یا آنان که به مراقبتهای شدید پزشکی احتیاج دارند اغلب با محرومیت از دسترسی به مراقبتهای پزشکی و دارویی روبرو بودهاند.
از سوی دیگر اعمال محرومیت علیه زندانیان برای دسترسی به درمان و خدمات پزشکی تبدیل به ابزاری برای ایجاد رعب و وحشت علیه دیگر زندانیانیست که رفتارهای مقامات قضایی را به چالش کشیده یا علیه آنها شکایت کردهاند.
سازمان ملل مکررا نگرانیهای جدی خود را درباره تداوم اعمال محرومیت علیه زندانیان در دسترسی به امکانات بهداشتی و عدم برخورداری محبوسان از مراقبتهای پزشکی ابراز کرده است.
بدیهیترین و ابتداییترین قوانین درباره حق درمان و امکانات پزشکی برای زندانیان تاکید شده است که « وقتی در یک سازمان، بخش بیمارستان تشکیل و راهاندازی میشود، آن سازمان موظف است که وسایل و ملزومات مربوط به مراقبتهای لازم پزشکی و خدمات درمانی برای افراد بیمار را فراهم کند و همچنین باید اشخاصی مجرب و کارآزموده را برای درمان و مراقبتهای پزشکی را در اختیار داشته باشند».
در آئین و مقررات سازمان زندانهای ایران نیز صراحتا به حق زندانی از برخورداری از امکان درمان اشاره شده است. در ماده ۱۱۸ آئیننامه سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی ایران آمده است «معاینه و در صورت نیاز معالجه محکومان بیمار به عهده اداره زندان یا مراکز حرفهآموزی و اشتغال است» با اینحال روایتهای زندانیان و رفتارهای مکرر مقامات قضایی کاملا نافی این سطور از آئیننامه سازمان زندانهای ایران است.