ضرورت تحقیقات مستقل درباره مرگ دو زندانی مرتبط با تجمعات مردمی اخیر در زندان
«آنها او را بازداشت کردند، کتک زندن و کشتند. اکنون می‌خواهند حسن شهرت او را از بین ببرند»
۲۲ دی ۱۳۹۶— ایران باید تحقیقاتی مستقل را در مورد پرونده مرگ دو بازداشتی را که ادعا شده بعد از بازداشت در بازداشتگاه خودکشی کردند، آغاز کند. نتیجه این تحقیقات در تمام مراحل باید با مردم به اشتراک گذاشته شود و روند تحقیقات شفاف بشوند.
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «سوال‌های جدی در مورد مرگ این معترضین وجود دارد.»
قائمی افزود: «پس از مرگ معترضین در بازداشتگاه کهریزک در سال ۱۳۸۸، مقامات ادعای خودکشی را مطرح کرده بودند، اما در نهایت نمی‌توانستند انکار کنند که قربانیان بر اثر شکنجه و شرایط غیرانسانی کهریزک جان باختند.»
سینا قنبری، ۲۳ ساله، در بازداشتگاهی در تهران به دلایل نامعلوم در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۹۶ در گذشت. مقامات ادعا کردند که او در زندان اوین خود را کشته است.
وحید حیدری، ۲۲ ساله، دربازداشتگاه شماره ۱۲ پلیس در شهر اراک، در اوایل دی ماه درگذشت. وکیل او به کمپین حقوق بشر در ایران گفت که مقامات تلاش دارند تا با ادعای خودکشی بر روی دلایل حقیقی مرگ او سرپوش بگذارند. محمد نجفی وکیل حیدری در تاریخ ۱۸ دی ۱۳۹۶ به کمپین گفت: «من باور دارم که این مرد جوان خودکشی نکرده است.»
او که زمانی که وحید حیدری بازداشت شده است در شهر اراک کار می‌کرد اضافه کرد: «این مرد جوان معترض بوده. آنها او را بازداشت کردند، مورد ضرب و شتم قرار دادند و کشتند. حالا می‌خواهند حسن شهرت او را تخریب کنند.»
علی باقری، یک فعال اجتماعی ساکن شهر اراک، به کمیپن حقوق بشر در ایران گفت که یکی از اقوام حیدری به او گفته است، آنها قبل از اینکه بدن او دفن شود شواهدی را که نشان از ضربه شدید به جمجمه او داشته است دیده‌اند. خانواده حیدری برای عدم مصاحبه با رسانه‌ها تحت فشار هستند.
باقری گفت: «یکی از اقوام او که بدن او را دیده بود به من گفت که بر روی سمت چپ سر او اثرهای شکاف‌های عمیقی را دیده است.» او اضافه کرد: «به نظر می‌رسید که جای یک تبر بود. هیچکس اینگونه خودکشی نمی‌کند.»
باقری اضافه کرد: «آنها او را کشتند و به خانواده و هشدار داند که به هیچ رسانه‌ای صحبت نکنند.» به گفته محمد باقری «در مرام دفن او حضور سنگین مامورین امنیتی مشهود بود.»
کمپین حقوق بشر در ایران از مقامات ایرانی می‌خواهد تا دست از ارعاب و تلاش برای ساکت‌کردن خانواده‌ها کسانی که در بازداشتگاه و یا در خیابان کشته شدند، بردارند و از از آزار و اذیت کردن قربانیان که تلاش دارند بر روی افکاری عمومی اثر بگذارند، خودداری کنند.
حداقل ۲۵ نفر از زمانی که تظاهرات‌های اعتراضی از تاریخ ۷ دی ۱۳۹۶ در سراسر ایران آغاز شد، کشته شدند. تظاهرات به صورت شدیدی توسط مقامات ایران سرکوب شد و هزاران نفر بدون اتهام روشنی در بازداشت نگه داشته شدند.
کمپین حقوق بشر در ایران از مقامات ایران می‌خواهد تا بیش از ۳۷۰۰ نفری را که در در این تجمعات بازداشت شدند و بسیار دیگری را که از زمان آغاز اعتراض‌ها بدون هیچ اتهامی در زندان هستند را آزاد کنند.
