دستور قضایی برای تعطیلی واحد‌های‌صنفی مبتنی بر تلگرام: «۶۰ درصد درآمد ما کم شده است»
عبدالصمد آخرم‌آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی اعلام کرد که فعالیت واحدهای صنفی در بستر تلگرام ممنوع است
* به‌روز رسانی در ساعت یک و پنجاه و نه دقیقه ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷: وب سایت AdVenture ساعاتی بعد از انتشار این مطلب رفع فیلتر شد.
یک روز پس از آنکه عبدالصمد خرم‌آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور در امور فضای مجازی اعلام کرد که فعالیت واحدهای صنفی در بستر تلگرام ممنوع است، دبیرخانه کمیته تعیین محتوای مجرمانه، در تماس تلفنی با برخی از واحدهای صنفی فعال در تلگرام، از آنها خواستند که کسب و کار خود را تعطیل کنند.
علیرضا آغاسی مدیر شرکت AdVenture که یک پلتفرم تبلیغاتی مبتنی بر تلگرام است به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «امروز [۳۰ اردیبهشت] در تماس تلفنی گفتند از کمیته محتوای مجرمانه زنگ میزنیم و سایت شما نامناسب تشخیص داده شده برش دارید. پشت سرش هم از هاستینگ زنگ زدن بهم. نامه یا چیز رسمی‌ای هم نزدن.»
بررسی‌های کمپین نشان می‌دهد این وب‌سایت یک روز پس از این تماس‌ها فیلتر شد.
در تاریخ ۲۸ اردیبهشت عبدالصمد خرم‌آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور که همزمان دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است، با انتشار مطلبی در کانال شخصی خود در پیام‌رسان سروش نوشت: «فعالیت صنفی در بستر تلگرام ممنوع است. واحدهای صنفی و کسب و کارهای اینترنتی باید فعالیت‌های خود را به شبکه‌های اجتماعی داخلی منتقل نمایند.»
محمدجعفر نعناکار، استاد دانشگاه و حقوقدان با رد ادعای معاون قضایی دادستان کل کشور در مورد ممنوعیت فعالیت کسب و کارها بر روی تلگرام در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۷ به روزنامه همشهری گفت: «بنا به قانون اساسی، نمی‌توان هیچ‌کسب و کاری را مجبور کرد کاری را انجام بدهد.» او اضافه کرد: «در مورد تلگرام، کسب و کاری که سال‌ها در فضایی که ظاهرا قانونی بوده – یا دست‌کم غیرقانونی نبوده- فعالیت کرده، بعد ما در یک بازه زمانی محدود زیرساخت کاری او را نابود کرده و می‌خواهیم به او اجبار کنیم در پیام‌رسان‌های داخلی که زیرساخت‌های لازم را ندارد، حاضر شود، چندان حقوقی و قانونی به‌نظر نمی‌رسد.»
آغاسی به کمپین گفت در ایمیلی که از شرکت میزبان وب‌سایت خود دریافت کردند، نوشته شده است بر اساس ماده ۲۳ قانون جرائم رایانه‌ای «خواهشمند است در اسرع وقت سایت مربوطه را کاملا از دسترس خارج کنید.»
بر اساس ماده ۲۳ قانون جرائم رایانه‌ای «ارائه‌دهندگان خدمات میزبانی موظفند به محض دریافت دستور کمیته تعیین مصادیق مذکور در ماده فوق یا مقام قضایی رسیدگی کننده به پرونده مبنی بر وجود محتوای مجرمانه در سیستم های رایانه ای خود از ادامه دسترسی به آن ممانعت به عمل آورند. چنانچه عمداً از اجرای دستور کمیته یا مقام قضایی خودداری کنند، منحل خواهند شد.»
علیرضا آغاسی با بیان این موضوع که از زمان فیلتر شدن تلگرام درآمد این شرکت ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است گفت: «بیست نفر به صورت مستقیم در شرکت ما کار می‌کنند و حدود ۳۰۰۰ مدیر کانال تلگرامی نیز از محصول ما برای تبلیغات استفاده می‌کنند. درآمد ما ۶۰ درصد کم شده و طبعا کانال‌ها هم متاثر از همین وضعیت ما هستند.» او با بیان این موضوع که طی سال‌های گذشته با هیچ گونه فشاری رو به رو نبودند و نام بردن از حداقل پنج شرکت دیگر که در همین بازار فعال هستند گفت: «بسیاری از شرکت‌های همکار ما در وضعیت بلاتکلیفی به سر می‌برند. ادشات[شرکت همکار] هم بود که در فیلترینگ اول کلا تعطیل کرد. یک بخش دیگر هم آمدند روی اینستاگرام که ما هم به آنها سرویس می‌دهیم.»
رضا الفت‌نسب سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی ایران، درباره اجرای قانون ممنوعیت فعالیت کسب و کارها بر روی تلگرام، در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۷ به روزنامه همشهری گفت این کسب و کارها باید فعالیت خود را بر روی نسخه‌های مشابه داخلی انجام دهند. الف‌نسب به همشهری گفت: «به تمام واحدهای صنفی و فروشگاهی تأکید شده است که نمی‌توانند تبلیغات و اطلاع‌رسانی‌شان را از طریق تلگرام انجام بدهند و باید همه فعالیت‌های تبلیغاتی و ساخت گروه‌هایشان در پیام‌رسان‌های داخلی باشد.»
آغاسی در پاسخ به این پرسش که چرا به سمت استفاده از نسخه‌های مشابه داخلی تلگرام نمی‌روند با اشاره به تعداد کم کاربر آنها و ضعف فنی اعلام کرد و گفت: «داخلی‌ها که ترافیکی ندارن و API هم ندارن که بشود باهاش تبلیغات را مدیریت کرد.» او اضافه کرد: «کلا دولت با موافقت ضمنی با فیلترینگ تلگرام نه تنها آزادی و حقوق شهروندی را از بین برده بلکه مومنتوم اکوسیستم آنلاین را نیز در ایران خرد و نابود کرد. چند سال طول می‌کشد این مومنتوم اقتصادی که با تلگرام به وجود آمده دوباره برگردد.»
حسن روحانی به عنوان رییس جمهور و دبیر شواری عالی فضای مجازی تا کنون بجز انتشار یک مطلب در صفحه اینستاگرام خود، هیچ موضوع گیری روشن و شفافی در مورد نقش و تصمیم دولت در مورد فیلترینگ تلگرام نگرفته است. آغاسی در همین مورد به کمیپن گفت: «انتظارم این است که مشخصا[حسن روحانی] موضع شفاف بگیرد. من با این مدلی که روحانی انتخاب کرده دیگر همدلی نمی‌کنم و کمکی هم به او نخواهم کرد.» او اضافه کرد: «ما ایرانی‌ها فرصت داشتیم روی رشد تلگرام در جهان سوار بشیم و این تجربه اکوسیستم تلگرامی را به بقیه یاد بدهیم و از آن منتفع بشیم. این شانس را با خراب کردن اکوسیستم تلگرام از ما گرفتند. اینها می‌خواهند راه رسیدن پول به کانال‌های تلگرام را قطع کنند تا مردم خسته بشوند و دیگر مطلب منتشر نکنند و مردم هم کم کم جذابیت تلگرام برایشان کم بشود.»
