با مخالفت مقامات محلی، زنان از تماشای مسابقات والیبال ساحلی در جزیره کیش محروم شدند
در پی ممانعت از ورود تماشاچیان زن به محل برگزاری تورنمنت جهانی والیبال ساحلی در جزیره کیش، یک منبع آگاه در فدراسیون والیبال کشور به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت که به احتمال زیاد سلیقه و نظر شخصی مقامات محلی مانع از ورود زنان تماشاگر شده است. به گفته او تلاش فدراسیون والیبال ایران بر این بوده تا نظر فدراسیون جهانی والیبال مبنی بر حضور تماشاچیان زن را، دست کم در منطقه آزاد کیش تامین کند. این منبع آگاه به کمپین گفت، موضوع احتمالا روز آینده در فدراسیون والیبال پیگیری و بررسی می شود.
یک خبرنگار ورزشی به کمپین گفت شاهدان عینی به او گفته اند یک مامور اطلاعاتی که در محل حاضر بوده به زنان گفته است ورود به جایگاه تماشاگران ممنوع است. زنان هم به کافی شاپی که در آن نزدیکی است رفتند و از بام آنجا بازی را با فاصله دیدند و فیلم و عکس گرفتند.
محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال ایران هم در روز ۱۸ بهمن ماه ۱۳۹۴ تلویحا حضور زنان را بلامانع دانست: “با توجه اینکه کیش یک جزیره توریستی در ایران به حساب میآید، اکثر تیمها و میهمانان با خانوادههایشان در این جزیره حضور پیدا خواهند کرد.”
همان روز مدیر ارتباطات فدراسیون جهانی والیبال هم گفت: “از طرف برگزارکنندگان ایرانی تور جهانی والیبال ساحلی، تأییدیهای دریافت کردهایم که تمام افراد بدون محدویت جنسی و سنی میتوانند مسابقات را تماشا کنند.“
بنا بر اعلام فدراسیون جهانی والیبال، برگزارکنندگان ایرانی تور جهانی والیبال ساحلی در کیش، قول دادهاند نخستین تور جهانی والیبال ساحلی به میزبانی ایران با حضور بانوان و خانوادهها برگزار شود و در واقع حضور بانوان یکی از شروط کلیدی فدراسیون جهانی والیبال برای اعطای میزبانی تور جهانی به ایران بوده است.
با این حال زنانی که برای تماشای مسابقه والیبال ساحلی در محل برگزاری آن حضور داشتهاند گزارش دادهاند از که از ورود آنها جلوگیری شده است. این مسابقات از ۲۶ تا ۳۰ بهمن (۱۵ تا ۱۹ فوریه) در جزیره کیش برگزار میشود.
فدراسیون جهانی والیبال تا کنون بارها به لزوم صدور مجوز برای حضور زنان تماشاچی در ورزشگاههای والیبال تاکیده کرده و به ایران هشدار جدی داده است که تنها در این صورت است که میزبانی رقابتهای لیگ جهانی والیبال در ماه ژوئن ۲۰۱۶ از ایران پس گرفته نخواهد شد.