هیچ گزارش رسمی پزشکی در مورد مرگ حیدری وجود ندارد
حیدری یک فروشنده دوره‌گرد در یکی از میدان‌های اصلی اراک بود زمانی که در ۱۰ دی ۱۳۹۶ به تجمعات پیوست. او در بازداشتگاه شماره ۱۲ پلیس در بازداشت بود. مامورین امنیتی دستور دفن جنازه او را در قطعه ۳۴ بهشت زهرا در شهر اراک در تاریخ ۱۶ دی ۱۳۹۶ صادر کردند.
مقامات فورا ادعا کردند که حیدری اقدام به خودکشی کرده است اما هنوز نتیجه تحقیقات پزشکی در مورد مرگ او منتشر نشده است.
مقامات همچنین ادعا کردند که حیدری معتاد به مواد مخدر معتاد بوده و در زمان بازداشت ۱۰ گرم هروین با خود همراه داشته است، ادعایی که اعضای خانواده او آن را صریحا رد می‌کنند.
در تاریخ ۲۰ دی ۱۳۹۶ عباس قاسمی، دادستان استان مرکزی، مرگ یک نفر دز بازداشتگاه اراک را تایید کرد اما از حیدری نامی نبرد.
قاسمی به خبرگزاری رسمی دادگستری میزان گفت: «در این فرد نشانه‌هایی از خودزنی وجود داشت. همچنین یک فیلمی از زمانی که اقدام به خودکشی کرد وجود دارد. بنابراین، شواهد تایید می‌کنند که مرگ او ناشی از خودکشی است.»
وکیل حیدری به کمپین گفت سایر بازداشت شده‌ها گزارش دادند که در پاستگاه پلیسی که حیدری در آن درگذشته است، مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
نجفی وکیلی که وکالت خانواده حیدری را به صورت رایگان پذیرفته است گفت: «در روز اول اعتراض‌ها در اراک، در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۶، هیچ مواجه و درگیری خیابانی وجود نداشت اما در روز دوم کار به تنش و درگیری‌های جزیی کشید. وحید حیدری در روز دوم بازداشت شده.»
نجفی گفت: «ما گزارش‌هایی را در مورد افرادی دریافت کردیم که در همان بازه زمانی و در پاستگاه پلیس مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.» او اضافه کرد: «ما از روستای حیدری در نزدیکی ازارک دیدار کردیم و با خانواده، دوستان و اطرافیان صحبت کردیم، تمام آنها اعتیاد به مواد مخدر او و یا فروش مواد مخدر توسط او را تکذیب کردند.»
تعداد از اعضای خانواده حیدری از اعضای شهدای جنگ ایران و عراق هستند و پدر او نیز جانباز است.
فعالین اجتماعی که از محل تولد حیدری بازدید کردند و با همشهریان او صحبت کردند نیز با کمیپن صحبت کردند. باقری گفت: «همه صحبت از مرگ او به وسیله ایجاد شکاف در سر او با ضربه‌های باتون در بازداشتگاه صحبت می‌کنند.» او اضافه کرد: «پلیس این موضوع را رد می‌کند و می‌گویند او به دلیل به همراه داشتن مواد مخدر بازداشت شده است و در بازداشتگاه اقدام به خودکشی کرده است.»
باقری گفت: «اما اعضای خانواده او می‌گویند او مرد شریفی بود و این اتهام‌ها به او نمی‌چسبد. او نه مواد مخدر استفاده می‌کرد و می‌فروخت.»
یکی از اقوام حیدری که به شرط ناشناسی با کمیپن صحبت کرد گفت: «ما هنوز نمی‌دانیم چه بر سر حیدری آماده است» او اضافه کرد: «ما در روستا بودیم و او در شهر اراک مشغول کار. او معتاد نبود. چیزی که آنها در مورد او می‌گویند صحت ندارد.»
به گفته قاسمی دولت ایران باید اجازه تحقیقاتی مستقل را در مود علت مرگ حیدری صادر کند.
او خاطرنشان کرد: «اگر مرگ این معترضین حاصل اقدامات مقامات و یا شرایط بازداشتگاه نبوده است، قوه قضاییه و مقامات هیچ دلیل ندارند که جلوی یک تحقیقات مستقل را بگیرند.»
