اظهارات ضدونقیض مشاور قوه قضاییه در باره لیست ۲۰ نفره وکلا تعیین شده برای پروندههای امنیتی و سیاسی
مشاور معاون حقوقی قوه قضاییه روز ۱۸ خرداد ماه لیست ۲۰ نفره وکلای مورد تایید قوه قضاییه برای پروندههای امنیتی و سیاسی را «نهایی» نخوانده و «احتمال افزایش یا اصلاح در آن» را داده است. محمدرضا ساکی همچنین گفت با اصلاحیه ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری حتی «دیگر لازم نیست لیستی از وکلا به تایید قوه قضاییه برسد.»
محمدرضا ساکی این اظهارات را چند روز پس از اعتراضات شدید وکلا نسبت به لیست ۲۰ نفره وکلا که به معنای نفی کامل حق دفاع متهم در سیستم قضایی کشور است، در گفتگو با خبرگزاری ایسنا ارائه کرده است. او در ابتدای حرفهایش درباره لیست ۲۰ نفر وکلا برای استان تهران گفت: «این لیست نهایی نیست و احتمال افزایش یا اصلاح در آن وجود دارد.» او همچنین تاکید کرد که برای هر استان لیست جداگانهای تهیه خواهد شد.
این مقام قضایی با این حال در جای دیگری از صحبتهایش به اصلاح تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی اشاره کرد و گفت: «در آخرین اصلاحات قانون که به زودی در مجلس بررسی خواهد شد این ماده قانونی اصلاح شده و دیگر لازم نیست لیستی از وکلا به تایید قوه قضاییه برسد.»
اما محمدرضا ساکی توضیحی نداده که اگر قرار به اصلاح این ماده قانونی است و دیگر لیستی از وکلا به تایید قوه قضاییه نخواهد رسید چرا این لیست ۲۰ نفره از سوی قوه قضاییه تهیه شده و چرا او در جای از صحبتهایش به مردم و وکلا امیدواری میدهد که این لیست نهایی شده نیست.
مشاور حقوقی قوه قضاییه همچنین گفته قوه قضاییه در طرح ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری قوه قضاییه هیچ دخالتی نداشته و با آن نیز موافق نبوده است: «از همان ابتدا مورد تایید قوه قضاییه نبود و در جریان تعامل بین مجلس و شورای نگهبان به تصویب رسید. با تصویب این مقرره قانونی، قوه قضاییه در مقابل کار انجام شده قرار گرفت و در جلسات متعددی با کانون وکلا در پی راهحلی برای نحوه بهتر انجام شدن این ماده قانونی بودند.»
در طی روزهای گذشته اعضای کانون وکلای نیز نسبت به این لیست ۲۰ نفره از وکلا از بین بیش از هزاران وکیل انتقاد کرده و آن را محدود کردن حقوق متهمان و نفی کامل حق دفاع نامیدهاند.
ساکی همچنین گفته نمیداند که در تعیین این لیست بیست نفره آیا به تخصص وکلای منتخب برای قابلیت دفاع از پروندههای امنیتی و سیاسی توجه شده است یا خیر: «تخصصی بودن امر وکالت اقتضاء میکند که هر امری به متخصص آن ارجاع داده شود؛ البته نمی دانم که در تعیین این لیست بیست نفره این موضوع رعایت شده است یا خیر.»
حسن اسدی زیدآبادی، فعال سیاسی نسبت به گفتههای محمدرضا ساکی در توییتر خود نوشت: «اعتراضات ثمر داد؛ ساکی مشاور معاون #قوه_قضاییه: #تبصره_ماده۴۸ از قانون دادرسی نیروهای مسلح الگوبرداری شده و ما از اول مخالف بودیم. به زودی در آخرین اصلاحات که در مجلس مطرح است این تبصره حذف خواهد شد.»
پیش از این خبرگزاری تسنیم روز ۱۴ خرداد ماه به نقل از «یک منبع مطلع» تهیه لیست ۲۰ وکیل از سوی قوه قضاییه را تایید کرده و آن را «وکلای مورد اعتماد قوه قضاییه» خوانده بود. این خبرگزاری به نقل از منبع مطلع نوشت برای هر استان فهرست جداگانهای تهیه شده و لیست ۲۰ نفر وکیل فقط مربوط به تهران است. این منبع همچنین این حرکت را در راستای تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری خواند.
حسن تردست که یکی از وکلای لیست ۲۰ نفره مورد تایید قوه قضاییه است به گفته خودش در مصاحبهای با روزنامه اعتماد حکم اعدام حداقل ۸۰۰ نفر را در ایران صادر کرده است. شهرام رفیعزاده روزنامهنگار در توییترش نوشت: «حسن_تردست وقتی قاضی بود دستکم۸۰۰ حکم اعدام داد،حالا #وکیلمعتمد قوه قضائیه شده تا از متهمان سیاسی و امنیتی دفاع کنه! از مصاحبه ۵شهریور۹۱ او با #اعتماد: -چهتعداد حکم قصاص و چهتعداد حکم برائت صادر کرده اید؟ -شاید بیش از ۱۰۰۰مورد باشد.حداکثر ۲۰درصد منتهی به برائت شده!»
روز یکشنبه ۱۳ خرداد ماه امیر رییسیان وکیل دادگستری در توییتر خود لیست قوه قضاییه را افشا کرد و نوشت که این لیست از سوی قوه قضاییه بخشنامه شده و تنها ۲۰ وکیل مورد تایید رییس قوه قضاییه قرار گرفتند. او در ادامه توییتر خود نوشت که همه این ۲۰ وکیل مرد هستند و هیچ وکیل زنی در این لیست قرار نگرفته و همچنین در لیست مذکور هیچکدام از مدیران کانون وکلا نیز جای ندارند: «نکته مهم اینکه هیچ وکیل خانمی نیست، هیج وکیلی از مدیران کانون و یا وکلای مدافع حقوق بشر نیست.»
امیر رییسیان وکیل دادگستری که اولین بار در تاریخ ۱۳ خرداد ماه با توییتی بخشنامه شدن لیست ۲۰ نفر وکلای مورد تایید قوه قضاییه ایران را برای پروندههای سیاسی و امنیتی فاش کرد، در دنباله توییتهای خود نوشت: «وقتی ق.قضاییه از میان بیش از ۶٠٠٠٠ وکیل کشور فقط به ٢٠ نفر در تهران اعتماد دارد که پرونده را بخوانند و از متهم دفاع کنند ناخوداگاه میگویم که مبادا طرح ضربتی ای برای حکمهای سیاسی و امنیتی در پیش است که نامحرم نبایدمطلع شود. #وکلای_مورد_تایید_رئیس_قوه_قضاییه»
شیرین عبادی وکیل و برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۳ نیز در گفتوگویی با کمپین گفت انتخاب ۲۰ نفر از بین بیش از ۶۰ هزار وکیل در ایران برای وکالت پروندههای امنیتی و سیاسی را نشان از «احتمال دستگیری و حمله گسترده ماموران امنیتی برای ایجاد جو رعب در آینده نزدیک ایران» دانست.» و گفت این لیست به معنای «حمله نهایی برای از بین رفتن کامل استقلال قوه قضاییه، کانون وکلا و از بین رفتن کامل حق دفاع در ایران است.»