نیروهای امنیتی و نظامی به سوی مردم شلیک کردند؛ قطع ارتباط شبکه‌های اجتماعی
اعتراضات سر اسری در ایران به افزایش سه برابری قیمت بنزین
اعتراض‌ها در شهرهای مختلف به افزایش ناگهانی قیمت بنزین با سرکوب معترضان از سوی نیروهای نظامی و امنیتی به خشونت کشیده شد. تاکنون کشته شدن یک معترض تایید شده اما ویدئوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی از سوی شهروندان، از کشته شدن تعداد بیشتری حکایت می‌کنند.
در پاسخ به این اعتراضات، علی‌خامنه‌ای رهبر ایران چنین واکنش‌هایی را به «اشرار» و نه «مردم» نسبت داد
دسترسی به اینترنت در ایران که از عصر روز شنبه در برخی از نقاط همچون اصفهان، نجف آباد و سیرجان از روز شنبه قطع و در دیگر شهرها محدود شده بود در ساعات پایانی شب در دیگر شهرها هم قطع شد. سازمان نت بلاکس که یک سازمان نظارتی بر اینترنت است گزارش داده که اختلال اینترنت در ایران از شهر مشهد آغاز شده و سرعت اینترنت در بسیاری از شهرها رو به کاهش است. همزمان این اپراتورهای تلفن ایران سل، همراه اول و رایتل از ساعت شش عصر، آفلاین شده‌اند.
پس از انتشار اخبار مبنی بر قطع دسترسی به واتزاپ و اینستاگرام خبرگزارش ایسنا نوشت که «با تصویب شورای امنیت کشور و ابلاغ دبیرخانه آن به اپراتورهای اینترنت،از شب گذشته و به مدت ۲۴ ساعت دسترسی به اینترنت محدود شده است.» همچنین دسترسی به سایت‌های داخل کشور در صبح روز شنبه ۲۷ آبان ماه از خارج از ایران محدود شد.
شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران بامداد ۲۴ آبان از افزایش بهای بنزین آزاد براساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا خبر داد. براساس اعلام این شرکت، بهای بنزین غیر سهمیه‌ای که هر لیتر ۱۰۰۰ تومان بود به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافته, بنزین سهمیه ای ۱۵۰۰ تومان و قیمت بنزین سوپر هر لیتر ۳۵۰۰ تومان تعیین شده است.
شورای عالی هماهنگی قوای سه گانه به دستور آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تشکیل شده و اختیارات نامحدود و بی‌سابقه‌ای دارد.
محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، بامداد جمعه در خصوص افزایش بهای بنزین گفته است که منابع حاصل از افزایش بهای بنزین عمدتا صرف پرداخت به خانواده‌های نیازمند و تحت پوشش کمیته امام و بهزیستی شد. او از طرحی در دولت سخن گفته که براساس آن ۶۰ میلیون نفر از جمعیت ایران از یارانه حمایتی برخوردار خواهند شد و منابع لازم برای این طرح دولت قرار است از محل افزایش قیمت بنزین فراهم شود.
بر اساس طرح دولت به خانوار‌های تک‌نفره ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳، سه نفره ۱۳۸، چهار نفره ۱۷۲، و پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان به صورت ماهانه پرداخت خواهد شد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران نیز در یادداشتی در روزنامه دولتی ایران در روز شنبه، ۲۵ آبان افزایش قیمت بنزین را «عادلانه‌سازی یارانه بنزین» توصیف کرده و نوشته است که «قرار نیست از حجم یارانه پرداختی بنزین به مردم حتی یک ریال کم شود. صرفاً قرار است بخشی از یارانه بنزین که تابه‌حال تابع مصرف هر فرد بود، حالا به شکل مستقیم داده شود.»
پیشتر در بودجه پیشنهادی سال ۹۷ دولت حسن روحانی قصد افزایش قیمت حامل‌های انرژی را داشت که در مجلس رای نیاورده بود. روز یکشنبه ۲۸ آبان هم محمود صادقی، نماینده مجلس در توییتر خود از تصویب طرحی با عنوان “طرح فوریتی بازگشت قیمت بنزین به قیمت قبل” در جلسه فوق العاده هیات رئیسه فراکسیون امید مجلس خبر داده که براساس آن “هرگونه افزایش قیمت حامل‌های انرژی باید در قالب لوایح بودجه سنواتی به تصویب مجلس برسد.»
