قفل ورزشگاه‌ها همچنان بسته بر نیمی از جمعیت کشور: ادامه محرومیت زنان از تماشای مسابقات ورزشی
به گزارش خبرنگار وبسایت طرفداری یک دختر ۱۵ ساله هوادار تیم پرسپولیس که قصد حضور در ورزشگاه آزادی برای تماشای بازی روزجمعه تیمش مقابل راه آهن را داشت توسط نیروهای انتظامی شناسی شد و از ورودش به ورزشگاه ممانعت به عمل آمد.
پانزدهمین لیگ برتر فوتبال ایران روز جمعه، ۲۴ اردیبهشت‌ماه، در حالی با قهرمانی تیم پرطرفدار استقلال خوزستان به کار خود پایان داد که نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یک بار دیگر مانع از ورود زنان ایرانیِ دوستدارِ فوتبال به استادیوم آزادی، محل برگزاری مسابقات شد.
هم‌زمان به گزارش وبسایت ورزش سه، وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، یک دختر ۱۵ ساله هوادار فوتبال که قصد داشته با تغییر ظاهر وارد استادیوم آزادی شود هم بازداشت شد. اتفاقی که اگرچه انعکاس و اعتراض به آن در رسانه‌های رسمی و مطبوعات ایران ممنوع است اما گروه‌های مختلف زنان بخصوص با استفاده از شبکه‌های اجتماعی به آن اعتراض کردند. از جمله مهناز افشار، بازیگر مشهور سینمای ایران، ساعاتی پیش از آغاز آخرین بازی‌های لیگ برتر در توییتر خود نوشت:«هر چقدر که لازم باشد تکرار خواهم کرد؛ در حالی هفته پایانی لیگ برتر فوتبال ایران به اوج و هیجان خود رسیده که جای زنان در ورزشگاه‌ها خالی است». علاوه بر خانم افشار، بسیاری از زنان و مردانِ کاربر توییتر از چند روز مانده به پایان لیگ برتر فوتبال در ایران، با فعال کردن هشتگ LetWomenGoToStadiums# ممنوعیت ورود زنان به استادیوم‌های ورزشی را نمونه‌ای از نقض حقوق اولیه زنان و تبعیض و نابرابری جنسیتی در ایران دانسته و آن را به چالش کشیدند.
خوش‌آمد به زنان خارجی، درهای بسته برای زنان ایرانی
دو روز پیش از بازی حساس و پرهیجان تیم پرطرفدار پرسپولیس تهران با تیم راه‌آهن، باشگاه خبرنگاران جوان با انتشار گزارشی در سرویس ورزشی خود از حضور همسر و دختر برانکو ایوانکوویچ، سرمربی کروات این تیم در جایگاه ویژه استادیوم ورزشی آزادی برای تماشای بازی خبر داد و نوشت: «همسر و دختر برانکو که براى روحیه دادن به سرمربى پرسپولیس به ایران آمدند قرار است از نزدیک نظاره‌گر بازى پرسپولیس – راه آهن باشند». بر اساس این گزارش و به نقل از پندار خمارلو، مدیر رسانه‌اى تیم پرسپولیس، مسئولان این تیم با ارسال نامه‌اى خواستار حضور همسر و دختر برانکو در ورزشگاه آزادى شده و مسئولان حراست هم با این موضوع موافقت کرده‌اند». این اجازه اما در شرایطی صادر شد که نه‌تنها زنان ایرانی هنوز اجازه ورود به استادیوم‌های ورزشی را پیدا نکرده‌اند بلکه زنانی هم که تلاش می‌کنند با ظاهر مردانه راه خود را به استادیوم‌ها و تماشای مسابقات ورزشی محبوب‌شان باز کنند دستگیر می‌شوند. اتفاقی که جعفر پناهی، فیلم‌ساز ایرانی در سال ۱۳۸۴ با دستمایه قرار دادن آن فیلم جنجالی «آفساید» را ساخت. داستان دختران جوانی که حاضرند هر کاری انجام دهند تا بتوانند بازی ایران- بحرین ا برای ورود ایران به جام جهانی را در استادیوم ببینند اما شناسایی و دستگیر شدند. این فیلم هرگز اجازه نمایش در ایران را پیدا نکرد.
