روحانی فیلترکردن تلگرام را به گردن رهبر انداخت؛ انتقاد از «حکم‌سفارشی» بدون پیگیری قضایی
سه روز پس از فیلتر کردن تلگرام، شرکت ارتباطات زیرساخت وابسته به وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات همچنان از فیلتر کردن این اپلیکیشن خودداری کرده است.
علیرغم درخواست دادستانی از شرکت‌های خدمات دهنده اینترنتی و همچنین شرکت خدمات زیرساخت وابسته به وزارت ارتباطات، برای فیلتر کردن تلگرام، بررسی‌های کمپین نشان می‌دهد که این شرکت، که یک سازمان دولتی به شمار می‌رود، تا جمعه نیمه شب تهران برای فیلتر اپلیکیشن تلگرام اقدام نکرده است. اگر چه به دلیل اعمال فیلترینگ از طرف اپراتورهای تلفن همراه و شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت دلیل اینکه کاربران ایرانی این اپلیکیشن را فیلتر شده می‌بینند.
حسن روحانی در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ در صفحه اینستاگرام خود خبر از مخالفت دولت با فیلترینگ تلگرام داد. در متنی که در صفحه اینستاگرام حسن روحانی منتشر شده آمده است : «تاکنون هیچ شبکه اجتماعی و یا پیام‌رسان “توسط این دولت” مسدود نشده و نخواهد شد.» او به صورت تلویحی آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر ایران را مسوول این فیلترینگ دانست و ادامه داد: «اگر در عالی‌ترین سطح نظام، تصمیمی برای محدود کردن یا مسدودسازی ارتباطات مردم گرفته شده است، باید صاحبان واقعی این کشور که مردم هستند در جریان امور قرار بگیرند.#محرمانه_نداریم #حکم_سفارشی»
بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی استفاده حسن روحانی از هشتگ «محرمانه_نداریم» را مرتبط به صحبت‌های رهبر ایران در دیدار با مداحان در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۹۴ دانستند که گفته بود: «من به خود مسئولین هم این را گفته‌ام همین چند روز. مسئولین باید بیایند مردم را و بخصوص نخبگان را از جزئیّات و واقعیّات مطّلع کنند. ما چیز محرمانه نداریم، چیز مخفی نداریم.»
سیستم فیلترینگ ایران از پس از راه اندازی شبکه ملی اطلاعات یا اینترنت ملی از حالت مرکزی تغییر کرد. تا پیش از آن تاریخ، فیلترینگ فقط در سطح دروازه ورود و خروج اینترنت از ایران انجام می‌شد که تحت کنترل شرکت ارتباطات زیرساخت است. پس از راه اندازی شبکه ملی اطلاعات بجز شرکت ارتباطات زیرساخت تمام شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت(ISP) و اپراتورهای موبایل نیز به فیلتر کردن وبسایتها و اپلیکیشن‌های موبایل اقدام می‌کنند.
بررسی‌های کمپین نشان می‌دهد که فیلترینگ اعمال شده در مورد تلگرام نه در سطح شرکت ارتباطات زیرساخت که در سطح شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت و اوپراتور‌های تلفن همراه صورت گرفته است و شرکت ارتباطات زیرساخت نقشی در فیلتر شدن تلگرام ندارد چرا که شرکت ارتباطات زیرساخت مانند یک عمده فروشی عمل می‌کند که به خرده مشتری‌ها هیچ سرویسی نمی‌دهد.
به دلیل اینکه شرکت ارتباطات زیرساخت به هیچ شهروند ایرانی اینترنت نمی‌فروشد و فقط به شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت و اوپراتور‌های تلفن همراه سروی اینترنت می‌دهد، کاربران ایرانی قادر نیستند تا تشخیص دهد فیلترینگ توسط دولت اعمال می‌شود و یا توسط ارائه دهنده خدمات اینترنت و اوپراتور‌های تلفن همراه. باوجود آنکه شرکت تحت نظر دولت اقدامی برای فیلتر کردن تلگرام انجام نداده است اما به دلیل اعمال فیلترینگ در سطح شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت و اوپراتور‌های تلفن همراه عملا دسترسی کاربران به تلگرام با دشواری فراوان رو به رو است.
تحقیقات کمپین همچنین نشان می‌دهد که سرویس تماس صوتی تلگرام همچنان توسط شرکت ارتباطات زیرساخت وابسته به وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات صورت می‌گیرد و تمام درخواست‌های برقرای تماس صوتی در سرور‌های موسوم به چاله سیاه دی‌ان‌اس یا BlackholeDNS این شرکت که برای مسدود کردن درخواست‌های طراحی شده است، به اصطلاح به چاله سیاه ریخته شود. در حالت از این سرورها برای هدایت ترافیک‌های مشکوک به بدافزار و بات‌های خراب‌کار استفاده می‌شود، اما در ایران یکی از کاربرهای این سرورها از بین بردن درخواست‌های کاربران برای دسترسی به وبسایتها و یا اپلیکیشن‌های فیلتر شده است.
با وجود تلاش بسیار زیاد برای مسدود کردن تلگرام اما بر خلاف ادعا‌های مقامات ایرانی این تلاش‌ها تا کنون به نتیجه نرسیده است. بسیاری از کاربران ایرانی با استفاده از ابزاری‌های فیلترشکن موفق شدند تا از فیلترینگ عبور کنند و از این اپلیکیشن استفاده کنند که همین امر سبب شده است تا حکومت ایران تلاش خود را برای مسدود کردن این ابزار‌ها نیز افزایش دهد و در پی آن شبکه اینترنت ایران دچار اختلال‌های فراوانی شود.
عمادالدین باقی،فعال حقوق بشر سرشناس در مورد عدم موفقیت تلاش‌ها برای مسدود شدن اپلیکیشن تلگرام در حساب توییتری خود نوشت: « با وجودجنگ تمام عیارعلیه تلگرام وکوچ دولتی ها،اعضای آن بیشتر شده وکوچ معکوسی رخ داده طوری که تعدادهمراهان محدود ولی کیفی کانال من هم افزایش پیدا کرده اند.» او ادامه داد: «شهروندان می خواهند پاسدار آزادی شان باشند ولی نمی دانم چرا سینه چاکان پیام رسان‌های سفارشی ول‌کن تلگرام نیستندو جاخوش کرده‌اند؟»
امیر سیدن روزنامه نگار و عضو فدراسیون جهانی روزنامه‌نگاران نیز در مورد اثربخش نبودن فیلترینگ تلگرام در توییتر خود نوشت: «وی چت که فیلتر شد همه رفتن سمت وایبر، وایبر که فیلتر شد همه رفتن سمت تلگرام، اما #تلگرام که #فیلتر شد کسی جایی نرفت، همه فیلترشکن نصب کردن و از همون استفاده کردن. یادمون و یادشون باشه: یه استراتژی همیشه جواب نمیده!»
دیگر روش مورد استفاده ایران برای از کار انداختن ابزار‌های محبوب کاربران ایرانی مانند سایفون که برای عبور از فیلترینگ استفاده می‌شود، حمله به آنها است. به گزارش بی‌بی‌سی فارسی مایکل هال مدیرعامل سایفون گفته است که طی چهار روز گذشته، سه بار از ایران به شبکه سایفون حمله شده است. او به بی‌بی‌سی فارسی گفته است یکی از حمله‌ها که ظاهرا آزمایشی بوده، یک روز قبل از فیلتر شدن تلگرام اتفاق افتاده و پس از آن دو بار دیگر به شبکه سایفون حمله شده است.
