بهروز توکلی: به دلیل اتهامات واهی ده سال زندانی بودم؛ ما از حقوق شهروندی برخوردار نیستیم
بهروز توکلی از اعضای سابق گروه رهبری جامعه بهائی در ایران که از ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۸۷ زندانی بود و در ۱۵ آذر ماه ۱۳۹۶ پس از ده سال از زندان آزاد شد، در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران گفت که به دلیل اتهاماتی واهی، ده سال بدون مرخصی در زندان بوده است.
آقای توکلی به کمپین گفت که هیچ وقت شکنجه فیزیکی نشده اما تحت شکنجه روانی قرار گرفته است.
بهروز توکلی، سومین عضو هیات “یاران” گروه رهبری جامعه بهایی ایران است که پس از ده سال از زندان آزاد شده اند. فریبا کمال آبادی و مهوش ثابت دو عضو دیگر این هیات در ۹ آبان و ۲۷ شهریور ۱۳۹۶ از زندان آزاد شدند. جمالالدین خانجانی، عفیف نعیمی، سعید رضایی و وحید تیزفهم، دیگر اعضای این هیات همچنان در زندان بسر میبرند. بهروز توکلی به کمپین گفت که دیگر هیاتی به نام هیات یاران در ایران وجود ندارد.
اعضای هیات یاران در اسفند ۸۶ و اردیبهشت ۸۷ بازداشت و به جاسوسی برای اسراییل، توهین به مقدسات و تبلیغ علیه نظام متهم و از سوی دادگاه انقلاب هرکدام به ۲۰ سال زندان محکوم شده بودند. مقامات قضایی هیچگاه در خصوص این اتهامات شواهدی ارایه نکردهاند.
بهروز توکلی پس از آزادی از زندان در مصاحبه با کمپین گفت: «هیچ یک از اتهامات، مطلقا صحیح نبود. در جهت تفکری که داشتند میگفتند که ما اقدام به تشکیل گروههای غیرقانونی کردیم و این خلاف قانون و حداکثر مجازاتش هم ۱۰ سال است. در حالی که تشکیلاتی که جامعه بهایی داشت و در ۱۸۴ کشور دنیا دارد برای اجرای شعائر مذهبی و ازدواج و طلاق و کفن و دفن و تعلیم و تربیت روحانی و جریان معاضدت بین جامعه است و همچنین برنامهریزی برای خدمت به جامعه عمومی که البته در کشورهای دیگر است و در ایران متاسفانه از این محروم هستیم. این نظام اداری جامعه بهایی است که در همه دنیا هم است.»
آقای توکلی به کمپین گفت که وزارت اطلاعات کاملا از نحوه فعالیت هیات یاران آگاه بود. او به کمپین گفت: «با اینکه اولیای محترم امور مطلع بودند از اینکه جامعه بهایی بدین ترتیب خودش را اداره میکند ولی یک سلسله سو تفاهماتی به وجود آمده که مثلا فرض بفرمایید این نوع اداره جامعه را خلاف امنیت کشور ارزیابی میکردند یا با عطف نظر به اینکه جامعه بهایی، یک جامعه بینالمللی است و مرکز جهانی بهایی در شهر حیفا به همه جوامع ملی اشراف دارد و در سطح ملی هم، محافل ملی هستند که اشراف دارند به محافل محلی و یک سیستم منسجمی وجود دارد ولی این نوع ارتباطات را مبنی میکردند به حساب جاسوسی به دول متخاصم. ما در این سالها بسیار سعی کردیم که توضیح دهیم و رفع سو تفاهمات کنیم ولی متاسفانه تا بحال آنچنان موفق نبودیم. البته اتهامات دیگری هم بود. هفت اتهام به طور کلی مطرح کردند مثل تبلیغ علیه نظام، ولی دادگاه بدوی این ۷ اتهام را به دو اتهام تقلیل داد راه اندازی گروههای غیرقانونی و جاسوسی به نفع دول متخاصم که خوشبختانه دادگاه تجدیدنظر پرونده ما را مورد بررسی قرار داد و اعلام کرد هیچ سندی که دال بر جاسوسی برای دول متخاصم باشد وجود ندارد و همان تشکیل گروههای غیرقانونی را لحاظ کرد و ده سال حداکثر حکم را برای ما لحاظ کرد.»
شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی محمد مقیسه در مرداد ماه ۱۳۸۹، اعضای گروه رهبری جامعه بهایی ایران را به اتهام «جاسوسی، توهین به مقدسات، تبلیغ برعلیه نظام و رواج فساد فیالارض» به بیست سال زندان محکوم کرده بود که این حکم در شهریور همان سال در دادگاه تجدیدنظر به ۱۰ سال کاهش یافت اما دادستان کل کشور حکم دادگاه تجدیدنظر را برخلاف شریعت تشخیص داده و مجددا حکم به ۲۰ سال افزایش یافت. در آذر ماه ۱۳۹۴ اما حکم آنها با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی به ۱۰ سال کاهش یافت.
براساس ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی «در جرائم موجب تعزیر هرگاه جرائم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد دادگاه برای هر یک از آن جرائم حداکثر مجازات مقرر را حکم میکند و هرگاه جرائم ارتکابی بیش از سه جرم باشد، مجازات هر یک را بیش از حداکثر مجازات مقرر قانونی مشروط به اینکه از حداکثر به اضافه نصف آن تجاوز نکند، تعیین میکند. در هر یک از موارد فوق فقط مجازات اشد قابل اجراء است و اگر مجازات اشد به یکی از علل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل یا غیرقابل اجراء شود، مجازات اشد بعدی اجرا میشود. در هر مورد که مجازات فاقد حداقل و حداکثر باشد، اگر جرائم ارتکابی بیش از سه جرم نباشد تا یکچهارم و اگر جرائم ارتکابی بیش از سه جرم باشد تا نصف مجازات مقرر قانونی به اصل آن اضافه میشود.»
بهروز توکلی به کمپین گفت: «گفتند تو مقصری که گروههای غیرقانونی تشکیل دادی. در دادگاه هم گفتم که اولیای امور مطلع بودند از این قضایا و چیز پوشیدهای نبود. سالهای سال یعنی از سال ۶۶ در جریان امور بودند و ما با حضرات ارتباط داشتیم. ما را به وزارت اطلاعات دعوت میکردند و خدمتشان میرفتیم و هرگونه سوالی راجع به جامعه بهایی داشتند ما پاسخ میدادیم. هروقت اراده میکردند اطلاع میدادند قرار میگذاشتند و ما میرفتیم و توضیح میدادیم چون هیچ کار مخفی نمیکردیم. مثلا درباره بعضی از فعالیتهای ما توضیح میخواستند که با چه هدفی و به چه شکل انجام میشود و چه کسانی مسوول انجام این امور هستند.»
آقای توکلی به انحلال هیات یاران اشاره کرد و گفت: «من ۱۸ سال در این هیات خدمت کردم اما الان دیگر گروه یاران وجود ندارد و ما هیچ گونه سمت و مسوولیتی به عنوان یاران نداریم. اواخر سال ۸۷ دادستان کل یک حکمی داد که این نوع اداره جامعه بهایی به مصلحت امنیت کشور نیست و در روزنامههای کثیرالانتشار هم منتشر کردند. اصولا جامعه بهایی با حکومتها سازگار است و مرکز جهانی بهایی، تشکیلات را تعطیل کرد. البته ما عرض میکردیم که ازدواج و طلاق و کفن و دفن داریم اما آقایان گفتند که با وجود این هیاتها موافق نیستند. حالا هم دیگر هیاتی وجود ندارد و مسائل برعهده هر فرد است. اگر فردی دچار مشکلی شود و حقی از او ضایع شود خود باید پیگیری کند. البته سازمانهای بینالمللی مثل سازمان ملل مرتب پیگیری میکنند و در قطعنامههایشان به مسائل جامعه بهایی ایران توجه میکنند. ولی فعلا نظامی از جهت نظامات اداری در جامعه بهایی ایران وجود ندارد اما وضع تحصیل به همان شکل باقی مانده و بهاییان از تحصیل در دانشگاه محروم هستند. در ادارات دولتی که اصلا استخدام نمیشوند. در خصوص مشاغل آزاد هم در بعضی شهرها ممانعت میشود. دراصل ما از حقوق شهروندی برخوردار نیستیم.»
