برگزاری آخرین جلسه دفاع توریست فرانسوی بازداشت شده در دادسرای مشهد
عکاسی از «مناطق ممنوعه» و سوال درباره چرایی «اجباری بودن حجاب در ایران» دلایل اتهامات تبلیغ علیه نظام و جاسوسی بنجامین بریر
اوایل اسفندماه امسال بود که خبر بازداشت یک شهروندی فرانسوی به نام «بنجامین بریر» در ایران منتشر شد. در آن زمان سعید دهقان، یکی از وکلای این شهروند فرانسوی، به خبرگزاری رویترز گفته بود که «موکل او یک توریست جوان فرانسوی به نام بنجامین است که ۹ ماه پیش در ایران بازداشت شده است». آقای دهقان گفته بود که «سفارت کشور فرانسه در تهران با بنجامین در ارتباط است». به گفته سعید دهقان «وکلای آقای بنجامین اجازه دسترسی به محتوای پرونده را نداشته‌اند».
پیش‌تر یک فرد نزدیک به خانواده بنجامین به خبرگزاری رویترز گفته بود که بنجامین ۳۵ ساله هنگام به پرواز درآوردن یک پهپاد کوچک در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان دستگیر شده است.
پس از گذشت نزدیک به ۱۰ ماه از بازداشت این شهروند فرانسوی، جلسه تفهیم اتهامات آقای بنجامین بریر در تاریخ ۱۷ اسفندماه برگزار شد. در این جلسه که در دادسرای عمومی و انقلاب مشهد برگزار شد، از شش مورد اتهامی اولیه علیه بنجامین، در نهایت دو اتهام با عنوان «جاسوسی» و «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی» به او تفهیم شد و یک اتهام به دادگاه صلاحیتدار دیگر ارجاع شده و از سایر اتهامات نیز عدول شده است.
پس از تفهیم اتهامات در جلسه روز ۱۷ اسفندماه در دادسرای عمومی و انقلاب مشهد، مقرر شد تا آخرین دفاع از این شهروند فرانسوی در این دادسرا اخذ شود. روز یکشنبه ۲۴ اسفندماه آخرین دفاع از بنجامین بریر برای دو اتهام جاسوسی و تبلیغ علیه نظام اخذ شد. سعید دهقان، یکی از وکلای بنجامین بریر، در توئیتی پس از برگزاری جلسه دفاع آخر نوشت: «دلیل اتهام جاسوسی: عکس‌برداری این توریست فرانسوی از مناطق ممنوعه! دلیل اتهام تبلیغ: طرح این سوال در مدیا که چرا حجاب در جمهوری اسلامی «اجباری» است ولی در سایر کشورهای اسلامی «اختیاری»؟
خبرگزاری رویترز هم به نقل از سعید دهقان، یکی از وکلای بنجامین بربر، نوشت که با توجه به اتهامات مطرح شده علیه این شهروند فرانسوی او باید مدت زمان زیادی را در زندان سپری کند. سعید دهقان گفته است که موکل ۳۵ ساله‌اش در بیابانی در نزدیکی مرز ترکمنستان و ایران، دستگیر شده است و اکنون در زندان وکیل‌آباد مشهد محبوس است. وضعیت سلامتی او «خوب» گزارش شده است. این شهروند فرانسوی پس از مدت‌ها بالاخره به وکلای خود دسترسی پیدا کرده و طی این مدت مقامات سفارت فرانسه با او در تماس بوده‌اند.
آقای دهقان پیش‌تر گفته بود :«اتهامات امنیتی و سیاسی علیه بنجامین بی پایه است. زیرا او توریست جوانی است که هیچ شناختی از فضای سیاسی یا امنیتی ایران ندارد و به صرف داشتن یک هلی کم ساده برای عکاسی که از ابزارهای عادی گردشگران است، نباید به او اتهام جاسوسی وارد کرد».
به گفته سعید دهقان «چطور می توان اتهام تبلیغ علیه نظام را در مورد یک توریست ساده خارجی که کمترین اطلاعی از نظام سیاسی فعلی ایران ندارد و نفعی هم از تبلیغ له یا علیه آن ندارد، توجیه کرد.»
بازداشت بنجامین بریر چندمین نمونه از بازداشت شهروندان فرانسوی در ایران است؛ خردادماه سال ۱۳۹۸ بود که رولاند مارشال پژوهشگر و استاد دانشگاه که برای دیدار با همکار و شریک زندگی خود فریبا عادل‌خواه، شهروند ایرانی – فرانسوی، به ایران آمده بود، به محض ورود در فرودگاه بازداشت و ۹ماه‌ونیم به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ایران در زندان اوین محبوس بود.
رولاند مارشال نهایتا با یک زندانی ایرانی در فرانسه مبادله شد؛ جلال روح‌الله نژاد ، مهندس ایرانی که به دلیل دور زدن تحریم‌ها در فرانسه بازداشت شده بود و مقامات آمریکایی خواستار استرداد او به این کشور بودند.
فریبا عادل‌خواه، شهروند ایرانی و فرانسوی و پژوهشگر بنیاد مطالعات علوم سیاسی پاریس، در خرداد همان سال در سفر به ایران به دست نیروهای اطلاعات سپاه در منزل خود بازداشت شد. پس از گذشت یک سال از بازداشت این شهروند ایرانی – فرانسوی، دادگاه انقلاب اسلامی تهران فریبا عادل‌خواه را به اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی» به پنج سال حبس و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس محکوم کرد. آن زمان، سعید دهقان که همزمان وکالت رولاند مارشال و فریبا عادل خواه را برعهده داشت، با اشاره به رای برائت فریبا عادل خواه از اتهام جاسوسی و حکم حبس او به اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور، در توییتی گفته بود که «در رایی که کپی پیست کیفرخواست است، اسم مارشال آمده اما حکمی برایش نیامده! معلوم نیست اجتماع و تبانی فرضی دقیقا با کی؟»
مرداد ماه امسال بود که دولت فرانسه به همه شهروندان آن کشور موکدا توصیه کرد که از سفرهای غیرضروری به ایران خودداری کنند. وزارت خارجه دولت فرانسه در بیانیه‌ای خطاب به شهروندان خود گفته بود ««به دلیل شرایط امنیتی منطقه‌ای به شدت ناپایدار، به شهروندان فرانسوی رسما توصیه می‌شود که به ایران سفر نکنند. از فرانسوی‌های [ساکن ایران] که قادر به ترک این کشور نیستند، خواسته می‌شود تا کاملا هشیار باشند و موازین اولیه را برای امنیت خود در پیش گیرند.»
وزارت خارجه فرانسه هم‌چنین از شهروندان این کشور در ایران خواسته بود تا حد امکان از سفر میان شهرهای این کشور پرهیز و از حضور در تجمعات خودداری کنند.
مقامات جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر، با دستگیری و اتهام‌زنی و صدور احکام حبس برای شهروندان دوتابعیتی و هم‌چنین شهروندان خارجی، از آنها به عنوان اهرم فشار در مذاکرات با کشورهای غربی استفاده می‌کنند.