آقای صادقی در توییت دیگری نوشت: «افزایش ناگهانی قیمت بنزین تصمیم نادرستی بود. واکنش اعتراضی مردم در این شرایط تنگنای اقتصادی قابل پیش‌بینی بود. باید حق اجتماع و اعتراض را برای مردم به رسمیت شناخت. نیروهای امنیتی و انتظامی از هرگونه مقابله‌ی خشونت‌آمیز با معترضان خودداری کنند.»
مقام‌های دولتی در ایران، دلیل افزایش قیمت بنزین را تلاش برای کاهش مصرف بنزین در کشور، جلوگیری از قاچاق بنزین به کشورهای همسایه و کاهش آلودگی عنوان می کنند. منتقدان ما به زیرساخت های حمل و نقل کشور و عدم سرمایه گذاری دولت در این زمینه اشاره می کنند. عده ای هم از نحوه عملیاتی کردن این طرح یعنی افزایش سه برابری قیمت بنزین انتقاد می‌کنند. وب سایت تسنیم، نزدیک به نهادهای امنیتی نوشت که «اعلام یکباره اصلاح قیمت بنزین آنهم در نیمه شب پنج‌شنبه و بدون آنکه بحث اقناعی درباره آن انجام شده باشد، خطای قابل توجهی در حوزه ارتباط با افکار عمومی است.»
اعتراضات مردمی در بیش از ۵۰ شهر
از روز جمعه در بیش از ۵۰ شهر کوچک و بزرگ در ایران مردم در اعتراض به افزایش ناگهانی قیمت بنزین در خیابان ها تجمع کردند. تهران، شیراز، اصفهان، تبریز، قزوین، کرمانشاه، مشهد، ارومیه، بهبهان، سیرجان، مریوان، سنندج، ساوه، اسلام شهر و دهها شهر دیگر شاهد اعتراضات خیابانی مردم به سه برابر شدن قیمت بنزین بود. اعتراضاتی که در روز شنبه به خشونت کشیده شد. ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی از آتش زدن یک حوزه علمیه در اصفهان و چندین بانک در تهران، بهبهان و اسلام شهر و ساوه حکایت دارند. تصاویری از آتش زدن تصویر آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی و نمادی از انگشتر آیت الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی در شبکه های اجتماعی منتشر شده است.
معترضان در شهرهای مختلف شعار «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران، رضا شاه روحت شاه، آخوند باید گم بشه، دیکتاتور حیا کن مملکت رو رها کن، نه شورش نه بلوا فقط حق فقرا، دشمن ما همین جاست دروغ می گن آمریکاست و بنزین گران تر شده فقیر فقیرتر شده» سر دادند.
برخی از معترضان در اعتراض، ماشین‌های خود را در خیابان خاموش کرده‌اند. خبرگزاری ایلنا گزارش داده که در شیراز برخی از مدارس به دلیل اعتراض رانندگان سرویس‌های مدارس و خودداری آنها از بردن دانش‌اموزان به مدرسه تعطیل شده است.
در بسیاری از شهرها نیروهای امنیتی و نظامی از گاز اشک آور، ماشین آب پاش و باتوم برای پراکنده کردن معترضان استفاده کرده اند، به سوی معترضان شلیک کرده اند و ویدئویی از شهر تبریز منتشر شده که یگان ویژه را در حال ضرب و شتم معترضان و آسیب رساندن به ماشین ها با باتوم نشان می دهد.
کشته شدگان اعتراضات به گرانی بنزین
محمد محمودآبادی، فرماندار سیرجان در استان کرمان روز شنبه کشته شدن یک نفر در اعتراضات این شهر را تایید کرده است. او همچنین به خبرگزاری ایسنا از زخمی شدن تعدادی از معترضان بر اثر اصابت گلوله خبر داده و حمله به یک مخزن نفتی در این شهر را تایید کرده است: «متاسفانه عده‌ای از این تجمع مسالمت‌آمیز سوء استفاده کردند و یک سری اموال عمومی را تخریب و به برخی پمپ بنزین‌ها خسارتی وارد کرده و قصد داشتند به مخازن اصلی شرکت نفت دسترسی داشته باشند و آنها را به آتش بکشند که با مقاومت نیروهای امنیتی، انتظامی، سپاه و بسیج روبه‌رو و عقب‌نشینی کردند.»
