بی خبری از وضعیت “آرش زاد” کار آفرین و وب‌نگار حوزه فن‌آوری
بیش از چهار ماه از بازداشت آرش زاد، کارآفرین و وب نگار حوزه فن‌آوری در ایران، می‌گذرد و هم‌چنان مقام های مسئول در ایران، جزئیاتی درباره موقعیت او و پرونده‌اش نمی‌دهند. در همین حال گروهی از دوستان و همکاران او، در شبکه‌های اجتماعی کارزاری برای آگاه‌سازی درباره وضعیت این وب‌نگار راه انداخته‌اند.
حسین زادحقیقی که با اسم آرش زاد فعالیت می‌کرد، روز دهم مرداد ماه زمانی که قصد داشت از ایران خارج شود، در فرودگاه امام‌خمینی دستگیر و به مکانی نامشخص منتقل شد. در چهار ماهی که از بازداشت این کارآفرین حوزه فن‌آوری می‌گذرد، تا کنون هیچ اطلاعاتی درباره محل بازداشت و اتهامات او از سوی خانواده، وکیل و یا مقامات قضایی منتشر نشده است و بستگانش ترجیح داده‌اند سکوت پیش بگیرند.
یک منبع مطلع در این باره به کمپین گفت: “خانواده آرش زاد به دلیل ترس از تاثیر منفی بر روی پرونده وی، علاقه‌ای به گفتگو با رسانه‌ها ندارند.”
به گفته این منبع آگاه، آرش زاد که در دو ماه اخیر به صورت مرتب با خانواده‌اش در تماس بوده است، از حدود یک ماه پیش به صورت کامل ناپدید شده است و هم اکنون از وضعیت وی هیچ اطلاعی در دسترس نیست. براساس گفته‌های این منبع آگاه، آرش زاد بیش از ۹۰ روز را در انفرادی سپری کرده است.
آرش زاد وب‌نگار ایرانی مقیم ترکیه، خردادماه امسال در کنفرانس (iBridge) در برلین آلمان حضور داشت. کنفرانسی که از آن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی‌های ایرانیان فعال در زمینه تکنولوژی و کسب‌وکارهای اینترنتی در جهان از آن یاد شده است. شماری از شرکت کنندگان این کنفرانس که در ایران زندگی می کنند به کمپین خبر داده اند که پس از بازگشت از برلین مورد بازجویی نیروهای امنیتی قرار گرفته اند. آرش زاد هم پس از شرکت در این همایش به ایران رفت و بازداشت شد.
حالا با گذشت بیش از چهار ماه از بازاداشت وی در کارزاری که گروهی از دوستان و همکاران او برای پی‌گیری درباره وضعیت او شکل داده‌اند، آنها گفته‌اند در این باره “بی‌تفاوت” نخواهند ماند. این گروه خواستار اطلاع از سلامت جسمی و روحی آرش زاد شده‌اند. آنها با برچسب FreeArashZd# در شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک و توییتر، درباره وضعیت او سوال می‌پرسند.
کنش‌گران حوزه اینترنت می‌گویند وقتی از بازداشت آرش زاد خبردار شده‌اند که از ایمیل شخصی‌ا‌ش، پیام‌های فیشینگ دریافت کردند. منابع مطلع به کمپین بین‌المللی حقوق بشر گفته‌اند که هم‌چنان معتقد اند سپاه پاسداران، آرش زاد را دستگیر کرده است.
آرش زاد موسس و سردبیر وبلاگینا است که در زمینه فن‌آوری اطلاعات از سال ۱۳۸۶ تا کنون در ایران فعال بوده است.او همچنین موسس مجموعه “زیگزاگ‌لب” است که سرویس‌های “باایمیل” و “کفشدوزک” را پشتیبانی می‌کند. تمرکز پروژه کفشدوزک بر افزایش مشارکت زنان در حوزه تکنولوژی در ایران است. پروژه‌ای که در سال ۱۳۹۳ خورشیدی برنده جایزه جوانان سازمان ملل نیز شد.
نگرانی‌ها درباره وضعیت آرش زاد به‌خصوص در هفته‌های اخیر بالاتر گرفته است که برخی رسانه‌های نزدیک به جناح تندرو در ایران، از جمله روزنامه‌های کیهان و وطن‌امروز و خبرگزاری فارس، در گزارش‌هایی بر فعالیت استارت‌آپ‌ها و کارآفرینان فن‌آوری تمرکز کرده‌اند و این فعالیت‌ها را از جمله تهدیدهای امنیتی و اطلاعاتی برای نظام جمهوری اسلامی برشمرده‌اند.
قوه قضاییه ایران تایید کرده است که «نزار زاکا»، کارشناس فن آوری اطلاعات، دبیرکل «سازمان عربی اطلاعات و ارتباطات» هم در سفر به تهران بازداشت شده است. اتهام او در برخی رسانه های تندرو، از جمله خبرگزاری «فارس»، جاسوسی برای امریکا اعلام شده است. این خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی که روز ۲۵ آبان ماه منتشر شد مدعی شد “نزار زاکا” توسط “نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران” بازداشت شده است. فارس ادعا کرد: “وی ارتباطات جدی با نظامی و امنیتی با ایالات متحده آمریکا به‌ویژه در پنتاگون و سازمان سیا داشته است.” این خبرگزاری اما سندی در راستای تایید این ادعا ارائه نکرده است.
نگرانی درباره افزایش فشارها بر وب‌نگاران در ماه‌های گذشته بالا گرفته است. در ۳۰ شهریور، سازمان گزارش‌گران بدون مرز بازداشت آرش زاد را محکوم کرد و نوشت: «جمهوری اسلامی ایران به جد اینترنت و تبادل داده‌ها را بر روی اینترنت کنترل می‌کند. از مرداد ماه ۱۳۹۲ و آغاز دوره ریاست جمهوری محافظه‌کار میانه‌رو حسن روحانی، نزدیک به صد شهروند-وب‌نگار بازداشت شده‌اند و بسیاری از آنها به حبس‌های سنگین محکوم شده‌اند. مسوولیت بیشتر این بازداشت‌ها را اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر عهده داشته است.»
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۲ قطع‌نامه‌ای تصویب کرد که بر اساس آن اتصال به اینترنت حق مردم جهان اعلام شده و آزادی بیان به صورت آنلاین و آزادی اینترنت باید در همه کشورها محترم شمرده شود و کشورها باید دست‌رسی آزادانه شهروندان به اینترنت را تضمین کنند.
