احضار گسترده فعالان مدنی در کردستان، ایلام، آذربایجان غربی و کرمانشاه توسط پلیس فتا
کمپین حقوق بشر در ایران اطلاع پیدا کرده که از هفتههای آخر۱۳۹۶ در ایران موجی از احضار و بازجوییهای فعالان حقوق بشر و فعالان مدنی در کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و ایلام آغاز شده که با آغاز سال جدید همچنان این احضارها ادامه دارد. یک منبع آگاه به کمپین حقوق بشر در ایران گفت که بسیاری از این فعالان توسط پلیس فتا تحت بازجویی قرار گرفتهاند و پروندههای تعدادی از آنها به دادسرا فرستاده شده است. به گفته این منبع آگاه، در کردستان، شعبه اول بازپرسی دادسرای سنندج اقدام به احضار فعالان حقوق بشر و فعالان مدنی این استان در روزهای نخستین سال جدید کرده است.
اجلال قوامی، فعال مدنی و سخنگوی سازمان حقوق بشر کردستان و دانا سیدعباسی از فعالین مدنی کردستان از جمله کسانی هستند که پس از احضار و بازجویی در پلیس فتا به شعبه اول بازپرسی دادسرای کردستان احضار شدهاند. این منبع آگاه به کمپین گفت: «اجلال قوامی در پلیس فتا در سنندج در ارتباط با اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶ و کانال های تلگرامی مخالف حکومت تحت بازجویی قرار گرفته و روز دوشنبه، پنجم فروردین ماه در شعبه اول بازپرسی دادسرای کردستان با شکایت بسیج رسانه به ارتباط و همکاری با کانالهای مخالف نظام و نشر اکاذیب و مطالب خلاف قانون متهم شده است. این در حالی است که او و دانا سیدعباسی به صورت شفاف فعالیت میکنند و نقد و اعراضات خود را با هویت خود منتشر و ارتباطی با کانالهای تلگرامی مورد ادعایی ندارند.»
او به کمپین گفت: «احضارها از اوایل اسفند ماه آغاز شد و بسیاری از فعالان مدنی در شهرهای مختلف استانهای کردنشین در ایران همزمان به پلیس فتا و اداره اطلاعات این استانها احضار شدند. برخی به ارتباط با کانالهای مخالف نظام متهم شدهاند و تعدادی از فعالانی که به اطلاعات احضار شده بودند به شدت تحت فشار قرار گرفتند که از هرگونه تحرک و برنامهریزی برای نوروز پرهیز کنند. هرسال فعالان مدنی در شهرهای مختلف مراسم نوروز را برگزار میکردند و به هیچ فرد و فعال مدنی اجازه ندادند مراسم نوروز را مثل سالهای گذشته برگزار کنند. خودشان یک جایی تعیین کردند و متولی نهادهای دولتی شدند. هشدار و تذکر دادند که نه مردم را دعوت میکنید برای مراسم نوروز و نه جایی برگزار میکنید. چنین موردی را اصلا تا کنون نداشتهایم و این اولین بار است. یک بدعت و خلاف قانون است. حتی در روستاها، کسانی که در سالهای گذشته مراسم نوروز را برگزار میکردند خواستهاند و اجازه ندادند مراسم بگیریم.»
براساس اطلاعاتی که به کمپین رسیده صباح حسنی، هاشم حسامی، هیوا یوسفی و اجلال قوامی در کردستان، سلیمان عبدی، محمد عابدی، علی حسینی، مظفر ابراهیمپور و حسن محمودی، عطا رحمانزاده، لقمان قریشی، هژیر شریفی، ژیار وحیدی و یاسر احمدی در دیگر شهرها و روستاهای کردنشین از فعالانی هستند که به اداره اطلاعات و پلیس فتا احضار و بازجویی شدهاند. محمود جباری، حمدالله کارساز،امین جداری، حبیب مجیدی دیگر فعالانی هستند که احضار شدهاند.
سه فعال مدنی در کردستان و دیگر شهرهای کردنشین در مصاحبه با کمپین حقوق بشر در ایران تایید کردهاند که طی هفتههای اخیر به پلیس فتا احضار و تحت بازجویی قرار گرفتهاند. یکی از این فعالان مدنی به کمپین گفت که از سوی اداره اطلاعات ایلام احضار و به او گفتهاند که حق هیچ گونه فعالیتی در جهت برگزاری مراسم نوروز ندارد. او به کمپین گفت: «فعالان مدنی کرد سالها است کمپینی با عنوان نوروز خاکی پوشان راه اندازی کردهاند که همزمان با برگزاری مراسم نوروز از مردم کرد میخواهند با لباس کردی به رنگ خاک در این مراسم شرکت کنند که بیشتر برای اتحاد مردم کرد است اما در اداره اطلاعات گفتند که این مراسم برخلاف شئونات اسلامی است و با هر حرکتی در این زمینه برخورد شدید خواهد شد.»
یک فعال مدنی دیگر به کمپین گفت که در اسفند ماه۱۳۹۶ سه بار به پلیس فتا در کرمانشاه احضار شده و در ارتباط با کانال های تلگرامی مخالف حکومت تحت بازجویی قرار گرفته است. او گفت: «من هیچ ارتباطی با هیچ کانال تلگرامی کرد و غیرکرد موافق یا مخالف نظام ندارم اما هیچ توجهی به توضیحات من نکردند و گفتند بعد از عید پروندهام به دادسرا ارسال خواهد شد.»
یک فعال مدنی کرد در سنندج که به پلیس فتا در این شهر احضار و بازجویی شده به کمپین گفت: «برخوردشان خیلی بد بود اصلا اجازه هیج توضیحی نمیدادند و تلاش داشتند که اتهاماتی که میزنند را به من بقبولانند. میگفتند که درباره اعتراضات دی ماه ۹۶ من به کانالهای تلگرامی که خارج از کشور هستند خبر میدادهام و تشویش اذهان و نشر اکاذیب کردهام. گفتند که منتظر احضاریه باشم و پروندهام را میفرستند شعبه اول بازپرسی دادسرای سنندج. فقط من نیستم و خیلیها این مدت احضار شدهاند و گویا سناریوی جدیدی نوشته شده که دارند اجرا میکنند.»
در جریان اعتراضات دی ماه ۱۳۹۶، در سنندج سارو قهرمانی و کیانوش زندی روز ۱۲ دی ماه مفقود شدند. پیکر آنها ۲۳ دی ماه به خانوادههای شان تحویل و در حضور نیروهای امنیتی به خاک سپرده شد. کمیته پیگیری بازداشتهای دی ماه ۹۶ روز بیست و سوم دی ماه اعلام کرد پیکر سارو قهرمانی شهروند بازداشت شده سنندجی بعد از ۱۱ روز، صبح بیست و سوم دی توسط نیروهای امنیتی به پدر و مادر وی تحویل و تنها با حضور پدر و مادر و در غیاب دیگر اعضای خانواده یا بستگان به خاک سپرده شده است.