بهروز توکلی در طی ده سال زندان از مرخصی محروم بود. او به کمپین گفت: «ما ۴ ماه انفرادی بودیم و بعد به بندهای عمومی زندان ۲۰۹ منتقل شدیم. سه ماه با سایر متهمین بودیم و بعد به کلی ما را از سایر زندانیان جدا کردند. یعنی ما ۵ نفر آقایان که عضو هیات یاران بودیم مدت ۲۷ ماه دور از سایر زندانیان و با هم گذراندیم. خانمها هم با همدیگر در یک سلول این زمان را گذراندند. تا اینکه ما به دادگاه رفتیم و حکم صادر شد و بعد از آن ما را به زندان رجایی شهر منتقل کردند. اما در تمام این مدت من هرگز به مرخصی نیامدم. ما به خاطر اعتقاداتمان، تحمل این قضیه را داشتیم ولی مهم این است که آیا قانون این حق را برای زندانی قایل است؟ که قایل است. زندانی میتواند طبق قواعدی بعد از مدتی هر ۴ ماه یک بار به مدت ۴ روز به مرخصی برود که این مدت هم برای ۲ روز قابل تمدید است اما به بنده هرگز مرخصی ندادند.»
آقای توکلی به کمپین گفت: «در دوران بازجویی و پس از آن شکنجه فیزیکی در کار نبود اما جوی که آنجا وجود دارد جو متعادلی نیست. از لحاظ روانی خود زندان انفرادی یک نوع شکنجه روانی است. عدم اطلاع از خانواده شکنجه روانی است. از زمان بازداشت دو ماه گذشت تا اینکه به بنده اجازه دادند تلفن کوتاهی به خانواده بزنم. مطلقا در ۴ ماه سلول انفرادی ملاقات نداشتیم و وقتی که بند عمومی ۲۰۹ رفتیم دو هفته بعد ملاقات داشتیم.”
بهروز توکلی به دلیل بهایی بودن از سازمان بهزیستی اخراج شده است. نعیم توکلی، پسر بهروز توکلی به کمپین گفته است: «پدر من روانشناسی خوانده و در سازمان بهزیستی استخدام شده بود. آنجا یک مرکزی داشتند با عنوان توانبخشی و به کسانی که از نظر ذهنی سالم بودند و از نظر جسمی مشکل داشتند کمک میکردند یک کار و حرفه و شغلی بتوانند پیدا کنند. سال ۱۳۶۰ پدرم را به خاطر بهایی بودن اخراج کردند و دیگر هیچ وقت نتوانست به کار خود برگردد. نه میتوانست تجارت کند نه میتوانست حساب بانکی داشته باشد. هیچ شغلی نمیتوانست داشته باشد. یک مدت رفتیم ترکمن صحرا و پدرم یک مغازه کوچک نجاری راه انداخت. در واقع تنها کاری که میشد کرد همین بود.»
اعضای آیین بهایی در ایران بزرگترین گروه اقلیت مذهبی غیر مسلمان در ایران را تشکیل میدهند. در سالهای اخیر، بدرفتاری با بهاییان تشدید شده است و شامل تخریب قبرستانهای آنان، دستگیریهای خودسرانه، حمله به منازل، ضبط اموال، اخراج از کار، و سلب حقوق مدنی اساسی از آنها شده است. جوانان بهایی ایرانی همچنان از حق تحصیلات دانشگاهی محرومند و هر دانشگاهی که دانشجویان بهایی در آن مشغول به تحصیل باشند وادار به اخراج آنها میشود. متخصصین بهایی از انتصاب در شغلهای دولتی محروم هستند و به دلیل اعتقاداتشان از جانب شرکتهای خصوصی مورد تبعیض قرار میگیرند. حتی کسانی که از آنها دفاع میکنند نیز مورد حمله قرار میگیرند.