برخلاف فوتبال، والیبال جزو ورزشهایی است که زنان در مقاطعی از تاریخ جمهوری اسلامی، توانستهاند آن را از نزدیک تماشا کنند. اما حالا نزدیک به سه سال است که برای والیبال هم حکم ممنوعیت حضور زنان و برگزاری مسابقات در فضایی مردانه صادر شده است. برخی این موضوع را به موفقیتهای تیم ملی والیبال در یکی دو سال گذشته و اقبال عمومی به این ورزش و توجه رسانهها مرتبط دانستهاند
کوشش برای ورود به ورزشگاه ها سال هاست که ادامه دارد. دور جدید تلاشهای زنان ایرانی برای ورود به ورزشگاه از روز جمعه ۲۳ خرداد در جریان برگزاری لیگ جهانی والیبال و مسابقات ایران آغاز شد. در آن روز زنان پشت درهای بسته استادیوم ۱۲ هزار نفری آزادی ماندند. روز یکشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۳، تعداد بیشتری از زنان به مجموعه ورزشی آزادی رفتند اما این بار هم از ورود آنها به استادیوم جلوگیری شد. این بار در تجمعی که جلو در ورزشگاه با حضور ۵۰ زن شکل گرفت، سارا قاسمپور، دبیر کارگروه دختران معاونت زنان ریاست جمهوری نیز حضور پیدا کرده هر چند صحبتهای او با انتظامات ورزشگاه هم موثر نبود و مجوز حضور دختران در سالن والیبال صادر نشد. سومین تجمع با برخورد شدید نیروی انتظامی مواجه شد. پلیس، تعدادی از حاضران، از جمله یک خبرنگار(فاطمه جمال پور از روزنامه شرق) را با کتک بازداشت کرد که پس از تحمل چند ساعت بازجویی توهینآمیز و گرفتن تعهد آزاد شدند.
غنچه قوامی، شهروندی با تابعیت دوگانه ایرانی- بریتانیایی، نیزدر روز سی ام خرداد ماه برای تماشای بازی والیبال ایران و ایتالیا در مقابل ورزشگاه آزادی در میان جمعی دیگر از بانوان حضور یافته بود. در همان روز به همراه تعدادی دیگری از بانوانی که خواستار ورود به داخل ورزشگاه برای دیدن مسابقه بودند دستگیر شد. با این حال او نیز به همراه سایر زنان بازداشت شده در همان روز با اخذ تعهد و توقیف وسایل شخصیش از بازداشتگاه وزرا آزاد شد. اما وقتی صبح روز ۹ تیرماه برای پس گرفتن لوازم شخصیش به بازداشتگاه وزرا مراجعه کرد بدون توضیح بازداشت شد. اوکه به اتهام تبلیغ علیه نظام به یک سال زندان محکوم شده بود، در روز دوم آذرماه ۱۳۹۳ پس از تحمل نزدیک به ۶ ماه حبس از زندان آزاد شد و باقیمانده حکم وی مورد بخشش قرار گرفت.
پس از برگزاری تجمعات و برخوردهای صورت گرفته از سوی مسئولان، شهین دخت مولارودی، معاون امور زنان ریاست جمهوری در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۹۳ با اشاره به اعتراضش به عدم حضور زنان در سالن بازی مسابقات والیبال گفت: “رئیس جمهور در این باره از من توضیحات بیشتری خواستند و مقرر شد تا بنده و وزیر ورزش و جوانان رایزنیهایی نیز در این باره انجام دهیم.”
سال بعد (۱۳۹۴) و در روز ۲۹ خرداد ماه بازی والیبال میان دو تیم ایران و آمریکا هم با وجود وعدههای قبلی، حتی خبرنگاران زن نیز اجازه حضور در ورزشگاه ازادی را نیافتند. خبرگزاری ایسنا همین روز اعلام کرد “با توجه به ممنوعیت ورود کلیه بانوان از ورود خبرنگاران خانم هم جلوگیری شد.”
اعتراضات زنان به عدم امکان حضور زنان در ورزشگاهها که با شروع میزبانی تهران در این مسابقات آغاز شد، پای فابیو ازودو مدیر رویدادهای بینالمللی فدراسیون جهانی والیبال و ناظر فدراسیون را به تهران باز کرد تا از نزدیک شاهد بازی تیمهای ایران و روسیه باشد و به توزیع برابر بلیت بین تماشاگران مرد و زن نظارت کند.
شهیندخت مولاوردی معاون رئیس جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۱۰ تیرماه اعلام کرد با وجود اینکه دولت تلاشهایی برای فراهم کردن امکان حضور زنان در ورزشگاه داشته اما نظر مراجع شیعه را ارجح دانسته و از پیگیری این موضوع منصرف شده است. مولاوردی در تاریخ ۱۰ تیر ماه ۱۳۹۴به ایلنا گفت: “وقتی مخالفان از مراجع عظام هزینه کردند، به خاطر احترامی که دولت برای مراجع قائل است و رای مراجع را محترم میشمارد، تشخیص داده شد که این تمهیدات رعایت شود.”
