ارائه لایحه جرم انگاری «وی.پی.ان» توسط پلیس فتا: محدود کردن بیشتر دسترسی به اطلاعات
رییس پلیس فتا، روز دوشنبه ۲۲ اردبیهشت ماه با جرم خیز خواندن استفاده از “وی پی ان” گفت که لایحه جرم انگاری وی پی ان در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در حال بررسی است و همچنین اظهار امیدواری کرد که قوه مقننه به زودی استفاده از «وی پی ان» را جرم بداند تا فضای جرم خیز این شبکه محدود شود. به ادعای کمال هادیانفر به این شکل “دغدغه بسیاری از خانواده ها برای جلوگیری از تهدیدات متصور برای فرزندان، نوجوان و جوانانشان رفع می شود و قدرت ریسک مجرمین در ارتکاب جرایم به شدت کاهش می یابد.”
اقدام پلیس سایبری ایران در مجرمانه کردن استفاده از سرویس های «وی.پی.ان» گام جدیدی در محدود کردن دسترسی کاربران ایرانی به اطلاعات آزاد است. کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران تلاش برای محدود کردن استفاده از شبکههای خصوصی مجازی که از آن به اختصار «وی.پی.ان» نام برده می شود را گامی دیگر در جهت کنترل ارتباطات اینترنتی کاربران ایرانی و محدود کردن آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات قلمداد می کند.
رییس پلیس فتا با اظهار اینکه”افرادی که از وی پی ان استفاده می کنند هزینه کشف جرم را بالا می برند” گفت: «توصیه می کنم به کاربران کشورمان که از وی پی ان استفاده نکنید. زیرا تمام اطلاعات شما در اختیار مالک اصلی سرور وی پی ان قرار می گیرد. و این آسیب جدی است.» رییس پلیس فتا با اظهار اینکه یکی درآمدهای عمده مجرمان، فروش وی پی ان و اطلاعات کاربران است، گفت: «اطلاعاتی که شاید مالک اطلاعات هم از جزییات و بعضا اهمیت ان بی اطلاع است.»
کمال هادیانفر گفت لایحه جرم انگاری تولید، خرید، فروش و استفاده از «وی پی ان» در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است و همچنین اظهار امیدواری کرد که قوه مقتنه بزودی بحث «وی پی ان» را جرم انگاری کند.با این حال رییس پلیس فتا مشخص نکرده است که دقیقا چه جرائمی در استفاده از وی پی ان مد نظر است وچند درصد از کاربران جزو مجرمان فضای وی پی ان به حساب می آیند.
در حال حاضر بسیاری از ایرانیان به دلیل امتیازاتی که استفاده از «وی پی ان» برای آنها به همراه می آورد از جمله دور زدن فیلترینگ سایت های اینترنتی، مشتری آن هستند. همچنین از جمله استفاده کنندگان «وی.پی.ان» می توان از بانک ها و شرکت های اقتصادی ایران نام برد که به دلیل سرعت و امنیت بالای این سرویس از آن استفاده می کنند.
«وی پی ان» با ایجاد لینک های رمزگردانی شده به شبکه های خصوصی در خارج از ایران، این امکان را فراهم می سازد که کاربر ایرانی، ملیتش مشخص نباشد و در خارج از مرزهای ایران نشان داده شود و به این شکل کاربر ایرانی می تواند سامانه فیلترینگ دولتی را دور بزند و به دور از محدودیت ها و فیلترینگ از فضای مجازی استفاده کند. همچنین این سرویس امکان به روز رسانی نرم افزارهایی که به دلیل تحریم نمی توان به راحتی به آن دسترسی داشت را فراهم می کند.
علاوه بر این امتیازات، بسیاری از ایرانیان که در زمان تحریم امکان تبادل مالی در خارج از مرزها برایشان محدود تر است با استفاده از وی پی ان می توانند به راحتی مبالغ خود را از طریق حساب های بانکی انتقال دهند چون با استفاده از این نرم افزار ملیت آنها مشخص نمی شود.
پیش تر در سال ۱۳۹۰ تعداد وسیعی از اکانت های وی پی ان از کار افتاد. بسیاری در آن زمان معتقد بودند محدود کردن وی پی آن به دلیل راه اندازی طرح اینترنت ملی است. با این حال هرگز این طرح اجرا نشد. همچنین در هفته های قبل از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ بار دیگر بسیاری از حساب های «وی پی ان» در ایران از کار افتاد. اکنون در دولت روحانی عبارت اینترنت ملی به”شبکه ملی ایننرنت” تغییر نام داده است.