ابراز نگرانی کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی جهان درباره تشدید اقدامات سرکوبگرانه علیه مردم ایران
کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی جهان در بیانیهای که روز ۱۸ مهرماه ۱۴۰۱ با اعلام نگرانی از تداوم روند سرکوب خشونتآمیز حقوق بشر در ایران، از مقامات جمهوری اسلامی خواسته تا هرچه سریعتر دانشجویان بازداشت شده در سراسر ایران را آزاد کنند. کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی نهادی بینالمللی دانشگاهی و متشکل از بیش از ۹۰ انجمن افتخاری است که در حمایت از همکاران دانشگاهی خود که از نقض حقوق بشر رنج می برند فعالیت میکند. از جمله ترویج تبادل آزاد عقاید بین دانشگاهیان و دفاع از استقلال آکادمیها و انجمنهای علمی در سراسر جهان.
این کمیته در سال ۱۹۹۳میلادی توسط وکیل برجسته حقوق بشر پیتر ون دایک اهل هلند و سه تن از برندگان جایزه نوبل فرانسوا ژاکوب (فرانسه)، تورستن ویزل (سوئد/ایالات متحده آمریکا) و ماکس پروتز (بریتانیا) بنیان نهاده شد تا آکادمیهای دانشگاهی را در مورد نقض حقوق بشر آگاه کند.
متن ترجمه بیانیه کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی جهان به شرح زیر است:
کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی اتحادیهای است متشکل از بیش از ۹۰ انجمن افتخاری که وظیفه آن دفاع از حقوق اساسی دانشگاهیان در سرتاسر جهان و پشتیبانی از نهادهای دانشگاهی در برابر خطرات و تهدیدهاست. ما اعضای این کمیته اجرایی مراتب نگرانی شدید خود را از وضعیت جاری سرکوب حقوق بشر در ایران، از جمله حملات اخیر نیروهای امنیتی و شبهنظامی به دانشگاهها و همچنین بازداشت دانشجویان شرکتکننده در اعتراضات مسالمتآمیز، ابراز میداریم. با ادامه اعتراضات در دانشگاهها و جاهای دیگر، ما عمیقا نگران تشدید بیشازپیش اقدامات سرکوبگرانه حکومت علیه دانشجویان، استادان و دیگر افراد در آن کشور هستیم.
اعتراضات گسترده در ایران در پی درگذشت مهسا (ژینا) امینی ۲۲ ساله در ۱۶ سپتامبر (۲۸ شهریور ۱۴۰۱)، که چند روز پس از بازداشت او به دست پلیس اخلاقی (گشت ارشاد) رخ داد با نقض جدی حقوق بشر توسط نیروهای امنیتی همراه بوده است. کارشناسان سازمان ملل و دیگر کارشناسان حقوق بشر توسل حکومت ایران به خشونت علیه معترضان مسالماتجویی را که خواهان پاسخگویی مسئولان در قبال مرگ مهسا امینی، پایاندادن به تبعیض علیه زنان در ایران، و اصلاحات دیگر هستند محکوم کردهاند. این اعتراضات که به مرگ دهها تن و بازداشتهای گسترده منجر شده است به بیش از ۱۰۰ دانشگاه در سرتاسر کشور گسترش یافته و شمار زیادی از دانشجویان شرکتکننده در اعتراضات بازداشت شدهاند. صدها استاد دانشگاه در ایران با صدور بیانیهای ضمن محکومکردن بازداشت دانشجویان به دلیل شرکت در اعتراضات مسالمتآمیز در حمایت از «آزادی، عدالت، و کرامت انسانی» به حاکمشدن جو ترس و وحشت در دانشگاههای ایران در نتیجه این دستگیریها اشاره کردهاند.
نیروهای امنیتی و شبهنظامی به چندین دانشگاه، از جمله دانشگاه صنعتی شریف در تهران، یورش بردهاند. بر پایه انبوه اخبار و گزارشهای منتشرشده توسط رسانهها و سازمانهای حقوق بشری، در تاریخ ۲ اکتبر نیروهای امنیتی با ضربوشتم، پرتاب گاز اشکآور و شلیک گلوله ساچمهای مبادرت به سرکوب خشن دانشجویان معترض در این دانشگاه کردهاند. در نتیجه تعداد زیادی از دانشجویان و همچنین استادانی که در صدد حفظ امنیت دانشجویان بودهاند مجروح شدهاند و نیروهای امنیتی دهها تن از دانشجویان معترض را بازداشت کردهاند.
ما از مقامات ایران میخواهیم که در راستای تعهدات آن کشور بهعنوان عضو میثاق بینالمللی حفظ حقوق مدنی و سیاسی، به استفاده غیرضروری از قوه قهریه برای مقابله با اعتراضات مردمی خاتمه دهد و نسبت به آزادی دانشجویان و افراد دیگری که بیدلیل بازداشت شدهاند اقدام کند. همچنین از مقامات مسئول میخواهیم حق آزادی بیان و حق آزادی تجمع را در آن کشور به رسمیت بشناسند و از حمله مجدد به مؤسسات آموزشی خودداری کنند.
کمیته اجرایی شبکه بینالمللی حقوق بشر دانشگاهیان و انجمنهای دانشگاهی
۱۰ اکتبر ۲۰۲۲ – ۱۸ مهرماه ۱۴۰۱