بازداشت و آزادی ژینوس سبحانی شهروند بهایی؛ مبنای دستگیری عکسی که بازپرس را قانع نکرد
برادر ژینوس سبحانی شهروند بهایی و منشی سابق کانون مدافعان حقوق بشر که کمتر از یک روز با حکم دادسرای ارشاد بازداشت شد به کمپین حقوق بشر در ایران گفت دلیل بازداشت او «کشف حجاب و صحبت بر ضد جمهوری اسلامی در روز هشت مارس در مترو» عنوان شده است. به گفته نعیم سبحانی، ماموران برای اثبات این اتهام فقط عکسی از زنی در مترو داشته‌اند که به دلیل عدم شباهت خانم ژینوس سبحانی با عکس مذکور، تکذیب ایشان از این اقدام و قانع نشدن بازپرس با شباهت او در عکس، او صبح روز بعد آزاد شده است. این سومین بار است که ژینوس سبحانی بازداشت می‌شود.
ژینوس سبحانی شهروند ۳۵ ساله بهایی ساکن تهران، فعال حقوق بشر و همچنین از فعالان پاکسازی مین در ایران، عصر روز ۱۱ فروردین ماه ۱۳۹۸ از سوی ماموران امنیتی با حکم دادسرای ارشاد در منزلش بازداشت و به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. خانم سبحانی صبح روز بعد (۱۲ فرروردین) آزاد شد. خانم سبحانی منشی کانون مدافعان حقوق بشر و منشی «کانون مشارکت در پاکسازی مین» تا پیش از پلمب این مراکز بود. او فارغ التحصیل رشته حقوق از دانشگاه بهاییان ایران است.
نعیم سبحانی برادر او درباره نحو بازداشتش به کمپین گفت: «حدود ساعت پنج عصر ۱۱ فررودین بوده که ماموران زنگ در خانه را زدند و به پدرم پشت آیفون گفته‌اند که با کارت بیمه ماشینش پایین برود چون اتومبیلی به ماشین او که پارک شده زده است. یعنی در واقع به بهانه تصادف اتومبیل، پدرم را به پایین کشیدند و بعد همراه او وارد خانه شدند. آنها دو مامور زن و یک مامور مرد بوده‌اند که در ابتدا کل خانه را تفتیش کرده و وسایل شخصی خواهرم مانند موبایل و لپ‌تاپش را ضبط کردند و بعد هم او را با خودشان بردند.»
آقای سبحانی در پاسخ به این سوال که آیا ماموران حکمی در بدو ورود نشان داده‌اند گفت: «ورودشان که به بهانه تصادف ماشین بوده، اما داخل خانه حکمی برای تفتیش و بازداشت خواهرم از سوی دادسرای ارشاد نشان داده‌اند.»
برادر ژینوس سبحانی که در آمریکا زندگی می‌کند درباره علت بازداشت خواهرش به کمپین گفت: «در دادسرا به او گفته‌اند دلیل بازداشتش کشف حجاب در روز جهانی زن در مترو بوده و اینکه بر ضد جمهوری اسلامی صحبت کرده و افکار مردم را فاسد کرده است. آنها گفته‌اند از کشف حجاب خواهرم عکس هم دارند اما خواهرم گفته هیچ وقت چنین کاری نکرده و از آنها خواسته تا عکس را نشانش بدهند. اما عکس متعلق به خواهرم نبوده و بازپرس پرونده هم با این استدلال که فکر می‌کند عکس مربوط به ژینوس نیست خواهرم را آزاد کرده است.»
نعیم سبحانی در ادامه گفت: «بازپرس گفته اما امکان دارد که برای بازجویی دوباره او را بخواهند. وسایل شخصی، تلفن و کامپیوترش را هم برای تفتیش نگه داشته‌اند.»
طبق تعریف خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضاییه، دادسرای ارشاد مسوول رسیدگی به جرایم منافی عفت است که «برای برخورد با جرایم فرهنگی و مفاسد اجتماعی و اخلاقی و رسیدگی به جرایم منافی عفت و خرید و فروش و توزیع مشروبات الکلی و محصولات فرهنگی مستهجن و مبتدل» از سال ۱۳۹۵ در تهران راه‌اندازی شده است.
ژینوس سبحانی پیش از این دو بار دیگر نیز بازداشت شده است. او اولین بار در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۸۸ پس از پلمب شدن کانون مدافعان حقوق بشر در منزلش به همراه همسرش آرتین غضنفری بازداشت شد و در تاریخ ۲۱ اسفند همان سال با قید وثیقه ۷۰ میلیون تومانی آزاد شد.
خانم سبحانی برای دومین بار در ۱۳ دی ماه ۸۸ به دلیل شرکت در تجمعات روز عاشورا همراه با همسرش آرتین غضنفری و تعداد دیگری از شهروندان بهایی بازداشت و پس از مدتی با قرار وثیقه آزاد شد. او برای این پرونده در مهرماه ۸۹ توسط دادگاه انقلاب به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق شرکت در تجمعات روز عاشورا» به دو سال حبس تعزیری محکوم شد.
علاوه بر این ریاض سبحانی پدر ژینوس سبحانی و یکی از فعالان اصلی محفل بهایی‌ها در تهران نیز در تیرماه ۱۳۹۰ به اتهام «کمک مالی به دانشگاه بهایی‌ها» بازداشت و از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه به چهار سال حبس محکوم شد. او پس از تحمل کامل دوران حبسش در تیر ۹۴ از زندان رجایی شهر کرج آزاد شد.
محفل بهاییان در تهران در سال ۸۸ همزمان با بازداشت هفت عضو فعال جامعه بهاییان تعطیل شد و هر کدام از این هفت نفر نیز محکوم به ۱۰ سال حبس شدند که همگی با گذراندن دوران کامل حکم خود تاکنون آزاد شده‌اند.