روسری‌سفیدها، پشت درهای بسته
موضوع ممنوعیت ورود زنان ایرانی به استادیوم‌های ورزشی در طول سال‌ها همواره مورد اعتراض زنان، فعالان حقوق بشر و گروه‌های برابری‌خواه بوده است. پس از انقلاب سال ۱۳۵۷و جداسازی زنان و مردان در فضاهای عمومی، حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌های ایران ممنوع شد. اعتراض به این ممنوعیت بخصوص از دهه هشتاد خورشیدی شدت گرفت و زنان با تدارک کمپین‌های اعتراضی خواستار آزاد شدنِ حضور خود در استادیوم‌های ورزشی شدند، از جمله کمپین «دفاع از حق ورود زنان به ورزشگاه‌ها» که اعضای آن با انتشار بیانیه‌های متعدد، جمع‌آوری امضا و برگزاری تجمع‌های زنان در برابر درهای بسته ورزشگاه‌ها خواستار رفع این تبعیض علیه زنان شدند. این کمپین که به کمپین «روسری‌سفیدها» هم مشهور است شعار خود را «حق زن، نیمی از آزادی» انتخاب کرده است.
فراز و فرودها، دستورها و نامه‌ها و همچنان ورود ممنوع
زنان علاقه‌مند به مسابقات ورزشی مخصوصا فوتبال که از پرمخاطب‌ترین ورزش‌‌ها در ایران است در طول سال‌ها بارها از پشت درهای بسته ورزشگاه‌ها با تیم‌های ورزشی نورد علاقه خود همراه شده‌اند. در سال ۱۳۸۴ گروهی از زنان با روسری‌های سفید پشت درهای استادیوم آزادی رفتند تا مسابقه حساس و ملی ایران و بحرین را ببینند. با پیروزی ایران در این بازی که محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران هم برای تماشای آن در استادیوم حضور داشت، تیم ملی فوتبال ایران به جام جهانی راه پیدا کرد ولی زنان همچنان پشت درهای بسته ماندند و از همان‌جا در جشن ملی شرکت کردند. بیش از یک دهه از بازی ایران و بحرین گذشته و دولت‌های مختلف با گرایش‌های سیاسی متفاوت بر سر کار آمده‌اند اما حتی با وجود درخواست رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) از مقامات ایرانی برای پذیرش حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران، زنان ایرانی همچنان راهی به استادیوم‌های ورزشی ندارند.
در سال ۱۳۸۵ محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جموری وقت ایران با ارسال نامه‌ای به رییس سازمان تربیت بدنی خواستار فراهم کردن امکانات حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد اما مخالفت صریح روحانیون حوزه علمیه قم با درخواست رئیس‌جمهوری باعث شد که دولت نتواند این موضوع را تحقق بخشد. سیاست منع زنان از ورود به ورزشگاه‌ها در دولت میانه‌روی حسن روحانی هم که وعده‌هایی برای گشایش فضای اجتماعی و سیاسی داده بود همچنان ادامه پیدا کرد و حتا با منع حضور زنان برای تماشای مسابقات والیبال هم که پیش‌تر بلامانع بود گسترش یافت. برخلاف فوتبال، والیبال جزو ورزش‌هایی است که زنان در مقاطعی از تاریخ جمهوری اسلامی، توانسته‌اند آن را از نزدیک تماشا کنند. اما در سال‌های اخیر برای والیبال هم حکم ممنوعیت حضور زنان و برگزاری مسابقات در فضایی مردانه صادر شده است. برخی این موضوع را به موفقیت‌های تیم ملی والیبال در یکی دو سال گذشته و اقبال عمومی به این ورزش و توجه رسانه‌ها مرتبط دانسته‌اند.
هیچ قانون مشخصی در مجموعه قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد که مانع از حضور زنان در ورزشگاه‌ها شود با این حال مسئولان شرایط امنیتی یا نبود امکانات سخت‌افزاری برای تفکیک فضاها در ورزشگاه‌ها را بهانه‌ای برای ممنوع کردن حضور زنان در استادیوم‌ها و ادامه تبعیض جنسیتی در این زمینه قرار داده‌اند.