نام معترضی که در سیرجان کشته شده جواد نظری اعلام شده است اما اسامی سایر کشته شدگان یا زخمی شدگان تاکنون تایید نشده است.
برخی ویدئوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی از اصابت گلوله و زخمی شدن تعدادی از معترضان در اصفهان، بهبهان، ساوه، مهرشهر کرج و شیراز خبر می‌دهند و گزارش‌های غیر رسمی از کشته شدن بیش از ده معترض در شهرهای مختلف حکایت دارند.
بی‌بی‌سی فارسی از کشته شدن یکی از معترضین در شهر بهبهان در استان خوزستان و همچنین در شهر مریوان خبر داده است.
حسین رونقی، فعال مدنی با انتشار تصویر یکی از کشته شدگان در توییتر نوشت: «یک انسان بخاطر اعتراض به شرایط وخیم کشور و وضعیت اسفناک زندگی مردم، کشته شده است.او مثل همه ایرانیان،از این همه فساد ، غارت، عدم پاسخ‌گویی، سرکوب و سانسور خسته بود. اعتراض حق او بود. پاسخ این اعتراض سرکوب،گلوله و باتوم نبوده و نیست.»
«در هر شرایطی باید کنار این مردم رنجدیده ایستاد»
محمد جعفر منتظری، دادستان کل ایران روز شنبه ۲۵ آبان معترضان به افزایش قیمت بنزین را «اخلال گر» خوانده، تهدید به «برخورد جدی» کرده و مدعی شده که ریشه اعتراض‌ها در «خارج از کشور» است و معترضان با استفاده از فضای مجازی قصد تحریک مردم را دارند.
حسام الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور ایران هم در صفحه توییتر خود نوشت که “فرصت‌طلبان داخلی و خارجی اشتباه راهبردی دیگری مرتکب شدند. ایران نه عراق است و نه لبنان. سفارت آمریکا هم سال‌هاست که بسته شده است. ما ایرانیان اجازه نخواهیم‌داد رسانه‌های مزدور برای ما تعیین تکلیف کنند. شب دراز است و قلندر بیدار”
تصاویری از پیامک های نهادهای امنیتی و قضایی هم در شبکه های اجتماعی منتشر شده که محتوای آنها تهدید مردم و معترضان است. دادستانی البرز با ارسال پیامکی به مردم نوشته است: “حضور شما در تجمع غیرقانونی روز جاری باعث اخلال در نظم عمومی و سواستفاده ضدانقلاب شده است. تکرار حضور در این گونه تجمعات پیگرد قانونی به همراه خواهد داشت.”
در نمونه دیگر شورای هماهنگی اطلاعاتی و امنیتی استان بوشهر با ارسال پیامکی معترضان را تهدید کرده که در صورت عدم توجه به هشدار آنها مبنی بر “ترک هر چه سریع تر محل تجمع” با “عواقب بعدی” مواجه خواهند شد.
معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمان و شورای هماهنگی اطلاعاتی و امنیتی استان خوزستان هم پیامک های هشدار و تهدید برای شهروندان فرستاده اند.
سال ۸۶، دو سال بعد از به قدرت رسیدن محمود احمدی‌نژاد، بنزین در ایران سهمیه‌بندی شده و از طریق “کارت سوخت” در اختیار صاحبان خودروها قرار گرفت که اعتراض‌های مردمی منجر به آتش زدن چندین پمپ بنزین شد. حسن روحانی در سال ۹۴، دو سال بعد از نشستن بر مسند ریاست جمهوری سهمیه‌بندی را لغو و سهمیه‌بندی بنزین و دو نرخی بودن آن را “فسادآور” توصیف کرد. حالا او در شرایطی بنزین را سهمیه بندی، دو نرخی و قیمت آن را سه برابر کرده است که شهرهای مختلف ایران شاهد اعتراض های گسترده مردمی نسبت به همین مساله است.
