ضرورت اقدام قاطع جامعه جهانی در مقابل بازداشت خشونتآمیز فعالان مدنی و شهروندان در مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند
دوشنبه ۸ آبان ۱۴۰۲- جامعه جهانی باید فوراً خواستار آزادی تمام شهروندانی شود که پس از ضرب و شتم در مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند بازداشت شدند. جامعه جهانی همچنین باید خواستار توضیح و پاسخگویی مقامات جمهوری اسلامی درباره این اعمال خشونت شدید حکومتی شوند. آرمیتا گراوند دانشآموز ۱۶ ساله در پی برخورد خشن ماموران حجاببان در مترو بیهوش شد و ۲۸ روز در کما بود و روز شنبه ۶ آبان از دنیا رفت.
در میان بازداشت شدگان روز مراسم خاکسپاری آرمیتا گراوند، نسرین ستوده، وکیل حقوق بشر نیز حضور داشته است که در حین بازداشت از سوی ماموران امنیتی به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و با توجه به حکم زندانی که پیشتر و با استناد به اتهامات ساختگی علیه وی صادر شده بود، در خطر حبس مجدد قرار دارد. نسرین ستوده پس از بازداشت به زندان قرچک ورامین منتقل شده و به گفته یک منبع مطلع از بدو ورود به زندان اعلام کرده است که دست به اعتصاب غذا و دارو زده است.
رضا خندان، همسر نسرین ستوده، در شرح بازداشت و شرایط همسرش به کمپین حقوق بشر گفت: «دیروز ناگهان در میانه مراسم بود که نیروهای امنیتی و نظامی به سمت مردمی که جزو خانواده آرمیتا نبودند حملهور شدند و شمار زیادی را بازداشت کردند. البته بعدا متوجه شدم که در میان بازداشت شدگان تعدادی از نزدیکان و آشنایان آرمیتا گراوند هم بازداشت شدند. همسرم در هنگام بازداشت به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفت. خود نسرین هم تایید کرد که به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و دیشب که تماس خیلی کوتاهی گرفت گفت برایم عینک بیاورید. فهمیدم که ضرب و شتم از ناحیه سر و صورت بوده و عینکش هم شکسته است. اما چون امکان صحبت بیشتر نبود دقیق متوجه نشدم که چه جراحات و آسیبهای دیگری دیده است.»
رضا خندان در شرح آنچه بعد از بازداشت بر نسرین ستوده و منظر ضرابی، مادر دادخواهی که چهار عضو خانوادهاش را در جریان سرنگونی هواپیمایی اوکراینی توسط سپاه پاسداران از دست داده، به کمپین حقوق بشر ایران گفت: « بعد از بازداشت همه دستگیرشدگان را به مدت چندین ساعت (تا حوالی آخر شب) در چندین بازداشتگاه جابهجا کردند تا اینکه در نهایت همه را به بازداشتگاه وزرا (دقیقا همان ساختمانی که مهسا امینی کشته شد) بردند. همسرم و تعداد دیگری از بازداشتشدگان را همانجا نگه داشتند تا امروز صبح که همه را به دادسرای اوین (شهید مقدس) آوردهاند. از صبح همه بازداشتشدگان در دادسرا هستند و در انتظار بازپرسی که تک تک بروند و تعیین تکلیف شود که چه کسانی در بازداشت میمانند و چه کسانی با وثیقه آزاد میشوند.
همه خانمهایی را که بازداشت و به دادسرا منتقل کردند از ماشین پیاده کردند به غیر از همسر من و خانم منظر ضرابی. به این دو نفر اجازه پیاده شدن از ماشین را ندادند چون که این دو نفر حجاب (روسری) ندارند و حاضر هم نیستند که روسری بر سر کنند. در نتیجه نمیتوانند آنها را از ماشین پیاده کنند و ببرند برای بازپرسی.»
رضا خندان با اشاره به اینکه نسرین ستوده در مرخصی درمانی به سر میبرد گفت: «چون او یک پرونده باز دارد و الان در مرخصی درمانی هست، احتمال زیاد میدهم که مرخصیاش را لغو کنند و مجبورش کنند که ادامه حبس خود را بگذراند. ما از این بابت به شدت نگران هستیم.»
پس از بازداشت نسرین ستوده، خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مدعی شد که این وکیل حقوق بشر به اتهام «کشف حجاب» و «فعالیت علیه امنیت روانی» بازداشت شده است. این در حالیست که اتهام «فعالیت علیه امنیت روانی» اساسا در هیچ جای قوانین جمهوری اسلامی وجود ندارد و هیچ مبنای قانونی ندارد.
خانم منظر ضرابی که چهار عضو خانوادهاش در جریان سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران کشته شدند و همچنین مسعود زینالزاده، فعال حقوق معلمان و عضو هیئت مدیره کانون صنفی معلمان تهران، از جمله فعالان مدنی و دادخواهانی هستند که هنگام شرکت در مراسم تشییع جنازه آرمیتا گراوند بازداشت شدند.
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر ایران با اشاره به برخورد خشن نیروهای امنیتی با حاضران در مراسم آرمیتا گراوند گفت: «ضرب و شتم و بازداشت شهروندان تنها به دلیل شرکت در مراسم خاکسپاری یکی دیگر از جانباختگان خشونت حکومتی، ادامه جنایاتی است که حکومت جمهوری اسلامی به طور مداوم بر مردم ایران تحمیل میکند».
هادی قائمی تاکید کرد که «دولتهای جهانی باید سفرای جمهوری اسلامی ایران را احضار و خشم خود را در مقابل این جنایات ابراز کنند و با هم متحد شوند تا حکومت جمهوری اسلامی را از نظر سیاسی و اقتصادی منزوی کنند تا مانع تداوم این جنایات شوند.»
به گفته یک منبع مطلع، ماموران امنیتی منظر ضرابی و نسرین ستوده را بیش از دو ساعت در خودروی امنیتی روبروی دادسرای شهید مقدس (واقع در زندان اوین) نگه داشتند و از آنجا که این زنان حاضر به پوشیدن روسری نبودند آنها را به دادسرا نبردند. در این هنگام و به دلیل شرایط بسیار بد خودرو پلیس وضعیت جسمی منظر ضرابی وخیم و دچار تشنج میشود که در این شرایط به دستور مقامات آزاد میشود اما نسرین ستوده به زندان قرچک ورامین منتقل میشود.
هادی قائمی گفت: «جامعه جهانی باید از مقامات ایرانی بخواهد که به نقض آشکار حق عزاداری پایان دهند و کمیته حقیقت یاب سازمان ملل در امور ایران باید تحقیقات مستقل درباره مرگ آرمیتا گراوند را آغاز کند.»
به گفته هادی قائمی «فعالان مدنی که در مراسم تشییع جنازه حضور داشتند تا صدای اعتراض خود را به گوش مقامات جمهوری اسلامی برسانند که شهروندان ایرانی از جمله کودکان را تنها به دلیل اقدامات مسالمتآمیز مثل مخالفت با حجاب اجباری و مطالبه حقوق اساسی خود میکشند و بازداشت میکنند.»
هادی قائمی تاکید کرد«جامعه جهانی باید برای پاسخگو کردن مقامات جمهوری اسلامی به دلیل نقض شدید حقوق بشر و خشونت علیه فعالان مدنی، قاطعانه اجماع کنند.»