وزارت امور خارجه ایران: زندانی شدن نازنین زاغری به دلیل بدهی بریتانیا به ایران مردود است
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز چهارم آذر ماه پس از اینکه رسانههای بریتانیایی بار دیگر موضوع آزادی نازنین زاغری را منوط به پرداخت «۴ میلیون پوند» از سوی دولت بریتانیا به ایران عنوان کردند، با اظهار اینکه «این خبر کاملا رد و تکذیب میشود » آن را «برنامهریزی شده» برای «فشار به جمهوری اسلامی» خواند.
بهرام قاسمی توضیحی نداد که چطور آزادی نازنین زاغری شهروند ایرانی– بریتانیایی که از تاریخ ۱۵ فروردین ۹۵ در زندان است و دولت بریتانیا بارها آزادی شهرونداش را خواستار شده فشار به جمهوری اسلامی تعبیر میشود. وزیر امور خارجه ایران در آبان ماه ۹۶ پس از اینکه اولین بار ارتباط میان آزادی نازنین زاغری با پرداخت بدهی به ایران مطرح شد نیز آن را رد کرده بود.
وزیر امور خارجه ایران گفت رسانههای انگلیسی از سر ناآگاهی و با اهداف کاملا برنامهریزی شده سیاسی مساله پرداخت بدهی را در قبال آزادی نازین زاغری پیش کشیدهاند: «تصور میکنم که طرح این موضوع از سوی برخی رسانهها آنهم به این صورت و با ایجاد ارتباط ساختگی و مقایسه بین دو موضوع از سر ناآگاهی و یا برگرفته از برخی کانونهای سیاسی خاص و به منظور ایجاد فشار بر جمهوری اسلامی ایران است.»
با این حال بهرام قاسمی درباره این بدهی گفت: «یک پرونده با سابقهای طولانی وجود دارد که مربوط به برخی خریدهای ایران از انگلستان در دوران قبل از انقلاب است، که با وقوع انقلاب در کشورمان دولت انگلستان از تحویل به هنگام اقلام و انجام تعهدات خود و یا باز پرداخت هزینههای پرداختی آن اقلام خودداری میکند.»
جرمی هانت وزیر امور خارج انگلیس روز دوشنبه ۲۸ به ایران سفر کرد. او پیش از سفر خود اعلام کرد که مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی برای آزادی نازنین زاغری یکی از اهداف این سفر است. با این حال با تقاضای ملاقات او با نازنین زاغری در زندان از سوی مقامات جمهوری اسلامی موافقت نشد و فقط با خانواده نازنین و دختر چهارسالهاش ملاقات کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس همچنین گفت که او از دولت ایران تقاضا کرده تا برای نازنین زاغری و یک زندانی دیگر بریتانیایی که نامش را ذکر نکرده کمکهای پزشکی فرام شود.جرمی هانت گفت: «کاملا غیرقابل قبول است» که ایران از زندانی کردن افراد بیگناه به عنوان ابزاری برای پیش بردن هدفهای سیاسیاش استفاده کند.
هانت در همان روز ۲۸ آبان ماه در گفتوگویی با روزنامه گاردین گفت که دولت ایران اگر میخواهد از سوی جامعه جهانی حمایت شود باید به زندانی کردن افرادی مانند نازنین زاغری خاتمه دهد.
برای اولین بار آبان ماه ۹۶ رسانههای بریتانیایی از تصمیم دولت بریتانیا به پرداخت ۴۰۰ میلیون پوند بدهی خود که مربوط به دهه ۱۹۷۰ است در ازای آزادی نازنین زاغری خبر داد اما مقامات هر دو کشور آن را تکذیب کردند.
اما بهرام قاسمی در آذر ماه ۹۶ پس از سفر بوریس جانسون وزیر سابق امور خارجه بریتانیا به ایران گفته بود وزارت امور خارجه ایران از نظر انسانی موضوع آزادی نازنین زاغری را با قوه قضاییه مطرح میکند.
تاکنون وزیر امور خارجه پیشین و فعلی بریتانیا برای آزادی نازنین زاغی نتوانستهاند اقدامی انجام دهند و حتی قادر به ملاقات با او نیز نشدهاند. ترزا می، نخست وزیر بریتانیا نیر در سوم مهرماه ۹۷ در ملاقات با حسن روحانی رییس جمهور ایران خواستار آزادی این زندانی شد. با این حال حسن روحانی رییس جمهور ایران یک روز بعد در تاریخ چهارم مهرماه در کنفرانس مطبوعاتی خود در پاسخ به خبرنگار نیویورک تایمز که درباره وضعی زندانیان دوتابعیتی ایرانی- آمریکایی و ایرانی- بزیتانیایی از جمله نازنین زاغری پرسید، به صورت کلی و غیرشفاف پاسخ داد: «همه باید تلاش بکنیم از نظر انسانی اگر میتوانیم کمکی بکنیم به فردی که در زندان است به او یاری برسانیم و دولت ایران به سهم خودش این کار رو انجام میدهد برای تسهیل ملاقاتها و تسهیل اطلاعات، اما اصل محاکمه و حکم در اختیار یک دستگاه دیگر است و آن دستگاه قوه قضاییه است.»
نازنین زاغری به همراه دخترش که در آن زمان دو ساله بود در تاریخ ۱۵ فروردین ۹۵ در زمانی که قصد خروج از ایران به مقصد انگلستان را داشت از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه در فرودگاه تهران بازداشت شد. پس از آن در دادگاهی با اتهاماتی به پنج سال حبس محکوم شد. در اردبیهشت ۹۷ اعلام شد که او با پرونده جدید دیگری نیز مواجه است که بعدتر اتهام آن تبلیغ علیه نظام اعلام شد. این اتهام در زمانی به او وارد شده که در بند زنان زندان اوین بوده و عملا قادر به هیچ فعالیتی نبوده است.
بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی دولت بریتانیا به دولت ایران مربوط به حکومت محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران در دهه ۱۹۷۰ است. در آنزمان این دو دولت قرارداد فروش تانکهای چیفتن امضا شد که بر اساس آن باید دولت بریتانیا ۱۷۵۰ تانک چیفتن و خودروی زرهی بهایران تحویل میداد. شاه ایران مبلغ ۶۵۰ میلیون پوند برای این تعداد پرداخت کرد با این حال فقط ۱۸۵ تانک به ایران تحویل داده شد وپس از انقلاب و اشغال سفارت آمریکا در تهران و قطع رابطه دو کشور بقیه تانکها به ایران داده نشد در حالی که دولت بریتانیا پول کامل را دریافت کرده بود.