در پنج روز نخست شهریور یک کولبر کشته و پنج تن مجروح شدند
یک منبع مطلع به کمپین حقوق بشر در ایران گفت با فراموش شدن وعده و قول های مسوولان دولتی و مجلس درباره ساماندهی و بیمه و بازارچه، کشته و مجروح شدن کولبران در مرزهای غربی ایران ادامه دارد و تنها در پنج روز نخست شهریور ۱۳۹۷، شش کولبر با انفجار مین یا شلیک مستقیم ماموران مرزبانی ایران زخمی و کشته شده‌اند.
این روزنامه‌نگار کرد به کمپین حقوق بشر در ایران گفت تشدید درگیری بین مرزبانان ایرانی و احزاب مسلح کرد در سال ۹۷، بهانه های بیشتری برای شلیک به کولبران ایجاد کرده است. این منبع به کمپین گفت علاوه بر شلیک مستقیم، مرزبانان با کشاندن کولبران به مسیرهای خطرناک‌تر و آلوده به مین، آنان را قربانی می‌کنند. منبع مطلع به کمپین گفت: «وعده‌های مسوولان که فراموش شده اما کشته یا زخمی شدن کولبرها زیاد شده، از زمانی که درگیری مرزی بین احزاب کرد و ماموران سپاه زیاد شده، اغلب مسیرهای قبلی را بستند، مسیرهایی که باقی مانده یا آلوده به مین است یا صعب العبور و آسیب پذیری کولبران را بیشتر می‌کند.»
این منبع به کمپین گفت طی پنج روز پنج کولبر کشته و یک تن نیز زخمی شده است: «دو شهریور یک کولبر با شلیک مستقیم زخمی شده، روز بعد چهار کولبر در مریوان روی مین رفتند که یک نفر فوت کرد، و روز پنجم شهریور هم یک کولبر دیگر با مین زخمی شده، خبرگزاری‌های دولتی گزارش نمی‌کنند یا گزینشی انجام می‌دهند، اینها مواردی است که فعالان حقوق بشر محلی و منطقه‌ای می‌شناسند آمار ممکن است بیشتر باشد.»
ایلنا، خبرگزاری کار جمهوری اسلامی، زخمی و کشته شدن چهار کولبر را گزارش کرده اما مرکز دموکراسی و حقوق بشر کردستان، آمار را شش نفر ذکر کرده و اسامی آنان را اعلام کرده است، از ابتدای شهریور، ناصر بانوج کشته و منصور فرزند مجید، اقبال فرزند احمد و ابراهیم فرزند محمد، عثمان قدیمی، ایوب نیکزاد کولبرانی است که زخمی شده‌اند. این وبسایت گزارش کرده که در طول مرداد ۹۷، هفده کولبر با افتادن روی میادین مین یا شلیک ماموران، کشته و زخمی شده‌اند. از جمله کولبری به نام «صبور یاری» ٣١ ساله از اهالی روستای شمشیر از توابع بخش مرکزی پاوه که در پی انفجار مین به شدت زخمی شده و یک پای خود را از دست داده است.
«کولبر» به افرادی اطلاق می‌شود که به دلیل فقدان اشتغال و مشکلات گسترده اقتصادی در مناطق مرزی از روی ناچاری و با دریافت دستمزدی ناچیز اقدام به حمل کالا از ایران به عراق و برعکس از نقاط «غیررسمی گمرکی» می‌کنند. کالاهایی که از ایران به آن طرف مرزها توسط کولبران منتقل می شود انواع سوخت چون گالن‌های بنزین و گازویییل، خشکبار و برخی تولیدات داخلی است اما آنچه کولبران به ایران منتقل می‌کنند بیشتر «لوازم خانگی» از جمله تلویزیون و یخچال و برخی کالاهای خارجی دیگر است.
آمار کامل و دقیقی از کولبران توسط نهادهای مسوول اعلام نشده است اما به گفته رسول خضری نماینده سردشت در مجلس شورای اسلامی «در منطقه سردشت و پیرانشهر ٨ تا ۱۰ هزار نفر برای تأمین معاش خود به‌عنوان کولبر کار می‌کنند.» سه استان کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی در نوار مرزی ایران با عراق و ترکیه محل اصلی فعالیت کولبرها است.
کولبری یکی از خطرناکترین شغل‌ها به حساب می‌آید چون از نظر دولت انتقال کالاها توسط کولبران قاچاق محسوب می‌شود اما کولبران نه صاحب کالا هستند، و نه در سود واردات یا صادرات آن شریکند. آنها کارگران روزمزدی هستند که تنها به ازای دستمزدی که می‌گیرند اقدام به حمل کالا بر روی دوش خود می‌کنند.
شلیک مرزبانان به کولبران، انفجار مین، پرت شدن از کوه، بهمن و یخبندان، سیل و سایر حوادث طبیعی از جمله خطراتی است که کولبران را تهدید می‌کند. آنها برای پنهان شدن از دید ماموران ماموران مرزی و دوری از تیراندازی ماموران، مجبورند به مسیرهای صعب‌العبور تری چون با عبور از سیم‌های خاردار و میدان مین، ارتفاعات صعب‌العبور و پرتگاههایی روی بیاورند که خطرناک‌تر است و البته دسترسی نیروهای امدادی نیز در مواقع لزوم به چنین مسیرهایی سخت و گاه غیرممکن است و این موضوع احتمال مرگ و مصدومیت شدید کولبران را افزایش می‌دهد.
