متن کامل ترجمه فارسی بیانیه مشترک دادستان عمومی سوئد درباره پیگیرد قضایی حمید نوری و اتهامات وارده از نقض قوانین بشردوستانه بینالمللی تا جنایت جنگی و قتل
این بیانیه در تاریخ ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۱ از سوی دفتر دادستانی عمومی سوئد در اینجا منتشر شد و ترجمه متن کامل آن در زیر می آید:
امروز تصمیمی اتخاذ شده است مبنی بر پیگرد قضایی از یک شهروند ایرانی مظنون به ارتکاب جنایات جنگیِ بزرگ و قتل در ایران طی سال ۱۹۸۸. دادستانان عمومیِ سوئد کریستینا لیندهوف کارلسون و مارتینا وینزلو امروز بعدازظهر آماده ارائهی توضیحاتی در این زمینه اند.
بخش ۱: جنایات جنگی
بین سالهای ۱۹۸۱ و ۱۹۸۸، یک نزاع مسلحانهی بینالمللی میان ایران و عراق برقرار بود. در آخرین فاز این نزاع مسلحانه، ایران از چندین موضع مورد حمله قرار گرفت، از جمله در ۱۶ ژوئیه ۱۹۸۸، از طرف شاخهی مسلحانهی سازمان سیاسی موسوم به مجاهدین خلق ایران.
رهبر ایران آیتالله خمینی چندی بعد فرمانی صادر کرد برای اعدام همهی آن دسته از زندانیانی که در زندانهای ایران هوادار مجاهدین بودند و از نظر عقیدتی به مجاهدین وفاداری داشتند. از پی این فرمان، شمار زیادی از این گونه زندانیان در فاصلهی زمانی ۳۰ ژوئیه و ۱۶ اوت سال ۱۹۸۸ در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.
بر اساس کیفرخواست، در زمان این اعدامهای دستهجمعی، مقامِ رسمی شخص متهم، دستیاریِ قائم مقامِ دادستان در زندان گوهردشت بود. متهمْ مظنون است به این که، بههمراه سایر مرتکبان، در این اعدامهای دستهجمعی شرکت کرده است و در این مقام، عامدانه سبب مرگ شمار زیادی از زندانیانی شده که هوادار مجاهدین بوده اند و همچنین، درد و رنج سختی بر زندانیان تحمیل کرده که مصداق شکنجه و رفتار غیرانسانی انگاشته میشود.
کیفرخواست در ادامه بیان میکند که مجاهدین در نزاع مسلحانهی بینالمللی بین ایران و عراق نقش داشته است. حملات مجاهدین از درون قلمرو عراق صورت گرفت و با همکاریِ ارتش عراق به انجام رسید. ذکر شده است که بین آن نزاع مسلحانه و این اعدامهای دستهجمعی رابطهای وجود داشته است و به همین دلیل است که این اعمالْ مصداقِ ارتکابِ جنایتِ بزرگ و ناقضِ قوانین بشردوستانهی بینالمللی انگاشته میشود.
بخش ۲: قتل
زمانی در حد فاصل بین این اعدامهای دستهجمعی و ۲۷ اوت ۱۹۸۸، رهبران ایران به این نتیجه رسیدند که دیگر زندانیان سیاسیِ محبوس در زندانهای ایران که هوادار گروههای چپگرای گوناگون بودند و از دید رهبران ایران مرتد دانسته میشدند، باید اعدام شوند. بدین ترتیب، شمار زیادی از این زندانیان در فاصلهی زمانی ۲۷ اوت و ۶ سپتامبر ۱۹۸۸ در زندان گوهردشت کرج اعدام شدند.
بر اساس کیفرخواستی که امروز صادر شد، متهم مظنون است به این که به همراه سایر مرتکبان، شمار زیادی از زندانیانی را که هوادار گروههای چپگرای گوناگون بودند و مرتد دانسته میشدند، عامدانه کشته است. این اعمالْ بر اساس قوانینِ کیفریِ سوئد در ردهی قتل قرار میگیرد زیرا مرتبط با نزاع مسلحانه تلقی نمیشوند.
دادستان عمومی کریستینا لیندهوف کارسون گفت: «جنایات جنگی در زمرهی جدیترین اعمال مجرمانه به شمار میآیند؛ نه تنها در قوانین ملی ما بلکه همچنین در قوانین بینالمللی. این نوع از جنایات چنان بزرگ تلقی میشوند که مستقل از اینکه چه کسی مرتکبشان شده یا کجا ارتکاب یافتهاند، دادگاههای ملی میتوانند و موظف اند هرجا لازم بود تحت پیگرد قرار دهند. بنابراین، پیگرد قانونی را در سوئد نیز میتوان آغاز کرد؛ بهحکم تعهدات بینالمللی و اصلِ حوزهی استحفاظی جهانشمول».
این دادستان عمومی افزود: « تحقیقات گستردهای که به این کیفرخواست انجامیده است نشان میدهد که هرچند این اعمال در خارج از قلمرو سوئد ارتکاب یافتهاند و آنهم سه دهه پیش، اما میتوان آنها را موضوع پیگرد قانونی در سوئد قرار داد».
کریستینا لیندهوف کارلسون تصریح کرد: «قانونگذاری داخلیِ سوئد شاملِ جنایات مربوط به جرم جنایت علیه بشریت که پیش از ۱ ژوئیه ۲۰۱۴ ارتکاب یافته اند نمی شود و نمیتوان در این کیفرخواست به آنها اتکا کرد، زیرا اعمال مجرمانهی ادعاشده پیش از آن تاریخ رخ داده اند. بنابراین، این کیفرخواست مربوط به جنایت بر علیه قوانین بین المللی، یعنی جنایات جنگی و همچنین مربوط به جنایت قتل است.»
قربانیان، شاهدان و کارشناسان در این حوزه از اقصی نقاط جهان در روند دادرسی حضور خواهند یافت و حرفشان شنیده خواهد شد؛ روندی که انتظار میرود در روز ۱۰ اوت ۲۰۲۱ آغاز شود و تا آوریل ۲۰۲۲ ادامه یابد.
شماره پرونده در دادگاه منطقهای استکهلم: B 16255-19.