محمدرضا داورزنی رئیس فدراسیون والیبال ایران هم روز ۱۱ خرداد ماه ۱۳۹۴ گفت: “آنچه دوستان با استناد به آن مخالف حضور بانوان در سالنها هستند، این است که گمان میکنند شرایط میزبانی لیگ جهانی و بازیهای بین المللی مانند برگزاری مسابقات داخلی است. آنها این دو مقوله را خلط کردند.” او تاکید کرد: “اجازه ورود زنها به ورزشگاه داده نشود، از گرفتن میزبانی رقابتهای مهم جهانی محروم میشویم.”
اما تنها مقامات رسمی و انتطامی نبودند که با حضور زنان در ورزشگاه ها مخالفت کردند. پس از آن که مقامات دولتی اعلام کردند برای رفع موانع برای حضور زنان در ورزشگاهها تلاش می کنند، روز دوشنبه ۱۸ خرداد ماه ۱۳۹۴ فراخوانی از سوی حوزه علمیه ایروانی و انصار حزب الله منتشر شد که در آن از آنچه به نام “امت حزب الله” خوانده شد، دعوت کرد با “حضور خونین” خود مانع از ورود زنان در استودیوم آزادی در تاریخ ۲۹ خرداد ماه شوند. حزب الله، علت این فراخوان “خونین” را مقابله با “فحشای زنان هرزه” و”نهی از منکر مسولان وزارت ورزش” عنوان کرده است. بر اساس آنچه در این فراخوان آمده است، زنانی که خواستار تماشای بازی های والیبال هستند، با عبارت هرزه نام برده شده اند. در این اطلاعیه عجیب که به صورت آشکارا دعوت به خشونت کرده است، از مردم دعوت شد تا به آنها در روز ۲۹ خرداد ۱۳۹۴ ماه برای امر به معروف بپیوندند.
به دنبال واکنش مخالفان، ۴۸۱ فعال مدنی نامه ای در تاریخ ۱۹ خرداد ۱۳۹۴ خطاب به وزیر کشور، وزیر ورزش و جوانان و فرمانده ناجا درباره ممنوعیت ورود زنان به استادیوم منتشر کردند. در بخشی از این نامه آمده است: “همانگونه که مستحضر هستید بار دیگر با شروع مسابقات لیگ جهانی والیبال، مسأله ورود زنان به ورزشگاه به یکی از دغدغههای حامیان تیم ملی بدل شده است. زنان ایرانی طی یک سال گذشته، در فضایی آرام و بدون تنش این مطالبه را به طور جدی از طریق مراجع قانونی و نهادهای مربوط از جمله فدراسیون والیبال پیگیری کرده و همواره با قول مساعد مسئولین مواجه شده اند . با توجه به گفتههای ضد و نقیص مقامات در روزهای اخیر، امکان تماشای حضوری مسابقات خرداد ماه برای زنان همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد؛ ازاین رو انتشار این نامه را جهت تنویر افکار عمومی ضروری میدانیم.”
نهادها و سازمان های بین المللی حقوق بشر هم فعالیت هایی برای فراهم کردن امکان حضور زنان در ایران داشته اند. از جمله کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران و سازمان دیده بان حقوق بشر که آبان ماه امسال با آغاز یک کمپین آنلاین از مقامات فدراسیون جهانی والیبال خواستند به سکوت و بی عملی در قبال تبعیض علیه زنان ایرانی که از تماشای بازیهای والیبال محروم هستند خاتمه بدهند و تا زمانی که مقامات ایرانی حاضر نیستند که به زنان اجازه حضور در ورزشگاه ها را بدهند از اعطای میزبانی به ایران خودداری کنند.